"15 Nisan Dünya Sanat Günü" İzmir'de de kutlanacak!

Mona Lisa’yı ilk gördüğümde, daha doğrusu beş metre kadar yaklaşabildiğimde, Louvre’a birlikte gittiğim arkadaşım, “Dışarıda satılan kartpostallar daha iyi, fotoğrafını çekmesen de olur.” demişti.
* *

“Leonardo da Vinci’nin Yaşamı” dizisi, siyah-beyaz televizyonda yayınlanırken çocuk beynim, bu çok yönlü insanı örnek insan bilmişti. Renato Castellani'nin (http://www.imdb.com/title/tt0068854) tv dizisiydi. Rahmetli Kamran Usluer mi seslendiriyordu?.. O zamanlar belgesel seslendiren sanatçılarımızın bu çalışmalarına da imrenirdim. Ressamın, daha iyi resim yapabilmek için anatomi bilmesi gerektiğine inanıyordu büyük sanatçı Leonardo. İnsan vücudu üzerinde de çalışıyordu. Bu Rönesans dönemi dehâsına “L’uomo universale” (evrensel insan) demek gerek elbette. Bugün, l’uomo intellettuale de pek az. Karşılığına “çok yönlü” derim. “aydın” kalmak bence az gelir.

Geçen ay, İstanbul’da, en başta Rembrandt ve Çağdaşları, Van Gogh Alive (Çerçeve yok içindesin) ile Mehmet Aksoy’un “Zamanın ve Mekanın Suretleri 50. Yıl” sergileri ile diğer galerileri gezip, etkinlikleri izlerken izlencemiz kapsamında Piramid Sanat’taki ”Dişi Sanat” sergisine de uğradık. Girer girmez, insanı sıcacık saran bir çay kokusu ve gülen yüzüyle Safiye Mine Erdurak karşıladı bizi. Serginin katına çıktık. Aydınlık, tavanları yeterince yüksek, tertemiz, yalın, kat aralarında Bedri Bayam’ın eski sergi afişleri asılı olan bu sanat merkezine ilk kez giriyordum. Aşağıya inince tiryakisi olmamakla birlikte çok hoş kokan çaylarından içmezlik edemedik. Dergileri, kitapları karıştırdık, duvarları, tavanları izlemek çok zevkliydi. Derken çok yakın tarihli bir etkinlik bilgisi aldık, rozetlerimizi de alıp hemen yakamıza taktık.15 Nisan’da “Dünya Sanat Günü” kutlanacaktı! Çünkü Leonardo da Vinci’nin 560. doğum günüydü!

Burası ne güzel bir sanat merkezi... Hümanizm kokuyor, evinizde gibi güven veriyor; hem renkli hem aydınlık bir yer ve sanki yıllardır almak istediğim bir haberi, o soğuk sabahı ılıtıvermek istermişçesine bana veriyor.

Sonra sonra... Başka bir buluşun da inceden bir sevinciyle dedim ki “Ne şans! Yine ders çalışamayacağım... İzmir’de bir hafta etkinlik olur Leonardo için.”

Daha sonra... Günlerden 27 Mart... Hâlâ Maya Sahnesi’nde izlediğim oyunları düşünüyor, anlatıyorum. Maya, oradaki Han Tiyatrosu gibi. İzmir’dekileri izliyorum, “Uluslararası 30. İzmir Tiyatro Günleri” biletlerimin peşine düşmüşüm... O gün de oyun yazarı, dramaturg, yönetmen Sayın Haluk Işık ile oyuncu, yönetmen Türkiye Tiyatrolar Birliği Dönem Sözcüsü Sayın Orçun Masatçı “Tiyatro mu dediniz?” sorusunu başlık edinmişler, söyleşecekler, Taksav’da. İlk kez gideceğim bu kuruma. Kemeraltı’nda, Elhamra ile Milli Kütüphane’nin arkasında, Birinci Beyler’in sonunda... Sokağın başında, kıpkırmızı Oska Pasajı yazısı görünüyor zaten. Hani kapatılma tehlikesi geçiren Konak Sineması var ya, onun pasajı. Taksav’a komşu, karşı komşu. Kültür ve sanat dilinden konuşan iki komşu... Haluk Bey’in yaş günüydü 27 Mart. Kurumun yöneticilerinden Yasemin Hanım, söyleşi öncesi pastasıyla mumuyla hoş bir sürpriz yaptı. Tatlı bir başlangıç oldu. Söyleşi, oturum sonlarında kalan süre, soru-yanıt bölümü olur ya, dinliyorum. Bir soruya takıldım son saniyede. Söz verildi, dedim ki “Tiyatromuzun çok sorunu var, dile getirecekleriniz bitmedi. 15 Nisan Dünya Sanat Günü’ne bugünden bir ark açmak istersiniz. Ama İzmir’in bir bildirimi var mı, yazıldı mı?” Bu soru üzerine yanımda oturan Yasemin Hanım, Taksav’ın ajandasına bakmaya başlamıştı sanırım. “Yasemin Hanım, 15 Nisan’da Taksav boş mu?” deyiverdim. “Ona bakıyorum”, dedi Yasemin Hanım da. “Akşam, size bir izlence taslağı yazıp gönderirim...” E-posta adresleri alındı, verildi.

Piramid’ten beri, ne olursa olsun, çoklu ortamda olsun ben de katılmak istiyordum bu güne. Bu yılki derslerimden birisi Güzel Sanatlar, diğeri Teknoloji Tarihi. Bilim ile sanatı birlikte okuyoruz; bu, bir tür yaşamı algılayış biçimi. Yanında Orta Çağ Felsefesi, Metafizik, Psikoloji, Sosyoloji. Bu okulu seviyorum, yaşattığı süreci seviyorum... Yaşamınızda yer açtıklarınıza, okumalarınıza, uygarlık anlayışınıza hak veriyor! Benden yana, insandan yana! Hep diyorum, bu işler lisede bitmeliydi diye. Dil, felsefe, ilk yardım eğitimi bir ülkenin kalkınmasının temeline dökülen ilk kürekteki harçtır. Gerisi, bu eğitimle kişiliği oturmuş, kendine güvenen bilgili gencin kararına kalır. Bilgelik çile olmamalı, bunca olanak varken.

Çok mu ütopik?..

27 Mart akşamı, 27 yıllık tiyatro sanatçısı sevgili arkadaşım Sabiha Sonkan’ı aradım. Gözümün önünde Sabiha bir Antigone, karşısında Ismene... Sabiha bir yazın öyküsü de okuyacak güzel sesiyle. Sabiha çok heyecanlandı, benim gibi... 16:9’dan başarılı, ödüllü kısa filmleri olan, beynini, yüreğini sinemaya adamış Engin Kılıçatan’dan Keneler ve Karıncalar’ını rica ettim. Kurgudaki yeni filmini de vermeye hazır Engin. Bir de Leonardo da Vinci belgeseli bulalım. Çoluk çocuk, kuruma giren çıkan Leonardo dehâsını tanımayan varsa iyice bilsin, Rönesans insanı nasılmış, öğrensin. Gün boyunca bu filmler dönsün. Çünkü ben, çocukluğumu giderek daha çok sever oldum. Onlar da sevsin.

Yedi temel sanat dalından örneklerle kutlayalım bu günü. Bedri Baykam’ın dediği gibi “Anneler Günü, Babalar Günü, Kadınlar Günü, Tiyatrolar Günü derken artık ‘Dünya Sanat Günü’de var!”

Birkaç küçük toplantı, işlerin paylaşımı derken gerçek bir imece ile 15 Nisan’a girmemize az kaldı. Tam da düşlediğim gibi, danslarla reveransla konuklar karşılanacak, heykel, fotoğraf, seramik sergisi gezilecek, alt katta filmler izlenecek, üst katta bir klasik müzik resitali verilecek. Bildiri okunacak, söyleşi saatinde "Leonardo da Vinci’den 560 yıl sonra Günümüz Türkiye'sinde Sanat ve Bilim" tartışılacak. Çok amaçlı salona inilecek, yazın öyküsü dinlenip tiyatro temsili izlenecek.

İzmir’den Dünya Sanat Günü kutlamasına kalan bir hafta kadar bir sürede, Taksav’ın kültür yuvasından katkı, bu yıl için böyle. Önümüzdeki yılın sürecini daha erken başlatıp daha görkemli kutlamaların yapılacağına inanıyorum.

15 Nisan'a ben şu sorularla giriyorum:
“Çok yönlü Leonardo’dan bugünün entelijansiyasına Türkiye” bağlamında:
-Sanatın, bilimin eğitimde yeri nedir?
-Ne denli uygarız? Ne denli demokratız? Türkiye’de Sanat, Demokrasi ile anlaşıyor mu, acaba Rönesans ile anlaşır mıydı?
-Yüksek kültür ürünü, yüksek sanat yapıtı var mıdır?

 * *
Bir zamanlar, çocuktum, Kaşıkçı Elması’na 5 cm uzaklıktan flaş patlatmıştım. Yasak değildi, ışık patlamalarının olası zararı bilnmiyordu demek. Mona Lisa’nın flaşsız fotoğrafını çekemedim, arkama baka baka, arkadaşım çekiştirirken tablo uzaklaşıyordu, diğer yapıtları incelemeye koyuldum.
* *

Taksav'daki söyleşi konuklarımız Yaşar Üniversitesi'nden Yrd. Doç. Mehmet Kahyaoğlu, Oyuncu Gürol Tonbul, Devlet Tiyatrosu Sanatçısı Turgay Tanülkü. "Leonardo da Vinci’den 560 yıl sonra Günümüz Türkiye'sinde Sanat ve Bilim" konuşulacak.

Pazar gününüzü Taksav'da değerlendirmek ister misiniz...

Benim bildirimim, çağrım şöyle:

Leonardo da Vinci'nin doğum günü olan 15 Nisan'ın, Uluslararası Plastik Sanatlar Derneği Türkiye'nin önerisiyle 2012'den itibaren Dünya Sanat Günü olarak kutlanması, UNESCO'ya bağlı Uluslararası Sanat Birliği tarafından kabul edildi.

15 Nisan Pazar Dünya Sanat Günü'nde, Taksav Izmir, "Dünya Sanat Günü"nü kutlayacak. Babil'in yedi katlı kulesinde sarmalanır gibi Tarihi Kemeraltı Çarşısı'ndan, yedi temel sanat dalının örnekleri, İzmir'in sokaklarına, evlerine süzülecek. Leonardo yalnız bir ressam değil, evrenin büyük bir dehasıydı. 560. yaşın kutlu olsun Leonardo da Vinci! Dünya Sanat Günü kutlu olsun!

İzmir’den tüm evrene sevgilerle, alkışlarla...

“15 NİSAN 2012 DÜNYA SANAT GÜNÜ” TAKSAV- İZMİR İZLENCESİ

SOKAK TİYATROSU
Yenikapı Tiyatrosu- N.Gogol’un PALTO adlı oyunu
14-15 Nisan, Konak Meydanı 14:45-15:00 / Birinci Beyler 15:15 -15:30

DANS – MÜZİK
Sokak Sanatları Atölyesi- Canlı Heykel
Doğaçlamalar, Ritim, Halk Müziği
15 Nisan, Kemeraltı-Birinci Beyler 11:30-15:00

RESİM- FOTOĞRAF- HEYKEL-SERAMİK
Fotoğraf: DEÜ GSF Fotoğraf Bölümü Bşk. Yrd. Doç. Dr. A. Beyhan Özdemir fotoğrafları
Süreyya Martin, "Sen Beni Görmedin" albümünden seçkiler
Gönül Ocak, "Işıkla Boyama" fotoğraflarından seçkiler
Heykel: Gönül Ocak, Yıldız İlhan, Ümit Yaşar Işıkhan, Devrim Ekici, Nihal Korkmaz...
Seramik: Gülcan Paker ve Atölye 12, Nihal Korkmaz
Geri Dönüşüm, Yaratıcı Sanatlar: Canan Gören
15 Nisan TAKSAV Gün boyu

SİNEMA
Engin Kılıçatan ile diğer dostların kısa film paylaşımları (Dünyaya Ağlıyorum M.Müslim Yazıcı - Gülümse Engin Kılıçatan - Keneler&Karıncalar Engin Kılıçatan - Mektup Melek Ekemen-Metin Yaman - Pata Pat Doğukan Bey - 10 Minutes Zihad Mehiç -
Beni Bırakma Cenker Ekemen - Keep Your Coins Evin Demirli - Çöplük Cihan Özdemir - Sapak Fırat Mançuhan - Yıldızlar Sönerken Hasan Tolga Pulat)
Leonardo da Vinci belgeseli: Tuvaldeki Başyapıt “Son Akşam Yemeği”
15 Nisan TAKSAV 12:00-18:00

MÜZİK
TOBAV Klasik Müzik Resitali
Solist: Ümit Aktaş – Piyano eşlik: Samet Aydın
15 Nisan TAKSAV 15:00-15:30

BİLDİRİ
“Dünya Sanat Günü” İzmir Bildirisi
15 Nisan TAKSAV 15:30-15:40

SÖYLEŞİ
"Leonardo da Vinci’den 560 yıl sonra Günümüz Türkiye'sinde Sanat ve Bilim'"
Yrd. Doç. Mehmet Kahyaoğlu
Oyuncu Gürol Tonbul
Devlet Tiyatrosu Sanatçısı Turgay Tanülkü
15 Nisan TAKSAV 15:40-17:45

EDEBİYAT
Öykü Okuma: Devlet Tiyatrosu Sanatçısı Sabiha Sonkan
Şiir Okuma: M. Kazım Yıldız
15 Nisan TAKSAV 18:00-18:15

TİYATRO
HEDEF Tiyatro'dan Dario Fo'nun ÇIĞLIK adlı oyunu
15 Nisan TAKSAV 18:30-19:00

TOPLUMSAL ARAŞTIRMALAR KÜLTÜR ve SANAT için VAKIF
Konak, Birinci Beyler 846 Sok. 13 (Konak Sineması arkası) İZMİR 0232 446 88 60
taksavizmir@gmail.com izmir@taksav.org www.taksav.org

 http://iaaworldartday.com/
http://www.piramidsanat.com/?page=duyuru&id=68
http://www.upsd.org.tr/cgi-bin/sayfa.pl?section=haber&fn=3897
https://www.facebook.com/dunyasanatgunu.upsd
http://bedribaykam.blogspot.com/2012/01/world-art-day-april-15-birthday-of.html
http://www.hurriyet.com.tr/kultur-sanat/haber/17520714.asp
http://www.upsd.org.tr/ana_sayfa.shtml
http://www.evetbenim.com/haber/haberdetay/16097-Dunya_Sanat_Gunu:_15_Nisan_2012_gunu_Kutlanacak:_Hazir_miyiz?.html
www.aiap-iaa.org– www.iaa-europe.eu– www.upsd.org.tr–
www.facebook.com/worldartday.iaa– www.facebook.com/dunyasanatgunu.upsd