(A)sosyal Medya

Mark Zuckerberg Facebook'un ya da Jack Dorsey Twitter'ın  kısa sürede böylesine popüler olacağını hiç düşünmemişti şüphesiz. Oysa bugün sosyal medya (facebook, twitter..) insanlar için önemli bir yere sahip. Sabah uyanır uyanmaz hemen bilgisayarımızı açıyor; facebook'a, twitter'a son bir kez göz atmadan uyumuyoruz.

Ülkemizde genç nüfus oranının yüksek olması da bu araçların yayılmasını hızlandırdı. Biraz istatistiklere göz atalım: Bilindiği üzere Facebook ülkemizde (dünya üzerinde ilk 5 deyiz.) Twitter'dan daha yaygın. Sanırım twitter biraz daha resmi ve halkımız da daha samimi olduğunu düşündüğü facebook'u kullanıyor. İstatistiklere göre ülkemizde 35 milyon insan (nüfusumuzun %45 i) internet kullanıyor ve internet kullanıcılarının da %82 si -yaklaşık 29 milyonu- da facebook kullanıyor. Cinsiyet dağılımında erkeklerin %64 ile kadınların epey önünde olduğu görülüyor. Yaş dağılımında ise gençlerin üstünlüğü göze çarpıyor. Kullanıcıların %33 ü 18-24 yaş aralığındayken, ardından %29 ile 25-34 yaş aralığı geliyor. Yaş arttıkça kullanıcıların sayısında da azalma oluşuyor.

Obama'nın seçim sürecinde twitterı kullanarak propaganda yapması belki de sosyal medyanın büyümesini hızlandıran etkenlerden biriydi. Artık seçimlerde siyasi partiler facebook yada twitter aracılığıyla insanlara fikirlerini iletiyor ve yine seçmenlerin beklentilerini belirleme şansına çok düşük maliyetlerle sahip oluyorlar. Büyük markalar reklam faaliyetlerini sosyal medya üzerinden organize ediyor ve kısa zamanda belirlenen hedef kitleyle iletişime geçilmiş oluyor. İnsanlar gündemi takip ediyor, fotoğraflara yorum yapıyor, oyun oynuyor, nerede-ne yaptığını yazıyor..Ya da yeteneklerini sergileyip ünlü olmayı hatta unutulup gidecekken yeniden eski şöhretini yakalamayı (Erol Köse, Hilal Cebeci...) başarıyorlar. Tüm bunlarla birlikte ülke yönetimine yönelik muhalif söylemlerle toplanıp iktidarları deviriyorlar. Kısacası bugün bir sosyal medya gerçeği var ve bunu kabullenmek zorundayız.

Heralde insanların bu kadar çok şikayet ettiği ama bu kadar yaygın kullandığı başka bir ürün yoktur. Sahte hesaplar, dolandırıcılık faaliyetleri veya gizlilik ile ilgili bazı şikayetler mevcut. Fakat sosyal medyayla ilgili insanların en büyük rahatsızlığı bu tip araçların bizi asosyal birer varlık haline getirdiği, toplumdan uzaklaştırdığı şeklinde. Evet burda bir haklılık payı var; ancak bence facebook ya da twitter bu kadar popülerse bu insanların eğilimleriyle de ilgilidir. Facebook'un böylesine geniş kitleler tarafından kullanılması insanların 'asosyal' olmasının nedeniyken aynı zamanda da bir sonucudur. Belki de Zuckerberg insanlara tam da istedikleri şeyi verdi.  Sürekli komşularımızla konuşmadığımızdan, bayramların eskisi gibi olmadığından, insanlar arası ilişkilerin zayıfladığından bahsediyoruz ve facebook da bu durumdaki insana ihtiyaç duyduğu ortamı sağlıyor. 

Peki, ilerde ne olur? İnternetin etkisinin artarak devam edeceğini düşünüyorum. Mesela gazeteler bundan 40-50 yıl sonra yok olabilirler, kitaplar yerini küçük-dijital aletlere bırakabilir. Ancak facebook ya da twitter'ın sonuna kadar böylesine popüler kalabileceğine inanmıyorum. Modern hayatın insanlara yaptığı en büyük kötülük; insanları yalnızlaştırmasıdır heralde. Ve bence insanlar sonunda buna 'bi dur! ' diyeceklerdir.