İstanbul'un Kurtuluş Günü: 6 Ekim 1923

Kurtuluş günleri, Türkiye Cumhuriyeti’nin “temel taşları”dır.

Yerel/ bölgesel kurtuluşlar, tümden kurtuluşa dönüştü, bugünlere geldik. O gün/lerde, savaş alanlarında, masa başlarında istediklerini alamayanlar, zamanla bizi, biz olmaktan uzaklaştırdılar.

Gün geldi, “ulus devlet” kavramı, üst kimlik “Türk”, sırtımızda bir “fazlalık” olarak görüldü, bunları kullananlara kem gözle bakılır oldu. Batı dediğimiz sistemin güçleri, kavramlara karşı çıkanlara alkış gönderdiler.

İçeriden de, “iadeyi ziyaret” misali alkış gitti.

Yerel/ bölgesel kurtuluş günleri, zaman içinde sıradanlaştı, yasak savmaya dönüştürüldü.  

İstanbul kurtuluşu da öyle değil mi?

6 Ekim 1923 değil de, 29 Mayıs 1453 öne çıkartılmış; “fetih”, “kurtuluş”u gölgede bırakır olmuştur. 29 Mayıs, 14 Mayıs 1950’de Demokrat Parti’yle kutlanmaya başlanmış; “İslamcı ve muhafazakar çevreler” kutlamalarda başı çekmiş, 1994‘ten beri İstanbul Belediyesi’yle “fetih” daha bir canlı kılınmıştır.

“Fetih”, “kurtuluş”, birbirinden çok farklı kavramlar. “Bir yeri ya da ülkeyi savaşarak almak” anlamına gelen “fetih”, “düşman işgalinden kurtulma günü” olan “kurtuluş”tan nasıl da olur da, önde, üstün olur?

*****

1453‘ten başlayarak bizim olan, yurt olan topraklar, 16 Kasım 1920 tarihinde İtilaf Devletleri askerlerince resmen işgal edilir. Anadolu’da yanan kurtuluş ateşi, Batı Anadolu’nun düşmandan temizlenmesi, Lozan Barış Antlaşması’nın bize kazandırdıkları, işgalcilerin 2 Ekim 1923’te İstanbul’dan ayrılmalarını sağlar.

Ordumuzun İstanbul’a girişi, yani 6 Ekim 1923 tarihi, “İstanbul’un Kurtuluş”u sayılır, kutlanmaya başlar.

Anadolu topraklarında gözü olan emperyalistler, uzantıları, geldikleri gibi gitmişlerdir; ama o zaman elde edemediklerini değişik yöntemlerde elde etmekten geri durmayacaklardı  kuşkusuz. İşgalciler, onlarla  “kuzu sarması” olan “işbirlikçiler”, zaman içinde kılık değiştirdiler, hedefe, hiç acele etmeden, sabırla yürüdüler.

Bir zamanlar, tankıyla topuyla ülkelere giren emperyalistler, askeri darbelerle, ulusalcı güçleri sindirme yolunu seçtiler, daha sonraları “taktik”ler değişti, daha yumuşak yolları denediler, içeriden “fetih” yolu daha “tepkisiz” olarak görüldü, üstelik destek gördü.

*****

6 Ekim 1923, İstanbul’un düşman işgalinden kurtuldu gün.

Nutuklar atılacak, sıradan, içi boş...

O gün askerler vardı, ellerinde silah; oysa bugün bildiğimiz silahtan daha etkili “silah”lar var.

İstanbul, 81 yıl önce kurtulmuştu; o yılın, yılların coşkusunu yaşayacaklara ne mutlu!


TURGUT ÇELİK/ Mersin