Mlliyet Milliyet Blog Milliyet Blog
 
Facebook Connect
Blog Kategorileri
 

05 Temmuz '12

 
Kategori
Bilim
 

'Tanrı parçacığı’ da denen Higgs bozonu bulundu

'Tanrı parçacığı’ da denen Higgs bozonu bulundu
 

CERN LHC hızlandırıcısı


4 Temmuz 2012 Çarşamba günü İsviçre’deki bilimsel araştırma merkezinde yeni bir parçacık bulunduğu ve bunun çok büyük olasılıkla kütlesi protondan 125 kez daha büyük olan Higgs bozonu olduğu açıklandı. Higgs bozonunun bulunuşunun neden çok önemli olduğunu yeni yeni anlıyoruz.

Evrenin nasıl oluştuğuna dair en fazla kabul gören teori, Standart Model’dir. Standart Model’e göre evren büyük bir patlama ile başlamıştır. Model, aşama aşama büyük patlamadan günümüzde gölemlediğimiz, içinde gökadaların bulunduğu evrene kadar geçen süreci açıklar. Teori bir dizi parçacığın varlığının gerekli olduğunu formüllerinde göstermiştir. Bu parçacıkların bir çoğunun varlığı pratikteki deneylerle kanıtlanmış, yani bulunmuştu. Fakat kilit noktada bulunan Higgs bozonunun varlığı bu güne kadar kanıtlanamamıştı.

Akla ilk gelen soru: Higgs bozonu diğer parçacıklardan farklı olarak neden kilit noktada sayılıyor?

Yanıt yine bir sorudan geliyor: Maddenin kütlesi vardır. Ama Büyük Patlama’dan sonra başlangıçta kütle diye bir şey yoktu. Patlamadan bir zaman sonra madde kütle kazandı. Maddeye kütlesini veren şey nedir? Teoriye göre maddeye kütle kazandıran şey Higgs bozonudur ve bu nedenle evrenin oluşumunda kilit noktaya sahip olduğu kabul ediliyor.

Akla gelen ikinci soru: Higgs bozonu bunu nasıl başardı?

Büyük Patlamadan sonra her şeyin simetrik olduğu, her parçacığın bir anti parçacığının olduğu Süper Simetri denen bir dönem oldu. Bu dönemde her şey simetrik ve mükemmeldi. Ancak bir zaman sonra evrende Higgs bozonundan bölgeler oluştu. Bu bölgeler süre simetriyi kırdı. Eğer simetri kırılmasaydı bugün evren ve biz olmazdık. Çünkü bütün parçacıklar anti parçacığı ile çarpışır ve yok olurdu. Higgs bozon bölgelerinden sonra artık her parçacığın bir anti parçacığı yoktu ve bugün bildiğimiz 4 güç birbirinden ayrışmaya başladı. Güçlerin ayrışması mddenin oluşmasının yolunu açtı.

Bu aşamadan sonra bilim adamları Higgs iki şey yapacak. Birincisi, acaba bulunan ve Higgs bozonu olduğu düşünülen parçacık Standart model ile tam olarak uyumlu mu? O araştırılacak. İkincisi, Higgs bozonunun karakteri incelenerek ondan önce var olduğu söylenen süper simetri durumunun özellikleri araştırılacak. Bu şekilde Büyük Patlamanın ilk anının açıklanmasına çalışılacak.

Satır arasında geçen bir nokta: Evrende mükemmel bir simetri yoktur. Aksine bugün bir asimetri vardır ve bu asimetri varlığımızın sebebi olmuştur. Yine iddiaya göre doğada gördüğümüz simetrik yapılar, örneğin kar taneleri, Higgs bozonundan önceki süper simetri döneminin kalıntılarıdır.

Burada bir konuya değinmek istiyorum. Roger Penrose isimli bilim adamı Büyük Patlamanın öncesinin var olduğunu söylüyor. Büyük Patlamanın öncesi var olsa da olmasa da bu durum Higgs bozonunun ve Standart Model’in doğruluğunu sınamaz veya değiştirmez, yanlışlamaz. Yalnızca Büyük Patlamadan daha önce de evrenin birkaç kez genişleyip küçüldüğünü, sonra yeniden genişlediğini iddia eder. Ancak bunları yaparken evreni başka bir teori ile, Sicim veya M teorisi ile açıklamaya çalışır.

http://bilimvefelsefe.org/blog/buyuk-patlamadan-once-ne-vardi/

Ek olarak, Higgs bozonuna ‘Tanrı Parçacığı’ denmesinin sebebi, bu parçacığın araştırılması sırasında bir bilim adamının sinirlenerek ‘God damn particle’, yani ‘Allah’ın belası parçacık’ demesinden kaynaklanmaktadır. Daha sonra yine bazı bilim adamları parçacığın bulunduğu konum nedeniyle ona bu adı yakıştırmışlardır.

Aşağıdaki bağlantılar meraklısına...

http://www.bafrahaber.com/mobil/detay.asp?id=35071

http://tr.wikipedia.org/wiki/Higgs_bozonu

http://www.kartalingozunden.com/tanri-parcacigi-higgs-bozonu-nedir 

 http://www.hurriyet.com.tr/teknoloji/8676478.asp?gid=234&sz=95142 

 
Toplam blog
: 125
: 6625
Kayıt tarihi
: 18.11.09
 
 

İstanbul 1980 doğumluyum. Yüksekokul mezunuyum. İstanbul'da oturuyorum. Dünya ve çevre hakkında düşü..