“Yenilenen Köy Ballıkaya” üzerine

Malatya-Hekimhan yolunun eski güzergâhında Akpınar köyü yakınına varıldığında, kuzeydoğu yönüne bakılırsa dağ eteğinde, kale surlarına benzer sıra kayalar görülür. Hele de kış mevsiminde karlar arasında simsiyah kaya kuşağını görmemek mümkün değildir. Bu sıra kayaların içinde en yükseği Ballıkaya’dır. Sıra kayaların biraz güneyinde de o kayadan adını alan Ballıkaya Köyü vardır.

Ballıkaya’da doğup büyümüş birisi olarak; 1984 yılının  ocak ayında Milli Eğitim Bakanlığı çevre inceleme tekniklerini esas alarak hazırlamaya başladığım bu çalışmamda en büyük yardımı babamdan gördüm. Köy halkından birçok kişinin kaynaklık ettiği konuları yeniden düzenleyerek, araştırarak, inceleyerek çalışmaya kattım. 1986 yazında köyümüzde araştırma yapmak üzere gelen ABD İndiana Üniversitesinden Prof. Dr. M. İlhan Başgöz ile Hollanda Rotterdam Yüksekokulundan Prof. Dr. M. Fuat  Bozkurt çalışmamda bana ışık tuttular, derleme ve araştırma çalışmalarımı sürdürdüm.

1988 Ocağında çalışmalarımı bütünleştirdim. Malatya’da Gazi İlkokulunda Alt Özel Sınıf Öğretmeni iken tanıştığımız gazeteci Dinçer Ergenekonlu’ya “Yenilenen Köy Ballıkaya” adı çalışmamın sözünü edince, “Getir, H. Nedim Şahhüseyinoğlu ağabeyimiz hele bir incelesin” dedi. Hamle gazetesinde H. Nedim Şahhüseyinoğlu ile görüştüğümde, çalışmamı Görüş Gazetesinden Celal Yalvaç’a incelemek üzere verdiğini söyledi, birlikte Kazancı İşhanına, Celal Yalvaç’ın bürosuna gittik. Orada,  bugün birçoğu aramızda olmayan birçok kişi vardı. Tanıştık ve çalışmamı incelemekte olduğunu söyledi. Kendisi, fotoğraf makinesi onarımı ile uğraşıyordu. H. Nedim Şahhüseyinoğlu ve Celal Yalvaç’ı köyüm Ballıkaya ile ilgili çalışmam sayesinde daha yakından tanıdım ve yirmi yılı aşan dostluğumuz halen sürüyor.

Derken okullar tatile girdi. Ağustos ortalarında Görüş’ün birinci sayfasında, “Yenilenen Köy Ballıkaya, “Öğretmen Süleyman Özerol’un titizlikle hazırlanmış olduğu bir çevre incelemesi”, “Tez özelliği taşıyan bir inceleme gibi” birkaç gün süren ön tanıtımlar başladı. Bu ön tanıtımların ardından 8 Ağustos 1988 tarihinden itibaren “Yenilenen Köy Ballıkaya”adıyla 37 gün tam sütun olarak yayınlandı. 1989 Şubatında Ballıkayalı birçok kişi ile görüşerek yeni bir derleme çalışması yaptım. Yazılı kaynaklardan aldığım verilerle “Yenilenen Köy Ballıkaya ve Ballıkaya’dan Derlemeler Üzerine” adını verdiğim yeni çalışmayı bahar sonuna kadar tamamladım. Çeşitli kişilerle de görüştükten sonra yine Görüş Gazetesinde 26 Ekim 1989 tarihinden itibaren 19 gün yayınlandı. Bu çalışmam, önceki çalışmamı tamamlar nitelikteydi. İkisini birleştirerek tek dosya haline getirdim.

Bir mektupta yazdığım gibi; “Köy her ne kadar yenilendiyse de, bazı şeyleri de eskitti. En azından kendi öz değerlerini unutturdu. Ben bunu büyük bir kayıp sayıyorum. Bunun için de bir şeyler yapmaya, kültürümüzü somut bir halde tutmaya çalışıyorum. Yenilenen Köy Ballıkaya bu tutkunun ürünüdür.”1 Ballıkaya köyünü Malatya’nın Hekimhan-Arguvan ilçelerinin arasından alarak Malatya’da ve Malatya dışında tanıtmayı amaçladım.

Ballıkaya’nın “Yenilenen Köy” olmasının nedeni ise, yer kayması nedeniyle 1987 yılında yeni yerleşim yerine taşınması. Bununla birlikte Ballıkaya’nın eski evleri bir bir yıkıldı. Peğlere ceviz, kayısı diktiler, bostan ekiler. Ballıkaya her ne kadar yenilendiyse de kültürü ve eski yapısıyla hala yaşamaktadır.

Yıkılmış Ballıkaya’nın peğlerine baktıkça şu dizeler aklıma gelir:

Olta attım ipi yok

Balta tuttum sapı yok

Nere gitmiş bu evler

Pencere var kapı yok2

Bu çalışmam kitaba dönüşürse yok olan değerlerimizi kalıcı kılmada önemli bir görevi yerine getirdiğim gerçeği görülecektir.

Tüm yardımcı olanlara teşekkür ederim.

Bugün 400 sayfaya yaklaşan çalışmamı yayınlamak istiyorum. Bu çalışmanın, köyümüzle ilgili ilk derli toplu bir yapıt olacağına inanıyorum.

Süleyman ÖZEROL/Mart 2007, ANKARA