100.YILDA 100 İL

İl olmayı bekleyen ilçeleri il olma heyecanı sardı. Çünkü il yapılacak ilçeler konusu uzun yıllar sonra siyasi çevrelerde tekrar konuşulmaya başlandı.

29 Ekim 1923’te Türkiye Cumhuriyeti kurulduğunda il sayımız toplam 71'di. Cumhuriyet’in kuruluşundan sonraki yıllarda şehir ve ilçe sayılarında artış bazı dönemlerde azalmalar oldu. 67 olan il sayımız özellikle 1980-2000 yılları arasındaki politikalarla artış gösterdi.

Bugün Türkiye’de 30'u büyükşehir statüsünde 81 il, 973 ilçe bulunuyor. Nüfusu 750 bin ve üzerinde olan şehirler, Büyükşehir Belediyesi Kanunu’na göre büyükşehir belediyesine dönüştürülebiliyor.

Bazı büyükşehir merkezlerinde nüfusları birçok ilden büyük olan ilçeler var. Bu ilçeler il olmak istiyor. Ancak il olabilmek için sadece kalabalık nüfusa sahip olmak yeterli değil. İl olacak bir ilçenin; nüfus, mevcut şehirleşme ve ulaşım durumu, hinterlandı, ekonomik çeşitliliği ve eğitim durumu gibi birçok göstergesinin uygun olması gerekiyor.

İL OLMA KONUSU GÜNDEMDE 

Bazı ilçelerin il yapılacağına yönelik öngörümü etkili yetkili bir isimle paylaştım. Bu konudaki düşüncelerini, gelişmeleri kendisine sordum. “  Yeni il ve ilçelerin kurulması konusu gündeme hiç gelmedi. İlk defa sizden duyuyorum “ dedi. Aradan zaman geçti. Bugün il yapılacak ilçeler konusu gündemde ve konuşuluyor.

Ankara'da bu konuyla ilgili çalışmalar yapıldığına yönelik haberler de geliyor. Hükümete yakın isimler katıldıkları toplantılarda, siyasi kulislerde İl olacak ilçeler konusunu doğrular nitelikte açıklamalar yapmaya devam ediyorlar.

Geçenlerde Antalya'nın Alanya ilçesinde yayın yapan DİM TV’de Mehmet Ali Dim’le İğneli Fıçı canlı yayınına konuk olan Antalya Milletvekili Abdurrahman Başkan, Alanya halkına “Seçimden önce il olabilirsiniz" açıklamasında bulundu.

ERCİŞ İL OLACAK MI?

Antalya’nın Alanya, Balıkesir'in Edremit, Tekirdağ’ın Çorlu, Diyarbakır’ın Ergani, Muğla’nın Fethiye, Hatay'ın İskenderun, Mersin’in Tarsus ilçeleri gibi nüfusu kalabalık, coğrafi bakımdan bazı illerden büyük olan ilçeler kendilerini tam anlamıyla bağlı oldukları ile ait hissetmediler, etmiyorlar. Bunlardan biri Van'ın Erciş ilçesidir.

Geçmişi Urartulara uzanan, Bizanslıların, Selçukluların, Osmanlıların hüküm sürdüğü; Karakoyunluların başkenti, birçok medeniyetin izlerini taşıyan kültür merkezi, önemli şahsiyetler yetiştiren Erciş uzun yıllardır Van’dan ayrılarak il olmak istiyor.

On yıllardır il olma mücadelesi veren Erciş bana göre il olmayı hak eden özelliklere sahiptir.  Aynı şekilde Hakkâri ilimizin Yüksekova ilçesi de İl olacak ilçeler arasında yer alıyor. Ercişlilerin yıllardır verdikleri mücadele ve özlem Erciş'in İl olmasıyla mutlu şekilde son bulacaktır.

VAN BÜYÜKŞEHİR STASÜNÜ KAYBEDER Mİ?

2021 2020, yıllarına göre 176 bin 680 kişinin yaşadığı, 101 mahallesi olan Erciş ilçemizin il olması durumunda 1 milyon 149 bin 342 nüfusu olan, Van 13 ilçesinden bir kısmını kaybedecektir.

Cumhuriyet öncesi kurulmuş ilçelerden nüfusu 50 bin 247 olan Muradiye, nüfusu 65 bin 495 olan Özalp ve 1987’de ilçe olan 63 bin 133 nüfuslu Çaldıran ilçeleri Erciş'e; Cumhuriyet öncesi ilçe olan 49 bin 850 kişinin yaşadığı Başkale Yüksekova’ya bağlanarak Van'dan ayrılabilir.

Vanlıların merak ettiği soru şudur:

Toplam nüfusu 400 bin civarında olan 5 ilçe ayrılması durumunda Van büyükşehir statüsünü kaybeder mi? Hayır kaybetmez.  Nüfusu 750 binin altına düşmediği sürece Van büyükşehir statüsünü koruyacaktır.(Büyükşehir ne getirdi ne götürdü o da ayrı bir yazı konusudur.)

100. YILDA 100 İL OLACAK MI?

Kişisel düşüncem;

Türkiye 2023 yılında Cumhuriyetin kuruluşunun 100. yılı ve 2023 Cumhurbaşkanlığı ve genel seçimlere hazırlanıyor. Cumhuriyetin kuruluş kutlamaları ve olağan veya erken seçim öncesi Türkiye'mizin 81 olan il sayısı artacak gibi. Büyük olasılıkla mevcut 81 İl’e 19 yeni il daha eklenerek Cumhuriyetin 100. yılına 100 İl ile girileceği yönünde.