2008 yılında başlayan kriz bizim için fırsat oldu. Dr. Ali Topçubaşı

2008 yılında Lehman Brother s ın ABD de batışı ile emlak ve finans piyasalarında yaşanan krizden süper güç büyük ölçüde sıyrılmasına karşın, kendi içersinde tutarlı olmayan ve yapısal sorunlarını çözmeyen AB nin bir çok ülkesi, son 5 yılını kaybettiği gibi, önümüzde 10 yılda 2008 yılı düzeyine gelmesi tartışmalı hale gelmiştir. İzlanda, İrlanda, Portekiz, Yunanistan, Kıbrıs Rum Kesimi ve Slovenya nın krizden büyük ölçüde etkilenmelerinin yanısıra, büyük ekonomiler olarak kabul edilen ve battıkları veya büyük ölçüde hasar gördükleri taktirde, yalnızca birliğin çökmesini değil, Dünya ekonomisi nide tehlikeye atacağından şüphe bulunmuyan İspanya ve İtalya nın ekonomik durumlarındaki belirsizlik sürmektedir. Bilhassa, İspanya da halkın kuvvetli direnci, faizlerde  yükselişe yol açarsa, bu ülkenin kurtarılmak için, Yunanistan gibi bağımsızlığından ödün vererek Troyaka nın tüm şartlarını kabul etmek zorunda kalacağı şüphesizdir.

Yaşanan krizde AB içinde pozisyonunu en çok kuvvetlendiren ve birlikten en fazla kar sağlayan  Almanya olduğu için, tahvil alımında dahil   , kendisinden ödün verdirecek  her türlü enstrümana ayak sürtmektedir.  Bu  kriz döneminde Almanya ihracatını hızla artırarak ABD nin bile önüne geçerek dünya nın Çin den sonra ikinci büyük ihracatçısı olmuştur. 2012 yılı ilk 9 ay ında Birliğin araba satışları toplamda yüzde 10 yakın düşerken , Almanya nın satışlarındaki artış dikkate değerdir. Almanya nın ihracatının büyük kısmını birlikten elde etmeside , krizi fırsata döndürdüğünü göstermektedir.

Krizi fırsata dönüştüren Almanya nın son 12 ay lık cari işlemler fazlası 210 milyar dolara varmıştır. Oysa kriz ile pençeleşen birliğin diğer büyük ülkelerinden İtalya da cari işlemler açık vermekte olup, bu açık 12 ay lık dönemde 48.8 milyar dolara ulaşırken, daha ağır sorunlarla uğraşan İspanya da 46 milyar dolara , İngiltere de 54  milyar dolara ulaşmakta, dünya nın en büyük cari açık miktarını veren ABD ise bu rakkam 483 milyar dolara çıkmaktadır. Cari açığın  veya fazlalığının milli gelirlerlerine oranlarıda çok farklılık göstermektedir. Dünya nın en fazla cari açık miktarını veren ABD de cari açığının milli gelirlerine oranının ABD de yüzde 3.2 de kalırken , bu oran yüzde  İtalya için 2.3, İspanya için 2.6 olurken, umutsuz vaka durumunda olan Yunanistan da yüzde 6.9 a çıkmaktadır.

Krizin başlangıcı kabul edilen 2008 yılında;  27 Avrupa Birliği (EU) ülkesinin ortalama milli geirlerini 100 kabul edersek, 2011 için bu oranı Almanya 116 dan 120 ye çıkartma başarısını gösterirken, Fransa da 2011 yılında 111 olan oran, 107 ye, İtalya da 111 den yaklaşık yüzde 10 düşerek 101 e, İspanya nın 101 den 99 a, İngiltere nin 122 den 109 a, Japonya nın 111 den 105 e düşmesini engelleyememişlerdir. Türkiye ise ortalama EU gelirinin yüzde 36 sı iken, bu oranı 2011 yılında 52 ye çıkartma başarısı göstermiştir. Yani Türkiye son beş yılda yaşanan krizden ortalama gelirini yüzde 50 ye yakın artırarak çıkartmıştır. Önümüzdeki 10 yılda  ortalama yüzde 7 büyümeyi tutturabilirsek, krizin muhtemel etkilerin sıyrılamayacak AB ortalamasına çok yakınlaşacağımız muhtemeldir. Örnek vermek gerekirse, İtalya nın 2029 yılına, Yunanistan ın 2021 yılına kadar kendine gelemeyecek projeksyonların olduğu hatırlanırsa, 2023 yılı hedefleri, rakiplarimizin tökezlemesinin şansı ile rahatlıkla tutturabileceğimiz anlaşılır. Ama bunu için siyasi istikrarın yanısıra, dünya nın en yüksek cari açık oranını kabul edebilir seviyelere indirmek, dış tassaruflarla değil, iç tasarruflarla ihracata dayalı büyümeye odaklanmak gerekmektedir. Çunkü, Çin ,  Hindistan, Güney Kore gibi ülkeler ihracata dayanarak büyümelerini sürdürmektedirler. Çin de tasarrufların milli gelirlerine oranı yüzde 40 ların üzerinde iken bu oran, Hindistan da yüzde 35 olurken, ülkemizde yüzde 12-15 aralığında gezinmesi, ekonomimiz üzerindeki en büyük handikap olduğu unutulmamalıdır.