23 yıldır dinmeyen acı!

Fatma Aliyeva

Azerbaycan Cumhuriyeti Demokratik Azerbaycan Dünyası Partisi Başkanı

26 Şubat tarihinde çağdaş tarihimizin en kanlı sayfarından biri – Hocalı Soykırımı’ndan 23 sene geçiyor.

1992 senesi 25 Şubat’tan 26 Şubat’a geçen gece Ermeni askeri güçleri eski sovyet ordusunun Hankendi şehrinde bulunan 366. motoalayının katılımı ile Hocalı kentinde dehşetli soykırım gerçekleştirmiştir.

 Bu kanlı eylem zamanı masum insanlara acımasızca saldırdılar, 613 kişi katledildi, cesetler aşağılandı, 1275 kişi rehin alındı. 150 kişinin sonunun ne olduğu hala belli değil. Katledilenlerin 63’ü çocuk, 106’sı kadın, 70’i yaşlı, ihtiyardı.

Askeri saldırı sonucunda 8 aile tamamen mahv edildi. 25 çocuk her iki velisini, 132 çocuk ise velilerinden birini kaybetti. Soykırım zamanı 56 kişi özel gaddarlıkla öldürülmüş, başlarının derisi soyulmuş, vücut kısımları ve başları kesilmiş, gözleri çıkarılmış, hamile kadınların karınları süngü ile delik deşik edilmiştir.

Son iki yüzyılda Ermeni milliyetçileri, tarihi Azerbaycan toprakları hesabına “Büyük Ermenistan” ülküsünü gerçekleştirmek amacıyla, defalarca halkımıza karşı terör, kitlevi imha, sınırdışı edilme ve etnik temizleme şeklinde beşeri cinayetler yapmışlar. Hocalı faciası ise, yaklaşık 200 senelik sürede Ermeni milliyetçilerinin v? onların işbirlikçilerinin Azerbaycan halkına karşı yürüttüğü etnik temizleme ve soykırım politikasının devamı ve en kanlı sayfası oldu. Bu vahim soykırım, dünyanın gözü önünde gerçekleşti, gaddarlığı ve acımasızlığı ile fark yarattı. Bu ağır cinayete göre, siyasi-yasal sorumluluğu ise doğrudan Ermenistan yönetimi, Dağlık Karabağdaki bölücü rejim taşımaktadır.

Onu da belirtmek gerekir ki Hocalı’a gerçekleştirilmiş kanlı facianın organizatörleri ve katılımcıları şu an Ermenistanda en üst görevlerde bulunmaktadırlar. Hocalı’da ve diğer işgal edilen Azerbaycan topraklarında askeri operasyonları yönetenler cezai sorumluluğa dahil edilmediler. Onların bir kısmı Ermenistan yönetiminde yer alarak, zamanında gerçekleştirdikleri kanlı cinayetlerin üstünü kapamaya çalışmaktadırlar.

İngiliz gazeteci Thomas De Vaalın “Karabağ – Kara Bağ” kitabında yansıtılan bazı etkenler, aynı zamanda Azerbaycanlıların imhasında öncülük eden Ermenistan Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan’ın söyledikleri, anlattıklarımızın doğru olduğunu bir daha ispatlıyor: “Hocalı olaylarına kadar Azerbaycanlılar Ermenilerin sivil ahaliye el kardıramayacağını düşünüyorlardı. Biz bu stereotipi kırmayı başardık.” – gibi konuşmalarda bulunan Sarkisyan kendi vatandaşlarının Hocalı’yı işgal etmeleri ile ilgili soruları “Biz bununla ilgili yüksekten konuşmamayı tercih ediyoruz.” şeklinde yanıtlamıştır.

Bu faktörler bir daha Ermenilerin tarih boyunca Azerbaycanlılara karşı yürüttükleri iğrenç politikanın, kin dolu niyetlerinin devam ettiğini, Hocalı’da gerçekleşen olayların önceden planlanmış soykırım politikasının önemli bir kısmı olduğunu ispatlamaktadır.

Ermenilerin Hocalı’da Azerbaycanlılara karşı gerçekleştirdikleri kitlevi imhanın soykırım olayı olduğunu uluslararası hukuk ve normlar da onaylıyor. Şöyle ki, soykırım cinayetinin hukuki içeriği BMT Baş Meclisi’nin 9 Aralık 1948 tarihli 260 No’lu kararıyla kabul edilmiş “Soykırım cinayetinin önlenmesi ve cezalandırılması ile ilgili sözleşme” ile belirlenmiştir. Hocalı soykırımı, niteliği açısından uluslararası cinayet kategorisine dahil edilmiştir. Bu kategoriye dahil cinayetlerin temel içerikleri, İkinci Dünya savaşından sonra oluşturulmuş uluslararası askeri tribunaller tüzüğünde gösterilmiş, sonradan aynı cinayet içerikleri Yugoslavya ve Ruan Uluslararası Cinayet Tribunalleri’nin tüzüklerinde, bunun yanısıra Uluslararası Cinayet Mahkemesi Statüsü’nde geliştirilerek bir daha onaylanmıştır.

Azerbaycan halkı Hocalı Soykırımı’nı unutmuyor ve hiç bir zaman unutmayacak! Büyük Önder Haydar Aliyev’in 1993 yılı siyasi yönetime dönmesinden sonra Hocalı faciası asıl yasal-siyasi değerini aldı. Soykırımla ilgili gerçeklerin dünya devletlerine ve uluslararası topluma aktarılması amacıyla etkili önlemler alındı. Ulu Önder 1 Mart 1994 tarihinde Hocalı Soykırımı ile ilgili özel ferman imzaladı. O zor günlerde, Dağlık Karabağ münakaşasında en büyük başarı taraflar arasında ateşkes anlaşmasının elde edilmesi idi.

Ulu Önder Haydar Aliyev’in yoğun çalışmaları, diplomatik çabaları sayesinde elde edilen bu anlaşma yabancı tecavüz ve iç çekişmeler sonucu yıpranmış ülkemizde yeni kayıpların yaşanmasını önledi, işgalin çapını daralttı. Bunun yanısıra savaşta büyük kayıplara uğrayan vatanımız için toplumsal siyasi durumun iyileştirilmesi açısından elverişli ortam oluşturdu. Sonraki dönemde Milli Meclis’in kararı ile 26 Şubat “Hocalı Soykırımı ve Milli Matem günü” ilan edildi. Bununla ilgili bütün uluslararası teşkilatlar bilgilendirildi.

25 Şubat 1997’de Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev Hocalı Soykırımı kurbanlarının anısına sükut dakikası ilan edilmesi ile ilgili ferman imzaladı. Ulu Önder Azerbaycan’ın soykırımı ile ilgili 26 Mart 1998 tarihli fermanında “1992 yılı, şubat ayında Ermeniler Hocalı şehrinin ahalisine benzeri görünmeyen acımasızlıklar yaşattı. Tarihimizde Hocalı Soykırımı adıyla iz bırakan bu kanlı facia binlerce Azerbaycanlının katledilmesi, esir alınması, şehrin yerle bir edilmesi ile sonlandl.” söylemesi ile bu facianın kesin siyasi değerini belirtti.

Her yıl 26 Şubatta Azerbaycan Cumhuriyetinin Cumhurbaşkanı İlham Aliyev “Hocalı Soykırımı” ile ilgili halka müracaatta bulundu. Soykırımın 20 yıllığı ile ilgili müracaatında İlham Aliyev bir kez daha, bundan sonra da Hocalı Soykırımı’nın; Azerbaycan topraklarının Ermenistan tarafından işgalinin objektif değerlendirilmesi ve tarihi yasal adaletin sağlanması için kendi faaliyetlerini sürdüreceğini, tüm siyasi ve yasal yöntemlerle bile duruma karşı mücadele edeceğini belirtti. Bunu onaylayan en önemli etken ise, son yıllarda Hocalı Soykırımı ile ilgili dünyanın çeşitli ülkelerinde yapılan propaganda kampanyalarıdır.

Bu kampanyalar zaman geçtikçe daha da büyüyor, her yıl çevresine daha çok kitle topluyor. Hocalı gerçekleri dünya toplumuna daha geniş çapta aktarılıyor. Soykırımla ilgili gerçeklerin dünya toplumuna iletilmesinde Haydar Aliyev Fondunun kaydadeğer hizmetleri vardır. Fond Hocalı soykırımının yıldönümü ile ilgili yabancı ülkelerde projeler gerçekleştirmektedir. Amaç bu soykırımın gerçek mahiyetinin dünya toplumuna iletilmesi ve Ermeni hunharlıklarını yansıtan gereçlerin uluslararsı teşkilatların önünde sergilenmesidir. Haydar Aliyev Fondu soykırımla ilgili yabancı ülkelerde sergiler düzenliyor. Fondun gerçekleştirdiği “Karabağ hakikatleri” silsilesi ve işgal edilen arazilerde kültürsel tarihi anıtların yıkılması ile ilgili yayınlanan kitap ve broşürler d? yabancı ülkelerde yaygınlaşmaktadır.

Artık birkaç senedir, Haydar Aliyev Fondu’nun başkanı Leyla Aliyeva’nın girişimciliği ve öncülüğü ile bu gün de sürdürülen “Hocalıya Adalet!” kampanyası çerçevesinde gerçekleştirilen tedbirler, soykırım gerçeklerinin dünyaya tanıtılması ve yayılması yönünde önemli eyleme dönüşmüştür. Bu eylemler artık dünyanın 50’den fazla ülkesinde gerçekleştirilmektedir. Her yıl çeşitli ülkelerde düzenlenen eylemler, yürüyüşler ve diğer önlemler artık dünya toplumunu Ermenilerin gerçeklleştirdiği bu soykırıma inandırmıştır. Şehitlerimizin kanı yerde kalmayacak!

Halkımız birlikte seçtiği cumhurbaşkanımız İlham Aliyev’e inanıyor ve ona büyük ümitleri vardır. İnanıyoruz ki, devlet başkanımızın yoğun çalışmaları sonucu ekonomik ve politik gücünü durmadan artıran, bölgede barış ve güvenin sağlanmasına önemli katkılarda bulunan ülkemiz Dağlık Karabağ münakaşasının barış yolu ile, toprak bütünlüğü çerçevesinde çözümüne ulaşacaktır.