27 Mart Dünya Tiyatrolar Günü

Tiyatro yazarları derneği' nin dünya tiyatro günü bildirisi

Dünya bu yıl 27 Mart'ı savaş tamtamlarının sağlıklı duygu ve düşünceyi zora sokan gürültüsü içinde karşılıyor.

İnsanı insana tanıtmanın en dolaysız aracı olan tiyatro, böyle bir ortamda her zamankinden daha vazgeçilmezdir insanlık için. Bu gerçeğin bilincine ulaşmış bulunan tüm ülkelerde sahne yaratıcılığı yeni doruklara tırmanmakta.

Yazık ki Türkiyemiz o uygarlık akımının dışında kalmış görünüyor. Bir süredir basınımızda tiyatronun artık gereksiz ve sıkıcı olduğu yolunda yazılar yayımlanmakta. "Gereksizlik" iddaası elbette yanlış, ama sıkıcılık suçlamasında bir gerçek payı bulunduğunu kabul etmek zorundayız. Gerçekten de bugünkü tiyatromuz salonlarda keyifli heyecanlar yaşanmasına, güncel gerçeklerimizin sahnelerde doyurucu sanat şölenleriyle geniş seyirci yığınlarının dikkatine sunulmasına, öylece toplumumuzdaki ulusal kişilik erezyonunun durdurulmasına katkılar sağlamaktan uzaktır. Bu yetersizliğin giderilmesi için ilk koşulun gerekli oyun metinlerinin yaratılması olduğunu pek çok yorumcumuz dile getirmekte. Ülkemizde yeni oyun yazarlarının yetişmediği de en sık vurgulanan gerçeklerden. Yetişmemesinin nedeni ise apaçık: oyun yazarlığının önü tıkalı.

Bu durumun sorumluları konuyu tartışırken hep şunu söylüyorlar: "Yazılmış uygun oyunlar var da mı değerlendirilmiyor? " Somut gerçeklere bakılsa yanıt hemen bulunur. Ödenekli tiyatrolarımızın seçme kurullarınca kabul edilip "havuzlarında" bekletilmekte olan yerli oyunların sayısı bini çok aşıyor. Her şeye karşın yaratmayı sürdüren yazarlarımızın pek çok yeni ve güncel oyunu görmezden geliniyor.

Örnek istenirse uzağa gitmeye gerek yok; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları'nın Mart 2003 oyun düzenine bir göz atmak yeter. Bu çok önemli kurumumuzun ay boyunca çocuk oyunları dışında sahnelediği yirmi eserin on ikisi yabancı. Sekiz yerli oyunun altısı rahmetli yazarlarımıza ait. Kalan iki yerli oyunun yazarı da Şehir Tiyatroları camiasından.

Yani bugün bir yazarımız bir oyunun o kurumca sahnelenmesini isterse önünde üç seçenek var: yabancı uyruğuna geçerek yabancı adı almak, o tiyatronun kadrosuna girmenin bir yolunu bulmak, ya da ölmek. Tablo böyleyken ülkemizde yazarlarca başı çekilecek bir tiyatro canlanmasının beklenemeyeceğini belirtir, durumu düzeltecek genel anlayış değişikliğinin bir an önce gerçekleşmesini dileriz.

Tiyatro Yazarları Derneği Yönetim Kurulu.

Recep Bilginer
Turan Oflazoğlu
Tuncer Cücenoğlu
Savaş Aykılıç
Hale Kuntay
Gülsüm Cengiz