302 Spartalı

Filmi seyredenler yanlış görmüş. Spartalılar 300 değil tam 302 kişilerdi. Tek tek saydım. Frank Miller ve kalfası Zack Snyder de savaştaydı. Filmin konusunu araştırdım ve bayağı yanlışlık buldum.

Ben M.Ö. sadece Romalıların büyük bir imparatorluk kurduğunu sanırdım. Film sayesinde öğrendim ki Persler de büyük bir imparatorluk kurmuş. Hatta medeniyet seviyesi olarak bence şu an İran’dan ileriymiş. Pers Kralı Kserkses (Xerxes) o zamanda bilinen pek çok yeri ele geçirmiş. Sadece Yunanlılar onun hâkimiyetine karşı çıkmış. Kserkses üç yıl savaş için hazırlık yapmış. Homeros’a göre milyonlarca başka tarihçilere göre 360 000 kişilik dev bir ordu hazırlamış. Ordusunu Çanakkale Boğazı’ndan karşıya geçirmek için gemileri yan yana dizerek iki seyyar köprü kurdurmuş. Ama fırtına çıkınca köprülerden birini oluşturan gemiler batmış. Kserkses çok kızmış. Denizi 300 kez kırbaçlatmış ve denize bir çift pranga attırmış! Kral Leonidas ve ordusu, onları Thermopilai Geçidi’nde beklemiş. Çok dar ve savunma için ideal bir yermiş.

Filmde Sparta ordusu 300 kişi olarak görülürken oysa gerçekte kaç kişiymiş?

-Meydan Larousse: 300 Spartalı, 5900 Yunanlı.

-Büyük Larousse: 300 Spartalı, birkaç bin Yunanlı.

-Temel Britannica: 300’ü Spartalı yaklaşık 7000 kişi.

Doğru mevzilenmiş ve savunma yapan bir ordu için 7000 kişi hiçte az değil. İkinci Dünya Savaşı’nda binaların tepesine yerleştirilen keskin nişancılar yüzünden koskoca ordular günlerce oldukları yerde kaldılar. Sakarya Savaşı’nda ordumuz savunma yaptı. Eğer Yunan ordusunu takip etseydi biz bugün yaşamıyorduk. Anlatmak istediğim savunma ve hücum savaşları farklıdır. Sparta ordusu bulunduğu yeri terk etseydi savaşı anında kaybederdi.

Kserkses, Sparta ordusunu küçümseyerek önce acemi askerlerini üzerine salmış. Sonra “ölümsüzler” denilen seçkin askerlerini sürmüş. Bunlara ölümsüz denmesinin sebebi, ölenin yerini hemen yeni birisinin almasından dolayıymış. Sonrası malum, bir Yunanlı patika yolunu Perslere göstermiş. Bunun üzerine Leonidas ordusunun büyük bir bölümünü geri çekmiş. Geride filmde gösterildiği gibi 20–30 kişi değil 300’ü Spartalı tam 1400 kişi kalmış. Kahramanca savaşmışlar.

Filmin amacını iyi bulmasam da unutamayacağım iki güzel sahnesi var. Birincisi Leonidas ile kurdun kapışmasında kurdun gözlerinin aniden parlaması. İkincisi ise Spartalıların öncü Pers kuvvetlerini denize döktükten sonra sevinirken karşı yamaca bakmaları, o anda karşıdan siyah bir tabakanın gökyüzüne yükselip üzerlerine ok yağmuru olarak gelmesi, ortalığın karanlık olması yönetmenin zekâsıdır.

Keşke Leonidas’ın ağzını bantlayıp filmi tekrar sürseler daha güzel olur. Ağzından hiç güzel bir şey çıkmadı. Kserkses’in dış görünümünde değişiklik yapılsa da boyunda bir değişiklik yapılmamış. Kabartmalarda uzun boylu görünüyor.

Bizim bir geleneğimiz vardır. Ölenin arkasından kötü konuşulmaz. Bu film bence her iki tarafın da kemiklerini sızlatmaktadır. O yüzden biri savaşın yapıldığı yerde, biri İran’da bulunan iki levhayı yazarak iki tarafa saygımı ileteyim:

—Yolcu git haber ver Sparta’ya, burada hepimiz onun yasalarına uymak için öldük.

—Ben büyük kral, krallar kralı, değişik diller konuşan ülkelerin kralı, bu büyük evrenin kralı, Kral Darius’un oğlu, Ahameniş soyundan Kserkses’im.

Filmin içeriği ile bilgi almak isteyenler:

Sayın Reha Ülkü’den, http://blog.milliyet.com.tr/Blog.aspx?BlogNo=31502

Sayın Ersan Erçelik’ten http://blog.milliyet.com.tr/Blog.aspx?BlogNo=32084

Sayın Bettyboopben’den http://blog.milliyet.com.tr/Blog.aspx?BlogNo=31361

Sayın Üzeyir K’den http://blog.milliyet.com.tr/Blog.aspx?BlogNo=32117

Sayın Kerem Oğuz’dan http://blog.milliyet.com.tr/Blog.aspx?BlogNo=31142

Sayın Murat Gani’den http://blog.milliyet.com.tr/Blog.aspx?BlogNo=31772

Sayın Özlem Ertan’dan http://blog.milliyet.com.tr/Blog.aspx?BlogNo=31670 nolu blogları okuyabilirler.