Asisli Françesko'nun yüreğinden öptüğü kadın

Kim mi o kadın?

Asisli Françesko gibi o da bir İtalyan...

Yalnız o hayatta, Asisli Françesko gibi 750 yıl önce yaşamadı.

Ama Françesko'nun ruhu, onun yüreğini okşadı.

O kadın, Susanna Tamaro'dan başkası değil...

 

Geçen ay yazdığım kitap öneri yazım, dostum Eddi Anter'in yeni kitabı 'Ben Benim' üzerineydi. Yazıya 'Modern dervişin yeni kitabı' diye bir başlık atmıştım. Eddi Anter'i 'Modern derviş' diye niteleyişim, Eddi'yle ortak arkadaşlarımın hoşuna gitmiş, çok doğru bir niteleme diyerek beğenilerini sunmuşlardı. 

 

Gerçek dervişler, yani edebiyatın peygamberleri, baskın olarak 13'ncü yüzyılda yaşamıştır. Asisli Françesko da 13'ncü yüzyıl İtalya'sında yaşamış bir Hristiyan azizidir. 

 

Nasıl bizim Eddi, Rumi'nin ve Hacı Bektaş'ın meşrebinden geçmişse, Susanna Tamaro'nun yüreğini Asisli Françesko öpmüştür.Tabii böyle bir şey yok, bu benim uydurmam; ama bu iki güzel insan da derviş tabiatlı, birer Hak insanı.Nasıl mı anladın bunu derseniz, kitaplarını okuyarak derim. Kitap onu yazan yazarın yürek aynasıdır.

 

*

 

Susanna Tamaro'nun 2013 yılında çıkardığı kitabı okudum son günlerde.

Kitabın adı: Her Melek Korkunçtur

Can Yayınlar'ndan çıktı. Sayfa sayısı 227

Çeviriyi yapan: Eren Cendey

Kitabın türü roman, otobiyografik roman...

 

Otobiyografik romanın tanımı: Yazarın kendi hayatından kesitleri roman kurgusu içinde yazın ürünü haline getirmesine denir.

Susanna Tamaro da kendi hayatından, çocukluğundan, gençliğinden, aile hayatından, okul hayatından, yazarlığından, başarılarından, deneyimlerinden ve ona dair her şeyden roman kurgusunda formlayarak bir yazın ürünü sunmuştur. Tamaro'nun büyüleyici üslubu, kucaklayıcı ve yürek ısıtan diliyle birlikte tabii...

 

*

 

Susanna Tamaro, 1957 yılında İtalya'da doğmuştur. 27 yaşından sonra yazmaya başlamıştır. Şu an yirmi civarında kitabı bulunmaktadır. Son kitabıyla birlikte beş kitabını okudum.

 

Okuduğum Tamaro kitapları:

 

-Sonsuza Kadar

-Yüreğinin Götürdüğü Yere Git

-Aklı Bir Karış Havada

-Var Olan Ada

-Her Melek Korkunçtur

 

Sonsuza Kadar adlı kitabını çok beğenmiştim, tadı hâlâ damağımdadır. Ve gözüm kapalı tavsiye ederim.

 

*

 

Yazıyı son okuduğum Tamaro kitabına yazdığım için, Her Melek Korkunçtur'a ağırlık verelim:

 

Kitabın ismi, Rainer Marie Rilke'nin 'Duino Ağıtları' adlı şiirinin ikinci ağıt kısmından gelmektedir. O kısım şöyledir:

 

"2. AĞIT

Her melek korkunçtur. Yine de, eyvah,

sizleri şakıyorum, nerdeyse öldürücü kuşları ruhun,

bilerek sizleri. Hani Tobias’ın yaşadığı çağ?

Işıyanlardan biri durmuştu gösterişsiz kapısında evin,

yol için kılık değiştirmiş biraz, korkunçluğu gitmiş bile;

(delikanlı delikanlıya, nasıl öyle bakıyordu merakla).

O korkunç ulu melek şimdi yıldızların ardından

bize doğru bir adım yanaşıverse,

yüreğimiz ağzımıza gelirdi. Kimlersiniz?"

 

 

Her Melek Korkunçtur'un arka kapak yazısında şöyle demektedir:

 

"Şairin dediği gibi, 'Her melek korkunçtur'.

 

Çünkü güzelliğiyle dehşet uyandırır, huşu verir; kırık kanatlarımızla, karanlıktan doğup bilinmeze açıldığımız yaşamın suretidir o, tıpkı gri bir duvarın dibinde patlamış, güneşi yankılayan bir mimoza gibi.

 

Çünkü yaşamak demek, kuşanmak zorunda kaldığımız zırhı söküp atarak yeniden, yeniden başlamak; zehri panzehire, nefreti aşka, acıları tükenmez bir sevince dönüştürmek demektir."

 

Kitabın 124. sayfasından bir kuple sunayım, Tamaro'nun  büyülü cümleleri yüreklerinize şifa olsun:

 

"Kan bağının daha önemli olduğunu düşünmek ne dar görüşlülüktür! İnsanları gerçekten birbirine bağlayanın cinsiyet olduğunu kabul etmek ne alelade bir hapishanedir.

 

İnsanoğlu ilişkinin hayal bile edilemeyecek kadar yüksek biçimini ancak arkadaşlıkta bulabilir."

 

*

 

Susanno Tamaro'nun kitabını herkese öneririm.

 

Asisli Françesko üzerine okuma yapmak isterseniz, Nikos Kazancakis'in 'Allah'ın Garibi' adlı muhteşem romanını herkese öneririm.

 

-Mustafa Yıldırım - 04.08.2015