Bir Medeniyet Bağnazlıkla Yükselemezdi

Doğuda İslam Medeniyetinde bilim olmadığını iddia etmek yüzlerce Türk ve Müslüman bilim adamına öncelikle hakaret etmek, kendi özümüz olan medeniyetlerle kesinlikle bilgi sahibi olmamakla alakalı bir durum olsa gerek.

“Mimar Sinan o olağanüstü şaheserlerini meydana getirirken bilimdışı bir şey yapmış olsaydı bırakın bu eserleri günümüze ulaşmasını molozlarına bile ulaşamazdık. Statik, dinamik, kimya geometri, matematik, fizik bilmeden Mimar Sinan’ın eserlerini vücuda getirmenin mümkün olması mümkün değilken, ünlü mimarımızın son derece derin bilgilere vakıf olduğu iddiası abartı sayılmaz, sayılmamalıdır.”

“Piri Reis’in günümüze gelen haritası yapılan araştırmalara göre; çok az farkla günümüzdeki dünyadan farklılıklar göstermektedir ki, bunun da söz konusu haritanın yapıldığı zamandan günümüze gelirken dünya üzerinde oluşan değişimlere bağlayan bazı uzmanlar haritanın aslında kusursuz olduğunu iddia ediyorlar.”

İslam alimlerinde biri ülkemizde birçok üniversite ve hastaneye verilmiş Farabi’dir.  Kimdir Farabi; “Farabi Hayatı, Gerçek adı “Muhammed bin Tahran bin Uzlug” olup batıdaki kaynaklarda “Alpharabius” olarak geçmektedir. 871 senesinde Türkistan’ın Farab kentinde doğduğu için “Farabi” ismiyle anılmaktadır. Öğrenim hayatına Farab’da başlamıştır. İlköğretimi burada okuduktan sonra medreseyi Rey ve Bağdat’ta okumuştur. Harran’da ise felsefe araştırmaları yapmıştır. Gezimciler okulunun ilkelerini burada tanıştığı Yuhanna bin Haylan ile birlikte yaptığı çalışmalarda öğrenmiştir. Aristoteles’in yapıtlarını okuyarak bu ilkeleri öğrenmişlerdir. Hemedani hükümdarı Seyfüddevle’nin konuğu olarak Halep’e gitti. Onun döneminde Buhara, Şam, Bağdat, Harran, Kahire ve Halep gibi kentler ilim açısından en ileri kentlerdendi. Farabi buraları dolaşarak pek çok bilgi edinmiştir. 950 senesinde Şam’da hayata gözlerini yummuştur.

Pek çok alanda eserler yazan Farabi, en çok felsefe, mantık, matematik, musiki ve siyaset bilimi alanlarında yazmıştır. İlk öğretmen, yani mualim-i evvel bilindiği üzere Aristo’dur. İslam dünyası, Farabi’nin bu denli ünlü olması dolayısıyla ona muallim-i sani, yani ikinci öğretmen demiştir.

İlimler Farabi’den önce üçüzlü (trivium) ve quadrivium (dördüzlü) olarak iki bölümde incelenmekteydi. Mevcut sınıflandırma buydu. Üçüzlü ilimler nahiv, mantık, beyan gibi ilimlerdi. Dördüzlü ilimler ise matematik, geometri, musiki ve astronomi gibi ilimler girmekteydi. Farabi ise başka bir sınıflandırma yaptı. Fizik, matematik ve metafizik Farabi’nin ilimi üç bölüme ayırma şeklidir. Avrupalı bilginler sonradan onun bu yöntemini benimsemişlerdir.

Farabi’nin En önemli eserleri şöyle sıralanabilir: Et-Ta’limü’ s – Sani ve İhsau’ l – Ulum (İlk İslam Ansiklopedisi), El-Medinetü’ l – Fazıla (Fazilet Şehri Toplumun İlkeleri Üstüne Kitap), Risale fi Ma’anii’ l – Akl (Aklın Anlamları), İhsa el – Ulum musiki el-Kebir (Büyük Müzik Bilimlerin Sayımı).”Farabi : ( 870 - 950 ) Ses olayını ilk defa fiziki yönden ele alıp açıklayıp izah getiren ilk bilgindir. (1)

Biruni (4 Eylül 973 - 1061? [1]), Fars kökenli İslam bilgini. Tam adı Ebu Reyhan Muhammed bin Ahmed el-Birûnî dir. Batı dillerinde adı Alberuni veya Aliboron olarak geçer. Gökbilim, matematik, doğa bilimleri, coğrafya ve tarih alanındaki çalışmalarıyla tanınır.

Cezeri 13. yüzyılda Anadolu'da yaşamış ve İskenderiye Mühendisleri ile Benu Mûsâ'nın açtığı yoldan giderek çeşitli otomatlar yapmış olan Cezerî, Cizreli veya Cezireli olmalıdır. 25 yıl Diyarbakır'da hüküm süren Artuklu Emirliği'nin hizmetinde çalışmış ve bunlardan birisi olan Nasirüddin'in (1200-1222) isteği üzerine el-Câmi' Beyne'l-'İlim ve'l-'Ameli'n-Nâfi' fî San'ati'l-Hiyel (Makina Yapımında Yararlı Bilgiler ve Uygulamalar) adlı bir yapıt kaleme almıştır.

Cezeri : ( 1136 - 1206 ) İlk sistem mühendisi ve ilk sibernetikçi ve elektronikçi Bilgisayarın babası; oysa bilgisayarın babası yanlış olarak ingiliz matematikçisi Charles Babbage olarak bilinir..

El-Harezmi; Ebu Abdullah Muhammed bin Musa el-Harezmi, matematik, gökbilim ve coğrafya alanlarında çalışmış ünlü bir Fars bilginidir. 780 yılında Harezm yada Harzem bölgesinin Hive şehrinde dünyaya gelmiştir. 850 yılında Bağdat'ta vefat etmiştir.Harizmi : ( 780 - 850 ) İlk cebir kitabını yazan ve batıya cebiri öğreten bilgin. Adı algoritmaya isim oldu rakamları Avrupa' ya öğreten bilgin. Cebiri sistemleştiren Bilgin.

Hezârfen Ahmed Çelebi (Osmanlı: 1609 - 1640), 17. yüzyılda Osmanlı'da yaşamış Müslüman Türk bilgini. Kendi geliştirdiği takma kanatlarla uçmayı başaran ilk insan olmuştur

İbn-I Firnas; Orta Çağda Avrupa'nın tersine İslâm dünyasında ilme çok itibar ediliyor, bilginler saygıyla karşılanıyor ve teşvik görüyorlardı. Ülkede modern hastaneler, sağlık yuvaları ve üniversiteler kurulmuştu. Bu irfan yuvalarına gelen her dilden, dinden, renkten ve bölgeden öğrenciler ücretsiz eğitim ve öğretim görüyorlardı. Orta Çağda Avrupa'nın tersine İslam dünyasında ilme çok itibar ediliyor, bilginler saygıyla karşılanıyor ve teşvik görüyorlardı. Ülkede modern hastaneler, sağlık yuvaları ve üniversiteler kurulmuştu. Bu irfan yuvalarına gelen her dilden, dinden, renkten ve bölgeden öğrenciler ücretsiz eğitim ve öğretim görüyorlardı.

İbn-i Haldun: Büyük İslâm tarihçisi, kırâat ve fıkıh alimi, devlet adamı, sosyolog. İsmi, Abdurrahmân bin Muhammed Hadramî, künyesi Ebû Zeyd, lakabı Veliyyüddîn’dir. Aslen Yemen’in Hadramut şehrinden olduğu için Hadramî, âilesi Tunus’a hicret etmeden önce Endülüs’ün İşbiliyye şehrinde oturduklarından İşbilî isimleriyle de anıldı.

Ibn-I Rüşd ; On üçüncü yüzyılda Endülüs’te yetişen meşhur filozof, doktor astronomi bilgini ve matematikçi. İsmi, Muhammed bin Ahmed olup, künyesi Ebü’l-Velîd’dir. Babası, Kurtuba kâdısıydı.

İbn Sina, tam adı EBU ALİ EL-HÜSEYİN BİN ABDULLAH BİN SİNA, Latince AVICENNA (d.980, Buhara - ö. 1037, Hemedan, İran), en büyük İslam bilginlerinden olan filozof ve hekim. İslam düşüncesinde Farabi'yle başlayan Aristotelesçi (Meşsaî) felsefe geleneğinin en yetkin temsilcisidir

Kemalettin Demiri;  Varlıkların yaratılış özellikleri üzerine geniş incelemeler yaparak eserden müessire Yüce Yaratan'ın sonsuz kudretini nazarlara vermeye çalışan Kemaleddin Demîrî (1349-1405) ünlü bir zooloji bilginidir. Batılılardan 400 yıl önce zooloji konusunda ilk ansiklopediyi yazan bu bilginimiz Kahire'de doğmuştur.

İbnü’l Heysem: 965 yılında Basra’da doğan İbnü’l Heysem matematik, astronomi, tıp, kimya, fizik ve optikte önemli başarılar kazanmıştır. Fotoğraf makinası gibi bütün resim kaydetme cihazları basit bir temel ilkeye dayanır. Bu ilkeyi bin yıl önce Müslüman bilim adamı İbn’ül Heysem’in keşfettiği çoğu kişi tarafından bilinmez. LKitabü’l Menazir İbnü’l Heysem’in en önemli eseridir.

El İdrisi: Endülüs’ün Septe şehrinde doğmuştur. Coğrafya alanındaki çalışmaları ile ünlüdür. Güney Afrika ve İspanya’da uzun süreli seyahatler yapmıştır. 1166 yılında Polerma’da ölmüştür. İdrisi Dünya’nın ekvatorla ikiye ayrıldığını belirtmiş ve Güney Yarım Küre ile Kuzey Yarım Küre’nin özelliklerinden söz etmiştir. İdrisi ayrıca Batı Avrupa ülkelerinin haritalarını tarihte ilk defa aslına uygun çizmiştir.
İdrisi’yi Sicilyalı IL Roger Sarayında dünyanın yuvarlak olduğunu göstermek için yaptığı gümüş küre ile gösteren temsili resim (1001 İcat Dünyamızda İslam Mirası, s. 250.)

Ahmed Bin Musa : ( 10 yüzyıl ) Sistem mühendisliğinin Öncüsü. Astronom ve Mekanikçi.

Akşemseddin : ( 1389 - 1459 ) Pasteur önce Mikrobu bulan ilk bilim adamı. İstanbulun fethinin manevi babasıdır. Fatih sultan Mehmet' in Hocasıdır

Ali Bin Abbas : ( ? - 994 ) 1000 sene önce ilk kanser ameliyatını yapan bilim adamı. Kılcal damar sitemini ilk defa ortaya atan bilim adamıdır. Eski çağın en büyük hekimlerinden olan hipokratesin (Hipokrat) Doğum olayı görüşünü kökünden yıktı.

Ali Bin İsa : ( 11 yüzyıl ) İlk defa göz hastalıkları hakkında eser veren müslüman bilim adamı.

Ali Bin Rıdvan : ( ? - 1067 ) Batıya tedavi metodlarını öğreten islam alimi.

Ali Kuşçu : ( ? - 1474 ) Ünlü Bir türk astronomi ve matematik bilginidir.

Ammar : ( 11 yüzyıl ) İlk katarak ameliyatını kendine has biçimde yapan müslüman bilim adamı.

Battani : ( 858 - 929 ) Dünyanın en meşhur 20 astrononumdan biri trigonometrinin mucidi, sinus ve kosinüs tabirlerini kullanan ilk bilgin.

Beyruni : ( 973 - 1051 ) Dünyanın döndüğünü ilk bulan bilim adamı ümit burnu, amerika ve japonyanın varlığından bahseden ilk bilim adamı. Beyruni amerika kıtasının varlığını kristof colomb'un Keşfinden 500 sene önce bildirmiştir. Matematik, Jeoloji, Coğrafya, Tıp, Felsefe, Fizik, Astronomi gibi dallarda eserler yazmıştır. Çağın En Büyük Alimidir.

Bitruci : ( 13 yüzyıl ) Kopernik'e yol açan öncülük eden astronom bilim adamı.

Cabir Bin Eflah : ( 12 yüzyıl ) Ortaçağın büyük matematik ve astronom bilginidir . Çubuklu güneş saatini bulan ilk bilim adamıdır.

Cabir Bin Hayyan : ( 721 - 805 ) Atom bombası fikrinin ilk mucidi ve kimyanın babası sayılır. Maddenin en küçük parçası atomun parçalanabileciğini bundan 1200 sene önce söylemiştir.

Cahiz : ( 776 - 869 ) Zooloji İlminin öncülerindendir. Hayvan gübresinden amonyak elde etmiştir.

Demiri : ( 1349 - 1405 ) Avrupalılardan 400 yıl önce ilk zooloji ansiklopedisini yazan alimdir ... Hayatül hayavan isimli kitabı yazmıştır.

Dinaveri : ( 815 - 895 ) Botanikçi Ve astronom bir alim olarak bilinir.

Ebu Kamil Şuca : ( ? - 951 ) Avrupa’ya matematiği öğreten İslam bilgini.

Ebu'l Fida : ( 1271 - 1331 ) Büyük Bir bilgin tarihçi ve coğrafyacıdır.

Ebu'l Vefa : ( 940 - 998 ) Matematik ve Astronomi bilginidir trigonometriye tanjant, kotanjant, sekant ve kosekantı kazandıran matematik bilginidir.

Ebu Maşer : ( 785 - 886 ) Med-cezir olayını (gel-git) ilk keşfeden bilgindir.

Evliya Çelebi : ( 1611 - 1682 ) Büyük Türk seyyahı ve meşhur seyahatnamenin yazarıdır.

Fatih Sultan Mehmet : ( 1432 - 1481 ) İstanbulu feth eden ve Havan topunu icad eden yivli topları döktüren padişahtır fatihin kendi icadı olan ve adı "şahi" olan topların ağırlığı 17 ton ve bakırdan dökülmüş olup 1.5 ton ağırlığındaki mermileri 1 km ileriye atabiliyordu bu topları 100 öküz ve 700 asker ancak çekebiliyordu..

Fergani : ( 9 yüzyıl ) Ekliptik meyli ilk defa tesbit eden astronomi alimi.

Gıyasüddin Cemşid : ( ? - 1429 ) Matematik alimi. Ondalık kesir sistemini bulan çemşid cebir ve astronomi alimi.

Hasan Bin Musa : ( - ) Dünyanın çevresini ölçen, üç kardeşler olarak bilinen üç kardeşten biri..

Hazini : ( 6 - 7 yüzyıl ) Yerçekimi ve terazilerle ilgili izahlarda bulunan bilgin.

Hazerfen Ahmed Çelebi : ( 17 yüzyıl ) Havada uçan ilk Türk. Planörcülüğün öncüsü.

Huneyn Bin İshak : ( 809 - 873 ) Göz doktorlarına öncülük yapan bilgin.

İbni Avvam : ( 8 yüzyıl ) Tarım alanında ortaçağ boyunca kendini kabul ettiren bilgin.

İbni Battuta : ( 1304 - 1369 ) Ülke ülke , kıta kıta dolaşan büyük bir seyyah.

İbni Baytar : ( 1190 - 1248 ) Ortaçağın en büyük botanikçisi ve eczacısıdır.

İbni Cessar : ( ? - 1009 ) Cüzzam hastalığının sebeb ve tedavilerini 900 sene önce açıklayan müslüman doktor.

İbni Ebi Useybia : ( 1203 - 1270 ) Tıp Tarihi hakkında eşsiz bir eser veren doktor.

İbni Fazıl : ( 739 - 805 ) 12 asır önce ilk kağıt fabrikasını kuran vezir.

İbni Firnas : ( ? - 888 ) Wright kardeşlerden 1000 sene önce ilk uçağı yapıp uçmayı gerçekleştiren alim.

İbni Haldun : ( 1332 - 1406 ) Tarihi ilim haline getiren sosyolojiyi kuran mütefekkir. Psikolojiyi tarihe uygulamış, ilk defa tarih felsefesi yapan büyük bir islam tarihçisidir. Sosyolog ve şehircilik uzmanı.

İbni Hatip : ( 1313 - 1374 ) Vebanın bulaşıcı hastalık olduğunu ilmi yoldan açıklayan doktor.

İbni Havkal : ( 10 yüzyıl ) 10 asır önce ilmi değeri yüksek bir coğrafya kitabı yazan alim.

İbni Heysem : ( 965 - 1051 ) Optik ilminin kurucusu büyük fizikçi. İslam dünyasının en büyük fizikçisi, batılı bilginlerin öncüsü, göz ve görme sistemlerine açıklık kazandıran alim. Galile teleskopunun arkasındaki isim.

İbni Karaka : ( ? - 1100 ) Dokuzyüz yıl önce torna tezgahı yapan bilgin.

İbni Macit : ( 15 yüzyıl ) Ünlü bir denizci ve coğrafyacı. Vasco da Gama onun bilgilerinden ve rehberliğinden istifade ederek hindistana ulaştı.

İbni Rüşd : ( 1126 - 1198 ) Büyük bir doktor, astronom ve matematikçidir.

İbni Sina : ( 980 - 1037 ) Doktorların sultanı. Eserleri Avrupa üniversitelerinde 600 sene temel kitap olarak okutulan dahi doktor. Hastalık yayan küçük organizmalar, civa ile tedavi, pastör' e ışık tutması, ilaç bilim ustası, dış belirtilere dayanarak teşhis koyma, botanik ve zooloji ile ilgilendi, Fizikle ilgilendi, jeoloji ilminin babası.

İbni Türk : ( 9 yüzyıl ) Cebirin temelini atan islam bilgini.

İbni Yunus : ( ? - 1009 ) Galile'den önce sarkacı bulan astronom.

İbni Zuhr : ( 1091 - 1162 ) Endülüsün en büyük müslüman doktorlarından asırlarca Avrupa'da eserleri ders kitabı olarak okutuldu.

İbnünnefis : ( 1210 - 1288 ) Küçük kan dolaşımını bulan ünlü islam alimi.

İbrahim Efendi : ( 18 yüzyıl )Osmanlılarda ilk denizaltıyı gerçekleştiren mühendis.

İbrahim Hakkı : ( 1703 - 1780 ) Büyük bir sosyolog, psikolog, astronom ve fen adamı. En ünlü eseri Marifetnâme, Burçlardan, insan fizyoloji ve anatomisinden bahsetmiştir.

İdrisi : ( 1100 - 1166 ) Yedi asır önce bügünküne çok benzeyen dünya haritasını çizen coğrafyacı.

İhvanü-s Safa : ( 10 yüzyıl ) çeşitli ilim dallarını içine alan 52 kitaptan meydana gelen bir ansiklopedi yazan ilim adamı. Astronomi , Coğrafya, Musiki, Ahlâk, Felfese kitapları yazmıştır.

İsmail Gelenbevi : ( 1730 - 1791 ) 18 yüzyılda osmanlıların en güçlü matematikçilerinden.

İstahri : ( 10 yüzyıl ) Minyatürlü coğrafya kitabı yazan bilgin.

Kadızade Rumi : ( 1337 - 1430 ) Çağını aşan büyük bir matematikçi ve astronomi bilgini. Osmanlının ve Türklerin ilk astronomudur.

Kambur Vesim : ( ? - 1761 ) Verem mikrobunu Robert Koch'dan 150 sene önce keşfeden ünlü doktor.

Katip Çelebi : ( 1609 - 1657 ) Osmalılarda rönesansın müjdecisi coğrafyacı ve fikir adamı.

Kazvini : ( 1203 - 1283 ) Ortaçağın Herodot'u müslümanların Plinius'u , astronom ve coğrafyacı bilgin.

Kemaleddin Farisi : ( ? - 1320 ) İbni Heysem ayarında büyük islam matematikçisi, fizikçi ve astronom.

Kerhi : ( ? - 1029 ) İslam Matematikçilerinden.

Kindi : ( 803 - 872 ) İbni Heysem'e kadar optikle ilgili eserleri kaynak olan bilgin. Fizik, felsefe ve matematik alanında yaptığı hizmetleri ile tanınmıştır.

Kurşunoğlu Behram : ( 1922 - ? ) Genelleştirilmiş izafiyet teorisini ortaya atan beyin güçlerimizden. Halen prof. Behram Kurşunoğlu Amerika da florida üniversitesinde teorik fizik merkezinde başkanlık yapmaktadır

Lagarî Hasan Çelebi : ( 17 yüzyıl ) Füzeciliğin atası, osmanlılarda ilk defa füze ile uçan bilgin.

Macriti : ( ? - 1007 ) Matematikte başkan kabul edilen Endülüslü Matematikçi ve astronom.

Mağribi : ( 16 yüzyıl ) Çağının en büyük matematikçilerinden . Mağribinin eseri olan Tuhfetü'l Ada isimli kitabında üçgen, dörtgen, daire ve diğer geometrik şekillerinin yüz ölçümlerini bulmak için metodlar gösterilmiştir.

Maaşallah : ( 72? - 815 ) Meşhur islam astronomlarındandır. Usturlabla İlgili ilk eseri veren bilgindir.

Mes'ûdi : ( ? - 956 ) Kıymeti ancak 18. 19. Yüzyıllarda anlaşılan büyük tarihçi ve coğrafyacı. Mesudi günümüzden 1000 sene önce depremlerin oluş sebebini açıklamıştır. Mesûdinin eserlerinden yel değirmenlerinin de müslümanların icadı olduğu anlaşılmıştır.

Mimar Sinan : ( 1489 - 1588 ) Seviyesine bugün dahi ulaşılamayan dahi mimar. Mimar Sinan tam manası ile bir sanat dahisidir.

Muhammed Bin Musa : ( 9 yüzyıl ) Dünyanın Çevresini ölçen 3 kardeşten biri. Matematikçi ve astronom.

Mürsiyeli İbrahim : ( 15 yüzyıl ) Piri reisten 52 sene önce bugünkü uygun Akdeniz haritasını çizen haritacı. Günümüzden 500 sene önce kadar önce yaşamıştır.

Nasirüddin Tusi : ( 1201 - 1274 ) Trigonometri sahasında ilk defa eser veren, Merağa rasathanesini kuran, matematikçi ve astronom.

Necmeddinü-l Mısri : ( 13 yüzyıl ) Çağının ünlü astronomlarından.

Ömer Hayyam : ( ? - 1123 ) Cebirdeki binom formülünü bulan bilgin. Newton veya binom formülünün keşfi ömer hayyama aittir.

Razi : ( 864 - 925 ) Keşifleri ile ün salan asırlar boyunca Avrupa'ya ders veren kimyager doktor ünlü klinikçi. Devrinin En büyük bilgini İbni Sina ile aynı ayarda bir bilgin.

Sabit Bin Kurra : ( ? - 901 ) Newton' dan çok önce diferansiyel hesabını keşfeden bilgin. Dünyanın çapını doğru olarak hesaplayan ilk islam bilgini. Matemetik ve astronomi alimi.

Sabuncu Oğlu Şerefeddin : ( 1386 - 1470 ) Fatih devrinin ünlü doktor ve cerrahlarındandır. Deneysel fizyolojinin öncülerindendir.

Seydi Ali Reis : ( ?-1562 ) Ünlü bir denizci, matematik ve astronomi alimidir.

Şemsettin Halili : ( ?-1397 ) Büyük bir astronomi bilginidir.

Şihabettin Karafi : ( ? - 1285 ) orta çağın en büyük fizikçi ve hukukçularından.

Takiyyüddin Er Rasit : ( 1521 - 1585 ) İstanbul rasathanesi ilk kuran çağından çok ileride asrın önde gelen astronomi alimidir.

Uluğ Bey : ( 1394 -1449 ) Çağının en büyük astronomu ve trigonometride yeni çığır açan ünlü bir alim ve hükümdar.

Zehravi : ( 936 -1013 ) 1000 sene önce ilk çağdaş ameliyatı yapan böbrek taşlarının nasıl çıkarılacağını ve ilk böbrek ameliyatını gerçekleştiren bilim adamı..

Zerkali : ( 1029 - 1087 ) Keşif ve hizmetleri ile ün salmış astronomi âlimidir.

Bu bilginler daha önce Türk İslam Bilginleri serisinden meraklılarının bileceği kimselerdir. Bu insanların en önemli özelliği nedir diye sorarsanız; modern anlamda eğitim, üniversite, standart eğitim, standart birimler, batı stili bir eğitim, hatta günümüz insanına göre son derece konforsuz bir yaşam sürmelerine rağmen uğraştıkları bilimlerde zirveye yerleşebilmeleri oldukça önemlidir.

Söz konusu bilginlerin yaşadığı dönemde internet yoktu, kütüphanelerde bu kadar çeşitlilikte eser bulmak da mümkün olamazdı. Ulaşacakları yerlere bizim kadar hızlı ulaşamazlardı ve doğada yaşar ve bize göre doğaya çok fazla doğadan esinlenirler, günümüz şartlarında saatler içinde gideceğimiz yerlere günlerce hatta at sırtında ve yaya olarak yolculuk yaparlardı. Ancak tüm zorluklara rağmen buldukları o günün şartlarına göre şüphesiz devrim niteliğinde buluşlardı.

Başka bir ayrıntı da o devrin bilim adamları, bilginleri hem felsefe, hem tıp, hem de astronomi alanında eserler verebilirlerdi. Bilim bu kadar dallara ayrılmamış, bölünüp parçalanmamıştı. Kullandıkları gelişmiş bilgisayarları, cep telefonları, hesap makineleri yoktu. Ama ne istediklerini biliyor ve kendi dillerinde kendi ölçüm yöntemlerine göre biliyorlardı. Modern metre yoktu, inç bilinmezdi, mil ise gözlere çekilirdi. Standartlar ve para yönetim ve bilim araçlarına dair hemen ne varsa tamamı Batı’nın uhdesinde değil, bilgilerin köpüğüne erişmek onların iznine tabi değilken dahi doğuda bilim varmış dedirten acı gerçekler.

Şahsen bazı bilginlerin eserlerini edindim. Hepsinin eserlerini bir yerde bulabilmek hele de Türkiye’de pek mümkün olmasa gerek. Geçenlerde Maturidilik ile ilgili okuduğum bir kitapta olduğu gibi muhtemelen asıl kitapları şu anda Londra, Paris, Berlin, Amerika’da bulabileceğimiz gerçeği ise hem şüphe uyandırıcı hem de hemen her düşünen bu ülke insanına acı verici bir gerçek olsa gerek.
 

(1)   http://www.eokul-meb.com/farabi-kimdir-53221/

(2)   https://www.turkcebilgi.com/t%C3%BCrk_-_islam_bilginleri

(3) http://bilgiliyem.com/tarih/turk-islam-bilginleri-calistiklari-alanlar-ve-eserleri/

(4) http://www.toplumdusmani.net/modules/wordbook/entry.php?entryID=4995/turk-islam-bilginleri-nedir+turk-islam-bilginleri-ne-demek