Özsaygı nedir?

Kelime anlamı çok açık olduğu için, kısaca,

Özsaygı insanın kendisine, özüne gösterdiği saygıdır, diyebiliriz.

İnsan yaşamının tüm veçhelerinin merkezinde ‘Özsaygı’ vardır.

Özsaygı, mutluluğumuzun ve eleştirilerle başetme ve eleştirilerden öğrenme yeteneğimizin temelini oluşturur.

Bu da hedeflerimize ulaşmadaki başarımızı belirler.

Özsaygımızın dayanağı ‘yaptıklarımız’ olursa, bu olumsuzluk doğurur.

Halbuki, Özsaygının dayanağı ‘kim olduğumuz” ise o zaman ruhun güven ve cesaret üreten içsel güçlerine ulaşma yeteneğimiz de ortaya çıkar.

Ancak, zihnimize iyice yerleşmesi için bazı örnekler vermemizde yarar vardır.

-Kendimizle ilişkimizde dürüst olabilmektir.

-Kendimizle ve özellikle de zayıflıklarımızla yüzleşmek ve kendimizden bir şey saklamamaktır.

-Gerçekte hatalarla doğduğumuzu bilmek ve hata yaptığımızda kendimizi kötü hissetmemektir.

-Hata yapınca, kendimize mazeretler, özürler yaratıp, bahanelerin arkasına gizlenmemektir.

-Karşımızdakine gerektiğinde hayır diyebilmesini bilmektir.

-İnsanlardan iltifat (yağ anlamında olmayan) kabul edebilmektir.

-İnsanların bize yönelttiği eleştirileri kabul edebilmektir.

-İnsanların gözünün içine bakabilmektir.

-Sabahları uyandığımızda, kalkmak için sabırsızlanmaktır.

-Bir Cumartesi akşamını yalnız geçirip, keyifli olabilmektir.

Düşük öz saygı iki türlü karşımıza çıkar.

A-Pasif tip Düşük öz saygı: Korkuya dayalı, aşağılık duygusu görünümde, kendi içine çekilme, sinme,

kendine acıma ve acındırma, kendini aciz, kurban görme.

B-Saldırgan tip Düşük öz saygı:Aslında bu tipin de kaynağında korku vardır. Ancak bu dışardan

sezilemez. Bu kişiler, bir şeyleri kaybetmemek için, saldırgan davranışlarda bulunurlar.

Şimdi düşük öz saygı hallerine ait davranışlara yakından bakalım;

A-Pasif tip Düşük öz saygı davranışları;

1- Kendini başkalarından aşağı görme (egoist demesinler diye)

2-Kendi doğrularını, haklarını başkalarınınkilerden değersiz görme.

3-Başkalarına karşı savunmacı olma.

4-Kimseden iltifat kabul etmeme

5-Depresif hissetme.

6-Yalnız ve utangaç hissetme.

7-Suçluluk duygusu altında ezilme.

8-Kendini paspas gbi hissetme.

9-Öz güven eksikliğinden dolayı başkalarına bağımlı olma.

10-Değişimden Korkma.

11-Başkalarının kendisi hakkında ne düşündüğüyle çok fazla ilgilenme.

12-Kendisine karşı yıkıcı, sabote edici olma. (Bir çaba harcayıp bir şeyler yapar ve kendisini iyi

hissetmediği an hepsini yıkar)

B-Saldırgan tip Düşük öz saygı:

1- Kendini başkalarından üstün görme (egoist demelerinden korkmaz)

2-Kendi doğrularını, haklarını başkalarınınkilerden değerli görme.

3-Başkalarını aşağı görme, kibirli olma.

4-Aşırı kendine güven.

5-Agresif saldırgan) hissetme.

6-Mutsuzluk, alaycılık.

7-Başkalarının duygularını yok sayma.

8-Nadiren hatasını kabul etme. Hataların genellikle inkarı.

9-Başkalarını egoistçe maniple etme, yönetme, yönlendirme.

10-Güç arama, güce dayalı sorumsuzluk.

11-Başkalarının kendisi hakkında ne düşünceleriyle, sözleriyle hiç ilgilenmeme. Sizden

öğreneceğim bir şey yok. Ben bilirim, kendimin öğretmeniyim, tavrı.

12-Kendisine karşı yıkıcı, sabote edici olma. (Bir çaba harcayıp bir şeyler yapar ve kendisini iyi

hissetmediği an hepsini yıkar)

13- Dar zihin. Bütünsel ve çok yönlü düşünememe.

14-kendine ve/veya başkalarına karşı zarar verici yıkıcı davranışlar.

Yüksek öz saygının nitelikleri;

İki tip düşük öz saygı arasında denge kurulmasıyla oluşan davranış ve düşünme biçimleridir.

1-Kendi doğruları ve başkalarının doğruları, hakları arasında denge kurma.

2-Kendine ve başkalarına değer verme.

3-Abartılı olmayan bir şekilde iltifat etmek ve İltifat kabul etmek.

4-Dostça, içtenlikle rahat davaranışlar içersinde olmak.

5-Duygularının farkında olma ve onları yönetebilme.

6-Enerjik olma ve yaşamdan keyif almak.

Kişinin hedef aldığı bir ideal kişiliği ve bir de dışarıdan görünen kişiliği, imajı vardır. Bu ikisi arasındaki fark ne kadar çoğalırsa, kişinin kendisine saygısı o kadar azalır. Bu fark azaldıkça da öz saygı artar. Yüksek öz saygı, hatalarla ve kaybedişlerle başa çıkmamızı sağlar.

Sevgilerimle