Anne sütü almayan bebeğin beslenmesi

Sevgili Anne ve Baba

Çocuğunuzun büyüme ve gelişiminde, doğduğu andan itibaren dengeli ve yeterli beslenmesi çok önemlidir. Çocuk, zorunlu haller dışında ilk 6 ay sadece anne sütü ile beslenmelidir. Anne sütü verilemeyen çocuklara mümkünse formül (hazır) mama ve/veya inek , koyun, keçi sütü verilebilir..

Beslenmenin yeterli olduğu, çocuğun ayına uygun gereken kiloyu almasıyla anlaşılır. Bu nedenle çocuğunuzu düzenli aralıklarla sağlık kontrollerine getiriniz. Sağlık ocaklarında büyüme takipleri persentil (büyüme) grafikleriyle yapılmaktadır.

Anne sütü alamayan bebeklerin beslenmesinde uyulabilecek bazı noktalar ise şöyle sıralanabilir.

0-1 aylık bebek

İnek sütü (1 çay bardağının yarısına süt, yarısına kaynatılıp soğutulmuş su koyularak, içine 1 tatlı kaşığı şeker, 1 çay kaşığı sıvı yağ ilave edin)
Yoğurt (1 ölçü yoğurdu, 1 ölçü su ile sulandırın)

2 aylık bebek

İnek sütü (1 su bardağına 2/3 süt, kalanına su koyularak, içine 1 tatlı kaşığı şeker, 1/2 çay kaşığı sıvı yağ ilave edin)
Yoğurt (2 ölçü yoğurdu, 1 ölçü su ile sulandırın)

3 aylık bebek

İnek sütü (sulandırılmadan, şeker ve yağ ilave edilmeden)
Yoğurt (sulandırılmadan)

4 aylık bebek

Süt ve yoğurt (günde toplam 500cc)
Meyve suyu (taze sıkılmış elma veya şeftali ile başlayın)
Sebze çorbası (tuz kullanmayın, 1 tatlı kaşığı sıvı yağ ilave edin)

5 aylık bebek

Yumurta sarısı (katı kaynamış 1 çay kaşığı ile başlayın)
Sebze çorbası, yoğurt çorbası, mercimek çorbası
Süt ve yoğurt (günde toplam 500cc)
Taze meyve suyu veya meyve püresi

6 aylık bebek

Tam yumurta sarısı (katı kaynamış)
Sebze çorbası, yoğurt çorbası, mercimek çorbası, tarhana çorbası
Taze meyve suyu veya meyve püresi
Pekmez (1 çay kaşığı, taze meyve suyu ile birlikte)
Süt ve yoğurt(günde toplam 500cc)

7 aylık bebek

Tam yumurta
Pirinç, pirinç unu, sütlü mama
Et (tavuk eti, balıketi, dana eti. Ezerek verin.)
Kurubaklagil (kuru fasulye, nohut, mercimek) çorbaları veya ezmeleri
Süt ve yoğurt (günde toplam 500cc)
Taze meyve suyu veya meyve püresi
Pekmez (1 tatlı kaşığı, taze meyve suyu ile birlikte)

8 aylık bebek

Kahvaltıda; tam yumurta(katı kaynamış) veya pastörize peynir veya kaynamış sütten yapılmış beyaz peynir (akşamdan suya konularak tuzu alınmış)(ekmek içi ve sütle ezerek verin)
Et (tavuk eti, balıketi, dana eti. Ezerek verin.)
Sebze yemekleri
Kurubaklagil yemekleri
Süt ve yoğurt(günde toplam 500cc)
Taze meyve suyu veya meyve püresi
Pekmez (1 tatlı kaşığı, taze meyve suyu ile birlikte)

9 aylık çocuk

uygun kaşık, çatal kullanarak aile sofrasına oturabilir. Ancak günlük menüsünde aşağıdakiler mutlaka olmalıdır.

¨ Kahvaltıda; tam yumurta(katı kaynamış) veya pastörize peynir veya kaynamış sütten yapılmış beyaz peynir (akşamdan suya konularak tuzu alınmış)(ekmek içi ve sütle ezerek verin)

¨ Ev yemekleri

¨ Tarhana, mercimek çorbası, unlu ve yoğurtlu çorbalar

¨ Süt ve yoğurt (Günde toplam 500 ml.)

¨ Et (tavuk eti, balıketi, dana eti)

¨ Mevsim meyveleri veya taze meyve suyu

Çocuğunuzun bir günlük menüsünde, ayına uygun olarak, yukarıda belirtilen besinlerin hepsinden mutlaka bulunmalıdır.

Ek besin verilirken nelere dikkat edilmelidir?

¨ Ek besinler verilirken anne sütü varsa emzirmeye mutlaka devam edilmelidir.

¨ Boğazına kaçma riskini en aza indirgemek için beslenme sırasında çocuğun başının altına yastık konularak dik tutulmalıdır.

¨ Besinler çocuğa tatlı kaşığı ya da fincan ile verilmeli, biberon kullanılmamalıdır.

¨ Ek beslenmeye her zaman tek bir gıda çeşidi ile başlanmalıdır.

¨ İlk kez verilecek diğer gıdalara en az üç gün, tercihen yedi gün arayla başlanmalıdır. Böylece çocuğun yeni besine alışması için zaman tanınmış olur ve allerjik reaksiyon gelişirse hangi besinden kaynaklandığı anlaşılabilir.

¨ Çocuk ek besin aldıktan sonra allerjik reaksiyon gösterirse besin kesilmeli, tekrar başlamak için hekime danışılmalıdır.

¨ Ek besinler her zaman çok az miktarda verilmeye başlanmalı, miktar yavaş yavaş artırılmalıdır.

¨ Yeni başlanacak besinler çocuk açken verilmelidir.

¨ Çocuk istemediği besinleri yemesi için zorlanmamalı, 1-2 gün sonra tekrar denenmelidir.

¨ Çocuk yeni başlanılan ek gıdayı almazsa, sevdiği başka bir ek gıda ile karıştırılarak verilebilir.

¨ Çocuğa verilecek besinler gıda hijyenine uygun olarak hazırlanmalıdır. Çocuğa besinler verileceği zaman eller yıkanmalıdır. Kullanılan su ve gereçler temiz olmalıdır.

¨ 1 yaşından önce yemeklere tuz ve şeker ilavesi yapılmamalıdır.

¨ 1 yaşına gelmiş çocuğun yemeklerinde iyotlu tuz kullanılmalıdır(tuz yemeğin pişmesine yakın konmalıdır).

¨ Çocuğa verilecek ek gıdalar doğal ve taze ürünler kullanılarak hazırlanmalıdır.

¨ Konserve, dondurulmuş yiyecekler, katkı maddesi içeren hazır besinler (çorba, puding, yoğurt, meyve suları vb.) verilmemelidir.

¨ Ek besinler çocuğun bir öğünde tüketebileceği miktarda hazırlanmalıdır.

¨ Çocuğa verilecek yemekler yağda kızartılmamalı, acı ve baharat koyulmamalıdır.

¨ Yemeklerin yalnızca suyundan değil, taneli kısımları da verilmelidir.

¨ Çocuğa verilen su 1 yaşına kadar kaynatılıp, soğutularak verilmelidir.

¨ Çocuğa verilecek inek sütü pastörize olmalıdır. Eğer pastörize süt bulunamıyorsa, süt süzüldükten sonra ateşe konmalı, kabarıncaya kadar beklenmeli, kabarınca 5 dakika karıştırılarak kaynatılmalıdır

Kaynakça

Hatay İl Sağlık Müdürlüğü Şakir Hakan GÜKŞEN

Sağlık Memuru

hakanguksen@gmail.com