Mlliyet Milliyet Blog Milliyet Blog
 
Facebook Connect
Blog Kategorileri
 
 

Uzm Dr Servet Külahçıoğlu

http://blog.milliyet.com.tr/servet.kulahcioglu

14 Kasım '18

 
Kategori
Genel Sağlık
 

Diyabetes Mellitus Nedir?

Diyabetes  Mellitus  Nedir?
 

Diyabet (şeker hastalığı) , kan şekerini düzenleyici  insülin  hormonunun eksik olması  veya  yeterli olduğu halde  görevini yapamaması  nedeniyle oluşan  ilerleyici  bozukluklar  bütünüdür.  Bozuklukların tümü kan şekerinin yükselmesi ve  hasar oluşturması sonucunda oluşur.

Hastalığın  takip ve tedavisi düzenli yapılmaz  ise ilerleyen dönemlerde göz, böbrek, sinirler, kalp-damar sistemi başta olmak üzere neredeyse tüm vücut  sistemleri  arka arkaya etkilenir, kalıcı sekeller  ve hatta  ölüm  bile görülür.

Diyabetes Mellitus  Belirtileri Nelerdir?

Hastalık başlangıçta bariz bir belirti oluşturmaz ve çoğu  zaman  bu dönemde yapılan  rutin kan  testinde  tesadüfen saptanır.  Hastalar bu dönemde yakalanmaz ise  kan şeker miktarı gittikçe artar ve  çok su içme,  çok idrara çıkma, bulanık görme gibi haberci belirtiler ortaya çıkar.  Çok yemek yeme ve buna rağmen kilo kaybı, iyileşmeyen yaralar,  idrar yolu enfeksiyonları,  halsizlik, yorgunlık, ağız kuruluğu  hastalığın diğer belirtileridir. Bu aşamada da  tanı konulup, tedavi başlanmamışsa   daha ciddi bozukluklar ve koma durumu oluşur.

Diyabetes Mellitus Tanısı Nasıl Konur?

Açlık Kan Şekeri  Ölçümü: En az sekiz saatlik açlıktan sonra alınan kanda bakılan kan şekeri değeri 126 mg/dl üzerinde ise

Tokluk Kan Şekeri Ölçümü: Yemekten 2 saat geçtikten  sonra herhangi bir zamanda bakılan  kan şekeri  değerinin 200 mg/dl üzerinde olması

 HbA1c testi: Hem tanı koyduran  hem de tedavi ve diyetin takibinde kullanılan bir testtir. %6,5 üzerindeki bir değer diyabeti gösterir.     HbA1C aracılığı ile son 2-3  aylık  ortalama glukoz değeri de  tahmin edilebilir. Bu test  gün içindeki, günler arasındaki şeker artış ve azalışlarından , yapılan egzersiz ve yenilen yemek miktarından etkilenmeden objektif   ortalama bir değer verir.

 Glukoz yükleme testleri :  Kan şeker ölçümlerinde normal değer ile diyabetik değerler arasında  bir  sonuç bulunursa kesin tanı için hastalara şeker yükleme testleri yapılır. Bu testlerde kişiye glukoz içirilerek  belli aralıklar ile kan şekeri ölçümleri  yapılır. 

Diyabet Tipleri Nelerdir?

 Yukarıdaki testler ile diyabet tanısı konduktan sonra  hastanın öyküsü, hastalığın kliniği ve ileri laboratuvar testleri ile diyabetin tipi belirlenir. Diyabetin  tipinin belirlenmesi  hastalığın tedavisi ve  gidişatı açısından çok önemlidir. . Diyabetin  tip 1 diyabet  ve tip 2 diyabet olarak bilinen iki ana formu vardır.  Ayrıca gebelikte ortaya çıkan gebelik diyabeti  ,  ilaç ve diğer metabolik bozukluklara bağlı oluşan  nadir diyabet  türleri de vardır.

Tip 1  diyabette pankreastan  insülin salınımı azalmış veya hiç yoktur. Genellikle çocukluk veya gençlik döneminde ortaya çıkar.  Bu tip diyabette insülin tedavisi zorunludur.

Tip 2 diyabette ise  insülin vardır ama ya miktar olarak yetersizdir ya da insülin direnci nedeniyle etki   gösterememektedir.  Bu hastalık daha çok  çevresel  faktörlerin etkisi ile  ileri yaşlarda ortaya çıkar.  .  En önemli sebebi   şişmanlık ve yanlış beslenme modelidir.    Hastalığın oluşumunda genetik faktörlerde rol oynar ve bu hastaların  çoğunda   aile bireylerinde  de diyabet hastalığı vardır.

Diyabetin Takibi Nasıl Olmalıdır?

Bu hastalar doktorlarının önerdiği sıklıkta kendi şeker ölçüm cihazları ile ve kimi zamanda hastane laboratuvarlarında kan şekerlerini ölçmeli ve kayıt altına almalıdırlar.  3 ayda bir  ise  mutlaka HBA1c  ölçümü yapılmalıdır.

Hastalığın , organları, damarları, sinirleri , gözleri  etkileyip etkilemediğini gösteren  çeşitli laboratuvar ve radyolojik  inceleme teknikleri  vardır . Takibinizi yapan doktorunuzun  sizi yönlendirmesi ile  gerekli zamanlarda  bu testlerde mutlaka  yapılmalıdır.

Diyabet Nasıl Tedavi Edilir?

Tedavide  öncelikle  diyet  tedavisi ve hastalığın tipine , dönemine göre  insülin ve/veya ağızdan alınan diyabet ilaçları kullanılır.  Diyabet   kalıcı yaşam tarzı değişklikleri gerektirir. Eğer yeterince kontrol edilmezse  ciddi sorunlar yaratıp , maliyetli bir hastalığa dönüşebilir.

Diyabet Taraması  Kimlere Yapılmalıdır?

-45 yaşın üzerinde olanlar

-Kilolu olanlar

-Hareketsiz yaşam tarzı olanlarda

-Aile hikayesi olanlar

-Gebelik diyabeti geçirmiş olanlar

-Hiperlipidemi gibi başka bir  metabolizma bozukluğu olanlar,

-Kalp-damar hastalığı olanlarda  diyabet için tarama testleri yapılmalıdır.

Taramada  diyabet tanısında da kullanılan  kan testleri  kullanılır. Amaç hastalığı   prediyabet  (gizli şeker) aşamasında  tespit edip  diyabetin başlamasını önlemek  ya da oluşmuş diyabeti  vücutta hasar oluşturmadan önce saptamaktır.

Sağlıkla Kalın!

  

 
Toplam blog
: 39
: 306
Kayıt tarihi
: 22.01.16
 
 

Uzm Dr  Servet Külahçıoğlu Tıbbi Biyokimya Uzmanı  Diyarbakır Batı Hastanesi    ..