- Kategori
- Dil Eğitimi
İnsan için "tane" denmez; sözlüklerimizde "nacizane" diye de bir kelime yoktur.
Yazı yazanların her zaman elinin altında olması gereken kitap...
"DOĞRU YAZMAK" OKUYUCUYA; "DOĞRU KONUŞMAK" DA DİNLEYİCİYE SAYGIDIR...
Önce, konu ile ilgili olabilecek bir anımı anlatayım...
15 ya da-17 yaşlarındayken, bir konu hakkında bir ilkokul öğretmeni ile konuşurken "tolerans" sözcüğünü anlamı dışında, gereksiz bir şekilde kullanmıştım... Öğretmen de, kelimeyi, anlamı dışında kullandığım için beni uyarmıştı...
O günden sonra, sözlük ve yazım kılavuzu, her zaman elimin altında olan en gözde kitaplarım oldu. Üniversitede, akademide, mesleki kurslarda bu iki kitabı hiç yanımdan ayırmadım. Yüksek Lisans, doktora eğitimi sonunda hazırladığım tezleri de, bu iki kitap sayesinde doğruya en yakın bir şekilde titizlikle yazdım.
Memur olarak meslek hayatıma başladığımda, bu iki yardımcı kitabı masamın üzerinden hiç eksik etmedim... Amir olduğum zamanlarda da, maiyetimdeki çalışanlara yazı ve rapor yazarlarken masalarının üzerinde bir "sözlük" ve "yazım kılavuzu" bulundurmalarını istedim. Kelimelerin yazılış şekli ve birkaç anlama gelen sözcüklerin hangi anlamının cümleye daha iyi oturacağını görmeleri için bu iki kılavuz kitaba bakmalarını salık verdim...
X X X
"Tane" sözcüğünün "insan" insan sayısı için kullanılması doğru mudur?
Hem çevremde, hem televizyonlarda, koca koca adamlar, siyasiler, bakanlar, haberciler, sanatçılar... Ve daha birçok insan, insan sayısı için, "3 tane doktor", "beş tane polis", "iki tane memur" gibi ifadeler kullanmaktadırlar. Ben, insan için bu şekilde, "elma, armut" ya da "masa, sandalye" gibi nitelenmesini doğru bulmuyorum..."Üç doktor", "beş polis", "iki memur" denmesinin daha doğru olacağını düşünüyorum.
"Nacizane" mi, "naçizane" mi?
Yine, bazı insanlar bu sözcüğü de yanlış kullanmaktadır. Üstelik, yanlışlığın ötesinde, kullandıkları bu sözcük, Türk Dil Kurumu tarafından hazırlanan "Türkçe Sözlük" içinde de bulunmamaktadır...
"Aciz" ve "acizane" sözcükleri, sözlüklerimizde olduğu gibi, yazı ve konuşma dilinde de aynı şekilde kullanılmaktadır.
Sözlüklerimizde, "değersiz, önemsiz" anlamına gelen, "naçiz" ve "naçizane" sözcükleri var; ama "nacizane" kelimesi yok... Zaten bu kelime bilgisayarda yazılırsa, altı hemen kırmızı çizilir ve yazan uyarılır.
Bizler de, burada blog yazarken birçok sözcüğü, bilmediğimiz ya da aceleye geldiği için yanlış yazmaktayız...
Bunun nedenle, yazı yazarken yanlış yapmamak için, yazı masamızda; hatta elimizin altında bir "sözlük" ile bir "yazım kılavuzu" muhakkak bulundurmalıyız.
Doğru yazmak, bir anlamda da okuyucuya olan saygının bir göstergesi olur... Okuyucu da, yazarın, kendisine gösterdiği bu saygısına karşılık ona güven duyar.
"Saygı ve güven", yazar ile okuyucu arasındaki "en güzel ve en sağlam" bir bağdır...
Son deyiş :
Sözcüklerin, yanlış yazılması ve anlamları dışında kullanılmasını konu eden bu bloğumda, yapmış olduğum yanlışlardan dolayı "hocanın dediğini yap; yaptığını yapma" atasözüne sığınırım...
cdenizkent
06 Mart 2015