Kadın Üreme Anatomisi

Sistemi Anatominizde Vajinanızdan Daha Fazlası Var!

Kadınların hatırlamadığı, garip bir şekilde altıncı sınıfta kızlarla toplanıp vücutlarının gizemini ve sıhhi petlerinin etkileyici dünyasına adım attıklarıdır. Komik olan şudur ki her şey olup bittiğinde, çoğumuzun yavan bir öğrenimden çıktıktan sonra başımıza neler geleceğine dair en ufak bir fikrimiz bile yoktur. Menstural döngümüz gizemle örtülüyken büyümeye devam ettik, birçok efsaneye konu olarak.

Hepimiz her döngünün en önemli olayının mensturasyon olduğunu inanmaya yöneltildik ve birinci ders uygun tampon ve umumi pet etiğiydi.  Hala köşede arkadaşlarımla kıkırdayarak Stevie Wonder’ın en popüler şarkısının acınası bir şekilde şakaya dönüşmüş şarkılarından birini söylediğimizi hatırlıyorum: “düzgün, gergin ve görülmeyen şey nedir?”. Tampon tabii. O kadar reşittik ki. Biz, altıncı sınıflar, öyle şakalar yapabilirdik ki – beşinci sınıfların anlayamayacağı türden şakalar. Çok havalıydık.

Şu sürpriz olmamalıdır ki çoğumuz eczanenin “kadın hijyeni”  reyonunda saatlerimizi harcadıktan sonra bile kadın bedeni hakkında neredeyse hiçbir şey bilmediğimizi fark etmişizdir. Ancak size mini-maxi pet, kanatlı- yapışkan bantlı, ekstra geniş- ekstra uzun pantolon korumalı, süper emici ve günlük tampon arasındaki farkı ve bilmek isteyebileceğiniz her şeyi söyleyebilirdik.

Burası Üreme Farkındalığının geldiği yer. Ki bu, kadın hijyeninin ve mensturasyonunun basit bir anlayışından çok daha fazlası. Çekirdeği menstural döngünün size olan etkilerinin kontrolü ele alma, anlama, açıklığa kavuşturma felsefesidir.  Bunun nedeni seksüalite, fertilite, doğurma ve menopozun kadın olmanın bir yönü ve çizelge oluşturmanın kadın hayatı üzerindeki eğitici bir pencere olmasıdır. Üreme Farkındalığından gelen kendini tanıma kişisel kararlar almak için değerli bir kaynaktır. Belki de en önemlisi, kadını kendi vücudunun sağladığı bilgiye değer vermesi ve güvenmesi konusunda desteklemesidir.

Jinekologlar kadın fizyolojisinin uzmanlarıdır bu nedenle kadının vücudunu tanımlamada kendisinin yerine doktoruna dönük olması mantıklıdır. Fizikçilere güvenilirlik, doktorun sunduğu kadın döngülerinin toplum tarafından anlaşılamaz olması durumunda anlamlı olabilir. Ancak bu basit fertilite beyin ameliyatı değil. Gerçekte bu bilgi oldukça basit ve de çoğu kişinin düşündüğü gibi bir gizem değil.

Döngünüzü anlamak için, ilk olarak insan üreme sistemi biyolojisi hakkında genel bir kültüre sahip olmak gerekli. İleriki sayfalar sizi kadın ve erkek anatomisiyle tanıştıracaktır.

KADIN İÇ ÜREME ANATOMİSİ

Her birimizin bir parçamızın maternal anneannemizin uterusunda oturduğunun farkında mısınız? Hem de annemiz doğmadan önce. Erkek fetüslerin aksine, sperm içermiyorlar, kadın fetüsleri doğacak çocuğun sahip olacağı tüm yumurtaları içerir. Bu demektir ki, makul bir şekilde söylenebilirse, anneniz annesinin içinde sadece bir fetüsken, sizi oluşturacak yumurtayı çoktan oluşturmuştur. 

UTERUSUN ARA KESİTİ

Uterus: Rahim. İçi boş, kaslı, armut şekilli (yaklaşık olarak küçük bir limon boyutunda),  her döngüde kanca zengin bir tabakayı oluşturan ve dışarıya salan, gelişen fetüs için olası bir durumda  “etüv” olarak davranan bir organ. Çoğu kadında uterus öne doğru kavislidir.

Fallop Tüpleri: 4-5 inç uzunluğunda, döllenmenin gerçekleştiği dar tüpler. Aynı zamanda döllenmiş yumurtanın yumurtalıktan uterusa taşındığı yerdir.

Ova (ovum): yumurtalıkta depo edilen ve her döngüde genelde bir tane atılan yumurta. Atılmış ova fertilizasyon sırasında fetüsü oluşturmak içi spermle birleşebilir.

Yumurtalıklar: iki adet badem şekilli birincil seks bezleridirler. Doğum sırasında yaklaşık bir milyon gelişmemiş yumurtaya sahiptirler. Her yumurta (ya da ovum) bir grup hücre tarafından sarılmışlardır. Bu hücrelere folikül denir. Yumurtalıklar üreme döneminde östrojen ve progesteron salgılarlar.

Endometriyum: Uterusun iç tabakasıdır. Potansiyel bir hamileliğe hazırlık olarak gelişir ve her döngüde mensturasyon olarak dökülür.

Cervix: Uterusun alt açıklığı. Uterusun Üst vajinada ilerlerken hissedilebilecek tek kısmı. Cervical crypt adı verilen, her döngüde spermleri çeken cervical sıvı üreten kanallarla çevrili bölge.

Cervical os: cervix’in ovulasyon döneminde genişleyen küçük girişi (bu kitapta cervical tip olarak bahsedilmektedir). Doğum sırasında 4 inçe kadar esneyerek bebeğin çıkmasına izin verir.

Vajina: elastik, 4-6 inç uzunluğunda, kaslı, uterustan gelen menstural kanın vulva ve cervix arasındaki ilerleyişini gerçekleştiren geçit. Cinsel uyarılmayla, vajina cinsel ilişki sırasında penisin kabul edilmesi için genişler. Doğum sırasında gevşeyerek doğum kanalını oluşturur.

Kadın ve erkek anatomileri arasındaki en büyük farklardan biri gelişen üreme hücrelerine (gametlere) aittir. Yukarıda bahsedildiği gibi kızlar sahip olabilecekleri tüm yumurtalarla doğmuşlardır. Bu yumurtalar gelişirler ve ergenlik ile beraber atılmaya başlarlar. Menopoza kadar her döngüde genelde bir yumurta uzaklaştırılır. Oysaki erkekler ergenliğe kadar sperm üretmezler. Ancak ölene kadar her gün üretmeye devam ederler. Aşağıdaki kutu kadın ve erkek üremesi arasındaki üç büyük unsurun karşılaştırmasını yapmaktadır.

KADIN DIŞ ÜREME ANATOMİSİ

Sadece bir kac kadının dış anatomilerinin nasıl göründüğünü bilmesi cok şaşırtıcı. Üzücüdür ki çoğu kız aşağının kirli olduğu bilincine yönlendirilmiştir ve bu nedenle kendi bedenlerini incelemek için gönülsüzdürler. Erkekler ise, sahip olduklarıyla övünmeleri gerektiği üzerine sosyalleştirilmişlerdir.

Kendini keşif (self-explanatory) aslında doğru yoldur, ancak external anatominin birkaç noktası bahsedilmeğe değerdir. Bir şey şudur ki, muhtemelen ne kadar kadın varsa o kadar çeşit vajinal dudak boyutu ve şekli vardır. Kadınların vajinaları ve vajinal dudakları arasındaki çeşitlilik sadece tat ve eşsizlik katar. Kadınlar ve erkekler arasındaki bariz external farklara ilave olarak kadınlar ve erkekler sexual ve potansiyel fiziksel problemler olarak da farklıdırlar.

EXTERNAL KADIN ÜREME ANATOMİSİ

VULVA : Dış kadın genitali.

MONS PUBİS: İç üreme organlarını koruyan, pübic saçın altındaki yumuşak etli doku.

HOOD OF CLITORIS: Clitorisin koruyucu örtüsüdür. İç vajinal dudakların birleşmesinden oluşur.

CLITORIS: Bezelye boyutundaki, organdır. Sexual yakınlaşma sırasında kan ile dolup düzgün ve dik durmasını sağlar. Çoğu kadının orgazm için primer yer, vücüdün her yerinden daha fazla sexual sinir ile doludur. Erkeklerdeki penis ucunun kadındaki analoğudur.

VAJİNAL DUDAKLAR(DIŞ): Yumuşak yaztıklardır, yağ üreten bezlere ve az bir miktar pubik kıla sahiptir.

VAJİNAL DUDAKLAR(İÇ) : Çok yumuşak ve düzgün katlanmış deridir. Tipik olarak vajinayı sarar, sexual yakınlaşma olmadığı sürece. Ki bu durumda iç dudaklar kanla dolup dışarı açılarak penisin yerleşmesine izin vermeye yeltenir. Ovulasyon sırasında da tam ve ayrı olabilirler.

URETRA: İdrarı idrar kesesinden vücuttan dışarı atmak için taşıyan dar tüplerdir.

INTROITUS (VAJİNAL AÇIKLIK) : Vajinanın dış girişidir. Menstural kanın ve cervikal sıvının dışarı atıldığı açıklıktır. Doğum sırasında bebeğin kafasının çıktığı yerdir.

VAJINA: Vulva ve cerviks arasındaki 4-6 inç uzunluğundaki elastik, kaslı yoldur. Menstural sıvının akışını sağlayan geçit, ilişki sırasında penisin bulunduğu hazne ve de doğum sırasında doğum kanalıdır.

BARTHOLİN BEZLERİ: Vajinal açıklığın iki yanındaki İki küçük bezdir. Kadın seksüel olarak tahrik edildiğinde ince kayganlaştırıcı salgılar.

PERINEUM: Vajinal açıklık ve anüs arasındaki zardır. Kayda değer bir şekilde esneyerek doğum sırasında bebeğin kafasının vajinal açıklıktan ilerlemesini sağlar.

Kadınlar, örneğin idrar yolu enfeksiyonu kapmaya daha eğilimlidir (UTIs). Bu kadının üretrasının daha kısa olmasından kaynaklanır, böylece bakterinin açıklıktan mesaneye ulaşmak için daha kısa mesafe kat etmesi gerekir. Ayrıca konumunun vajinal açıklığa yakın olması external bakterilere karşı savunmasız kalmasına sebep olur, Ek olarak cinsel ilişki sırasında tahrişe de. Sonunda, gebelik önleyici zar idrarın akışını uretraya baskı uygulayarak engelleyebilir ve bacterilerin üremesi için uygun ortamı oluşturabilir.

İdrar yolu enfeksiyonuna ek olarak, kadınlar narin pH dengelerinden dolayı ara sıra vajinal enfeksiyon da geliştirebilirler. Bildiğiniz gibi enfeksiyonlardan olan akıntı sağlıklı cervikal sıvı ile karıştırılmamalıdır. Ki bu sıvıyı kadınlar genelde her adet döngüsünde ovulasyon sırasında salgılarlar. ( Gerçek vajinal hastalıklar 15. Bölümde ele alınmıştır.)

Anatomideki farklar kadın ve erkeklerin seksüaliteyi farklı yaşamalarına sebep olur. Yüzeyde bu bariz görünür, ancak bu alandaki ince ayrıntıları 16. Bölüme adadım. Hala, bir fark burada kesinlikle bahsedilmeye değer: orgazmlar.

Kadınlar orgazma erkekler gibi ulaşmıyorlar. Basitçe onlar aynı şekilde üretilmemişler. Bir erkeğin en hassas sinirleri penisinin ucunun hemen altındadır, ki burası cinsel ilişki sırasında en çok uyarılan bölgedir. Erkeklerin orgazm olmasının kadınlara kıyasla daha kolay olması sürpriz olmamalıdır, cinsel ilişkinin fiziksel doğası sebebiyle.

Neden kadınlar cinsel ilişki sırasında aynı erkekler gibi orgazm olmazlar. Cevap çok açık. Kadınlardaki en hassas seksüel sinirler clitoristedir, yani vajinanın dışında ve yukarısında. Bu demek oluyor ki gelenksel cinsel ilşki sırasında ( çiftin karşı karşıya, kadının sırtüstü yattığı klasik sevişme pozisyonu) , erkek harika vakit geçirirken, kadın akşamki yemek alışveriş listesini düzenleyebilir. Bu demek değil ki cinsel ilişkinin hissi çoğu kadın için harika bir şey değil. Ayrıca şanslı %30 civarı cinsel ilişkiden orgazm olanlar için bu deneyim müthiş olabiliyor.

Bu durumu en iyi şekilde tasfir edebilmenin yolu, insanların uterusta nasıl geliştiğini tarif etmek. Fetusun bir kıza veya erkeğe gelişmeden önce, erkeklerde penisin ucunu oluşturacak hücreler kadınlarda clitorisi oluşturan aynı hücrelerdir. Erkeklerde scrotumu oluşturacak hücreler de kızlarda vulvayı oluşturur. Belki de erkeklerin kadınların seksüalitesini anlaması için onlara yöneltilmesi gereken soru, onların orgazm olmayı sadece skrotumlarından darbe alarak gerçekleştirebilmelerinin mümkün olup olmadığıdır. Kim bilir? Belki evet, belki hayır. Ya da belki iki saat sonra ancak! Ancak yüksek beklentiler kadının, erkek kadar orgazma yakın olmaması erkek ve kadınları aynı şekilde bıkkınlığa sürüklüyor.

Embriyonik gelişim cinsel ilişki sırasındaki zevk farkını nasıl belirler?

Embriyonik gelişim cinsel ilişki sırasında alınan zevki nasıl belirliyor? Clitoris ve penisin ucu aynı hassas hücrelerden evrimleşiyor. Vulva ve scrotum daha az hassas hücrelerden evrimleşiyor. Oysa vajina, çok düşük hassasiyete sahip hücrelere sahiptir ve erkekte bir analoğu yoktur. Ancak cinsel ilişki sırasında erkeğin en hassas bölgesi uyarılırken( glans) kadınlarınki (clitoris) uyarılmamaktadır.

Eğer tüm dünyadaki yatak odalarının duvarında bir sinek olabilseydiniz, bence kadınların ne kadar sıklıkla parnerlerini, kötü tekniklerinden dolayı orgazm olamadıklarıyla suçladıklarını görseniz şaşırırdınız. Aynı zamansa erkekler ise partnerlerini yeteri kadar kadınsı olmamakla ve otomatik olarak orgazm olamamakla suçlamaktalar. Söylemeye gerek yok ki, bu durum genellikle cinsiyetler arası problemlere yol açmakta.

Eger her iki partner birbirlerinin vücutlarını ve ihtiyaçlarını öğrenirse erkek ve kadın arasındaki seks tamamen fiziksel ve tatminsel olabiliyor. Parterinizi tatmin etmek demek soru sormaya vakit ayırmak ve savunmasız kalmaya gönüllü olmak demektir.

Prof. Dr. Cem Fıçıcıoğlu

www.cemficicioglu.com.tr