Kazakistan Kendine Özgü Sosyal Devlet Modelini İnşa Ediyor

Orta Asya'nın parlayan yıldızı Kazakistan bir refah devletinin durumuna doğru güvenli bir şekilde ilerliyor ve dünyaca ünlü "İskandinav modelinin" bir benzerini geliştiriyor. Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev, vatandaşların refahını, gelir düzeylerini ve yaşam kalitesini artırmayı ana önceliği olarak belirlediği ülke için yeni bir strateji sundu.

Kazakistan, uluslararası sosyal gelişim ve vatandaş refahı sıralamasında önemli bir yerde durmaktadır. Gelişmişlik açısından dünya devletleri sıralamasında listenin ortasında, yani 72.sırada ve ve eski Sovyetler Birliği ülkeleri arasında da en iyisidir. Kazakistan sadece son bir yılda 11 derece yükseldi ve şimdi örneğin, eğitime erişim ve kalitesi açısından 35. sırada yer almaktadır.

Kazakistan'ın bu sıralamadaki dinamikleri, geçtiğimiz yıllarda ülkede meydana gelen niteliksel değişimleri yansıtmaktadır. Ülke temel olarak vatandaşlarının refahını amaçlayan bir refah devleti yaratmaya sistematik olarak gitmektedir, ancak ondan sonra bazı politik hedeflerini gerçekleştirebilecektir. Bu, aslında, Nursultan Nazarbayev’in halkına yaptığı son ulusa sesleniş konuşmasında teyit edildi. Orta Asya Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı, başarılı bir şekilde hayata geçirildiği takdirde ülkeyi gerçek bir sosyal cennete çevirecek uzun bir girişimler listesini seslendirdi.

Bu nedenle, Kazakistan eğitim, bilim ve sağlık hizmetlerine yönelik harcamaları önemli ölçüde artırmayı planlamaktadır. Günümüzde bu alanlara GSYİH'nın% 10'u ancak gelişmiş ülkelerde harcanmaktadır. Bu meblağın bir kısmı doktorların maaşlarını arttırmaya gidecek. Buna karşılık, belki de, çalışma saatleri daha az olacaktır. Sonuç olarak Kazakistan'da sağlıklı bir yaşam tarzı artık ulusal ideolojinin bir parçası haline geliyor. Ülke spor ve sağlıklı yaşam komplekslerinin inşaatına büyük ölçekte başlamayı, hastanelerin ve bakım evlerinin tam modernizasyonunu ve su ve gıda kalitesi üzerinde kontrolü daha önce görülmemiş bir şekilde artırmayı planlamaktadır.

Mevcut model başarılı bir şekilde çalışıyor olsa da, Kazakistan, eğitime yaklaşımını da değiştirmektedir. Bu hususta Kazakistan’ın dünya sıralamasında ilk 35'te olduğunu belirtelim. Bununla birlikte, hala gerçekleştirilmesi gereken birçok şey var. Kazakistan'da geleceğin kalifiye personeli artık anaokulundan hazırlanmaya başlayacak, tüm okullar uluslararası standartlara geçecek ve üniversiteler “yıldız” öğretmenleri veya öğrenim harçlarına göre değil, mezunlarının iş buldukları orana göre değerlendirilecektir.

Yeni evler inşaası, avantajlı ipotek, rahat kentsel çevre ve daha güvenli sokakve caddeler tüm bu özellikler önümüzdeki yıllarda Kazakistan'ın yeni sosyoekonomik resminin parçalarıdır. Ülke iş geliştirme için büyük destek sağlıyor. Kazakistan'da bir iş kurma şartları dünyanın en cazipleri arasındadır. Vergi afları, imtiyazlı krediler ve denetimlerin olmayışı, yeni başlayan girişimcilerin ayaklarına çıkmalarını ve daha da büyümelerini sağlar. Şimdi ülke GSYİH'sındaki küçük ve orta büyüklükteki işletmelerin payı% 30’dur, ancak Kazak Hükümetibu rakamı% 50'ye çıkarmayı planlamaktadır.

Kazakistan'da GSYİH büyük bir çoğunluğunun, petrol gelirlerinden olmaması için planlar yapılmaktadır. Siyah altının fiyatı yine yükselişte ve alanda çalışmalar yaparak daha fazla petrol çıkararak, daha fazla kazanabilirsiniz. Ancak Astana “Hollanda hastalığı”na hiç yakalanmadı ve ekonominin sadece bir sektörüne dayanmaktan kaçındı. Kazakistan tarıma ve üretime güvenmektedir. Önümüzdeki üç yıl içinde, ülke bu alanların gelişimine yarım milyar dolar harcayacaktır. Ayrıca, yabancı ortaklarla ortak yatırım ilkesi üzerine faaliyetlerini sürdürecek olan Kazakistan'da kaynak dışı sektörde doğrudan bir yatırım fonu oluşturulacaktır.

Görünüşe göre bu önlemler, Kazakistan ekonomisi için yeni istikrarlı büyüme kaynaklarının oluşmasına izin verecek, yatırımların akışını teşvik edecek ve piyasanın özgürlüğünü destekleyecektir. Ve bu da, vatandaşların refahını ve gelir düzeylerini doğrudan etkileyecektir. Aslına bakarsanız, Kazak yetkililerinin ilan ettiği nihai hedeflere ait tüm dönüşümler başlamış durumdadır.

Kazakistan'ın geliştirdiği refah devleti modeli “İskandinav modeli” ile karşılaştırılabilir. Onun hakkında kapitalizm ve sosyalizmin en başarılı öğelerinin simbiyozu olarak sık sık konuşulmaktadır. Bu model, sosyalizmin en iyi uygulamaları ile zayıf yanları düzeltilen kapitalizme dayanmaktadır ve tüm sistem yalnızca halkın yararı için çalışacak şekilde yapılandırılmıştır.

Ekonomik kalkınmanın “İskandinav modeli”nin ne kadar başarılı olduğunu  bu bölge ülkelerinin kişi başına düşen GSYİH düzeyi ve dünya sıralamasında işgal ettiği yerleri, refah endeksleri ve en mutlu ülkelerin listesindeki yeri ile değerlendirilebilir. Danimarka, İsveç, Finlandiya ve Norveç her zaman ilk on içinde yer almaktadır.

Ekonominin istikrarı, sosyal hareketlilik, evrensel istihdam, eğitim ve sağlık hizmetlerine eşit erişim, refahın yeniden dağılımı, bu İskandinav ülkelerinin halihazırda edinmiş olduğu ayırt edici özellikleridirve dünyadaki tecrübelere baktığımızda, şimdi Kazakistantarihsel geçmişini hesaba katarak, kendine özgü bir sosyal devlet modelini vücuda getirmektedir.