Kişi başına 16 bin lira nasıl borçlandık?

Ülke insanı olarak geleceğimizi tüketmeye o kadar meraklıyız ki, bu durumumuz ekonomiye de açıkça yansıyor.

Örneğin IMF’ye borcumuz yok diye övünürken, 13 yıl öncesine göre borcumuz 4 kat artarak, yeni yeni rekorlar kırmaya devam ediyoruz.

Tıpkı devletimiz gibi halkımız ad borçlanmayı seviyor. Rahmetli Süleyman Demirel’in dediği gibi, ‘Borç Yiğidin kamçısıdır’ sözü gibi, yiğit halkımız borcu seviyor!

Tür­ki­ye­’de, her ge­çen gün pa­ha­la­nan ha­yat, eko­no­mik so­run­lar ve ye­ni alış­kan­lık­lar dü­şük üc­ret dü­ze­yiy­le bir­le­şin­ce, borç­la ya­şa­mak ka­çı­nıl­maz olu­yor. Özel­lik­le son 15 yıl­da en çok bu ko­nu tar­tı­şı­lı­yor.

Va­tan­daş ko­nut­tan cep te­le­fo­nu­na, oto­mo­bil­den ta­ti­le ka­dar her alan­da­ki har­ca­ma­sı­nı ya bi­rey­sel kre­di ya da kre­di kar­tıy­la ya­par ha­le gel­di.

İş­te, Tür­ki­ye Ban­ka­lar Bir­li­ği Risk Mer­ke­zi­’nin açık­la­dı­ğı ye­ni ve­ri­ler, va­tan­da­şın bu borç du­ru­mu bü­tün açık­lı­ğı ile or­ta­ya ko­yu­yor.

Bu ve­ri­le­re ya­kın­dan bak­mak­ta fay­da var:

- 2015 yı­lı Ma­yıs so­nu iti­ba­riy­le top­lam bi­rey­sel kre­di bor­cu 392 mil­yar li­ra­ya ulaş­tı.

Bu ra­kam ge­çen yı­lın ay­nı ayın­da 346 mil­yar li­ra, 2014 so­nun­da 377 mil­yar li­ray­dı.

- Bi­rey­sel kre­di alan ki­şi sa­yı­sı da24,7 mil­yon ki­şi­ye ulaş­tı. Bu ra­kam ge­çen yı­lın ay­nı ayın­da 23,3 mil­yon, 2014 so­nun­da 23,8 mil­yon ki­şiy­di.

- Ki­şi ba­şı­na or­ta­la­ma bi­rey­sel kre­di bor­cu­muz ise 15 bin 857 li­ra. Bu ra­kam ge­çen yı­lın ay­nı ayın­da 14 bin 837 li­ra, 2014 so­nun­da 15 bin 861 li­ray­dı.

Yi­ne 2015 yı­lı Ma­yıs so­nu iti­ba­riy­le va­tan­da­şın kul­lan­dı­ğı bi­rey­sel kre­di­le­rin yüz­de 3,6’sı ya­sal ta­ki­be uğ­ra­mış (tas­fi­ye olu­na­cak ala­cak), ya­ni öden­me­miş kre­di. Bu oran ge­çen yı­lın ay­nı ayın­da ve 2014 so­nun­da yüz­de 3,4 ol­du.

- Bi­rey­sel kre­di kart­la­rı­na ge­lin­ce, yi­ne 2015 yı­lı Ma­yıs ayı iti­ba­riy­le va­tan­da­şın bu tür 70 mil­yar li­ra­lık bor­cu var. Bu borç ge­çen yı­lın ay­nı ayın­da 72 mil­yar li­ra, 2014 so­nun­da da 73 mil­yar li­ray­dı. Bu duruma sevinelim mi üzelelimmi bilemedim..!

- Kre­di kar­tı olan ki­şi sa­yı­sı 20 mil­yon 500 bin dü­ze­yi­ne çık­tı. Bu ra­kam ge­çen yı­lın ay­nı ayın­da 19,6 mil­yon ki­şi, 2014 so­nun­da 19,8 mil­yon ki­şiy­di.

- Va­tan­da­şın ki­şi ba­şı­na or­ta­la­ma kre­di kar­tı bor­cu ise 3 bin 420 li­ra. Bu ra­kam ge­çen yı­lın ay­nı ayın­da 3 bin 682 li­ra, 2014 so­nun­da 3 bin 690 li­ray­dı. Gördüğünüz gibi kişi başına düşen kredi kartımızda düşüş var ve bu da ekonominin iyiye gittiğini(!) gösteriyor! Kre­di kar­tıy­la il­gi­li sı­nır­la­ma­la­rın or­ta­la­ma bor­cu ge­ri­let­ti­ği gö­rü­lü­yor. An­cak ya­sal ta­ki­be uğ­ra­mış kre­di kar­tı borç­la­rı­nın ora­nı ge­çen ma­yıs­ta yüz­de 8,6’ya çık­tı. Bu oran ge­çen yı­lın ay­nı ayın­da yüz­de 7,1, 2014 so­nun­da yüz­de 6,9’du.

Bi­rey­sel kre­di ve kre­di kar­tı kul­la­nı­mı bir­lik­te dü­şü­nül­dü­ğün­de, 2015 yı­lı Ma­yıs so­nu va­tan­da­şın top­lam bor­cu 462 mil­yar li­ra­ya ula­şı­yor. Bu ra­kam ge­çen yı­lın ay­nı ayın­da 418 mil­yar li­ray­dı. Bu tür borç­lar son 1 yıl­da yüz­de 10,5 art­tı.

Netice mi?

Biz, seçimin üzerinden 2 ay geçmesine rağmen yeni bir hükümet kurulamamasını bile sorun etmiyoruz. Borcu, kötüye giden ekonomiyi mi sorun edeceğiz?