Kuzey Suriye'de, "NATO Bölgesi" mi; Türkiye'nin Önerisi ve İsteği Olan "Tampon Bölge" mi?...

Kuzey Suriye'de, böyle bir durum olabilir mi?... Olursa, bu iki durumdan, hangisi Türkiye'nin "yararına" hangisi "zararınadır?"

*

D U R U M  Ş U D U R....

Pentagon'a yakın bir ABD'li "düşünce kuruluşu", Kuzey Suriye'nin "NATO Bölgesi" olarak gösterildiği bir haritayı yayınlamış... İşin ilginç yanı, bu haritanın Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, ABD ziyaretinden sonra Suriye'de gündeme düşmüş olmasıdır...(1).

Bana göre, bu düşünce kuruluşu, Suriye'nin kuzeyinde, "ABD'ye yakın ya da bağımlı ve de Akdeniz'e çıkışı olan" bir "Kürt devleti" kurmak için çalışan ABD Başkanı Donald Trump'a, sanki "Yeni Suriye" için "yeni bir strateji" önermektedir.

- "Olabilirliği" tartışılır bir durumdur bu...

ABD Başkanı'nın, bu haritaya ne kadar itibar edeceğini ya da harita ile ilgili stratejiyi ne ölçüde kabulleneceğini bilemem;  ama, Trump'un bu haritayı kesip dosyasına koyduğunu ve "akıl defterine" de bir not düştüğünü tahmin edebilirim...

*

Bir hatırlatma...

30 Eylül 2018'de, "Suriye'deki siyasi ve askeri hareketlilik" hakkında yazdığım bir blogda, Yunanistan Savunma Bakanı'nın, ABD'ye, NATO'nun "Ege'de askeri bir üs kurmasını teklif edeceğini" konusunda yaptığı bir açıklamasını konu etmiştim (2).

Bunun öncelikli nedeni olarak da, ABD'nin, Rusya'nın Akdeniz'deki askeri varlığını kontrol edilmesi; bu varlığını devamını sağlayacak Rus gemilerinin, Çanakkale Boğazı'ndan geçişlerinin sağlıklı bir şekilde izlenebilmesi için en uygun yer olarak da Dedeağaç'ı tercih ettiğini belirtmiştim...

Buna ilave olarak da, Türkiye'nin, bir NATO ülkesi olan Yunanistan ile batıdan; ABD'nin, Kuzey Suriye'de kurmaya çalıştığı Kürt devleti ile de güneyden kuşatılmak istendiğine değinmiştim; ama, bu kuşatmanın, Kuzey Suriye'nin, -Fırat'ın doğusu ve batısı topraklarını içine alan-  bir "NATO Bölgesi" ile de güneyden kuşatılmak istendiğini hiç aklıma gelmemişti..

*

DİYELİM Kİ, KUZEY SURİYE "NATO BÖLGESİ" OLARAK BELİRLENDİ; BU DURUMDA "TÜRKİYE'NİN TAVRI" NE OLUR?

Böyle bir durum karşısında Türkiye'nin alacağı tavrı; birincisi, "sınır güvenliği", ikincisi de, "Türkiye'nin, bölgedeki tarihe dayanan hakları" olarak iki açıdan değerlendirmek gerekir..

-- Sınır Güvenliği Açısından

İlk anda, şöyle bir şey aklımıza gelebilir. Türkiye, baştan beri Suriye'de -hatta kuzey Irak'ta- bulunmasını, gerekli yer ve zamanda askeri harekat yapmasını hep "sınır güvenliğine" dayandırmıyor mu; sebep olarak hep bunu göstermiyor mu?

Bundan ala "sınır güvenliği" olur mu?...Bütün güney sınırlarımız NATO'nun güvencesi altına girmiş olmuyor mu?...Burası "NATO Bölgesi" olursa, güney sınırlarımızdan bize herhangi bir saldırı olur mu; NATO buna izin verir mi?

Örneğin, batımızdaki Yunanistan bir NATO ülkesi; Yunanistan'dan bize bir saldırı bekler miyiz? Bir NATO ülkesinin, hemen komşusu olan bir diğer NATO ülkesine saldırması mümkün mü?

Zaman zaman, Yunanistan'la aramızda, "hava sahası" ve "kıta sahanlığı" ihlali nedeniyle, iki ülkenin savaş uçakları arasında "it dalaşı" ve "askeri gemilerin" birbirini kovalaması nedeniyle bazı sorunlar yaşanıyor; ama yine de iki ülkenin birbirine saldırması akıllara bile gelmiyor...Bunları en şiddetlisi olan "Kardak Adacıkları" konusu bile kısa zamanda unutuldu...

Kuzey Suriye'nin "NATO Bölgesi" olduğunda da, benzeri ufak tefek dalaşmalar yaşanabilir; ama, bir NATO Bölgesi'nden, hemen sınırdaş diğer bir NATO Bölgesi'ne saldırı beklenemez...Hatta, bu NATO Bölgesi, gelecekte NATO'ya kabul edilmiş bir "Kürt Devleti" olsa da...

-- Genelde, "Bölgedeki Tarihsel Haklarımız"; Özelde, "Misak-ı Milli" Açısından...

Bloğumun başındaki haritaya bakılırsa, mavi renkle ile belirlenmiş bölge, büyük bölümü ile, Mondros Mütarekesi şartlarına aykırı olarak, haksız ve hukuksuz olarak bizden koparılan ve Lozan'da da, sınırlarımıza katamadığımız Misak-ı Milli hudutlarımızın içinde kalan bölgedir...

- Eğer güneyimizdeki Suriye toprakları "NATO Bölgesi" olursa, Türkiye'nin "Milli Hedefi" ya da "Ulusal Ant'tı olan bu bölgeye veda etmek zorunda kalabiliriz; aynen sınırlarımız içine alamadığımız ve  alınamaması, M. Kemal Atatürk'ün içinde "ukde" olarak kalan "adalar, Selanik ve Batı Trakya" gibi...

Misak-ı Milli'nin, Türk insanına hatırlatılması için Anıtkabir'de  inşa edilmiş "Misak-Milli Kulesi" de anlamını yitirir ve üst üste dizilmiş bir taş yığınından ibaret kalır...

*

TÜRKİYE'NİN TERCİHİ, KUZEY SURİYE'DE OLUŞTURULACAK BİR "NATO BÖLGESİ" DEĞİL; KONTROLÜ KENDİSİNDE OLAN BİR "TAMPON BÖLGE" OLMALIDIR...

ABD ve Türkiye arasındaki son gelişmelere bakılırsa, iki ülke arasında dikkati çeken bir iyileşme izlenmektedir...

Türkiye'nin, McKinsey ile yaptığı "kamu maliyesi" için "danışmanlık hizmeti" anlaşmasını iptal etmesi; Türkiye ile ABD arasından, önemli bir anlaşmazlık konusu olan Rahip Brunson'un tahliye edilmesi ve bu konuda ABD Başkanı Trump ile Cumhurbaşkanı Erdoğan arasında sosyal medya kanalı ile, "teşekkürlü" mesajlarının  teati edilmesi, "donma noktasına gelen müttefiklik ilişkisinin üzerine sıcak su dökülüp gevşemesine" yol açmıştır.

Medyada, ABD ve Türkiye arasındaki bu iyileşme, bazılarına göre, "ABD ile Türkiye arasında gizli bir anlaşma olduğunu" düşündürmektedir. Bunu bilemeyiz; ancak, öyle bile olsa, bunun iki ülke çıkarlarının korunması için, "jeopolitik bir tavır" ve "gerçekçi bir politika (realpolitik)" gereği olduğunu düşünmek yanlış olmaz...

Türkiye'nin, Rusya, Fransa ve Almanya ile birlikte barışçıl bir ortamda masaya oturmaları halinde Türkiye'nin, Kuzey Suriye'de "Tampon Bölge" oluşturmasına sıcak bakılabilir... Bu durumda, ABD'ye yakın "düşünce kuruluşunun", Kuzey Suriye'yi "NATO Bölgesi" olarak gösterme düşüncesi de suya düşer...

*

S O N U Ç...

Türkiye'nin, hem "sınır güvenliğini sağlaması" hem de "bölgedeki tarihsel haklarının korunması" için doğru olan da budur...

cdenizkent

----------------------- :

• (1) Milliyet Gazetesi, "ABD'nin Yeni NATO Haritasının Şifreleri", 7 Ekim 2018
• (2) cdenizkent, "ABD, Ege Denizi'nde -Yunanistan'da- Üs mü Kurmak İstiyor?... Tercihi Dedeağaç mı?", Milliyet.blog.com.tr- 30 Eylül 2018