Sınıfta öğretmen olmak

Yaşadığımız çağda ortaya çıkan gelişmelerküreselleşme sürecinin de etkisiyle, değişimin niteliği değişmiş, değişim kısa aralıklı ve hızlı hale gelmiştir. Bu duruma paralel olarak üretilen bilginin miktarı ve çeşidi artmış buna karşın miktarı ve çeşidi artan bilgi yeniden hızlı bir değişim süreci içine girmiştir. Bu durum bilginin davranış boyutunda edinim sürecinde temel olan eğitime olan gereksinme ve talebi arttırırken sınıflarda yapılan eğitim öğretimin niteliği sorgulanır hale gelmiştir. Bu sorular, öncelikle sınıflarda gerçekleştirilen eğitim öğretimin amacının, veriliş biçiminin sorgulanmasına neden olmuştur.''bilgi çağı'' olarak adlandırılan bu çağda eğitimin sadece bilginin öğrenciye aktarımı biçimde gerçekleştirildiğinde işlevini yerine getirmeyeceği alınan sonuçlardan görülmüştür. Öğretmen merkezli olan geleneksel yaklaşım terk edilip, öğrenci merkezli yaklaşımın gereği ortaya çıkmıştır. Davranış bilimlerindeki gelişmelerin yansıra, öğrenme sürecinin doğasına yönelik değişmeler öğretim yaklaşımlarının yeniden sorgulanmasına neden olmuştur.

Bir başka deyişle öğretmenin sınıfta duruşu bilgiyi sunması, iletişimi sorgulanır duruma gelmiş, yeterli rol model olmaması tartışılır hale olmuştur. Bunun için öncelikle sınıfta öğretmen olmadan önce eğitmen kimliğimiz öne çıkmalı ki öğretim daha verimli ve kalıcı olsun. öğretmen sınıfta öğrencilerine ben işimi seviyorum, sizi seviyorum siz benim için değerlisiniz mesajını vermelidir. Bu konudaki samimiyetini davranışlarıyla hissettirmelidir.

 

Çünkü sözden çok davranış etkilidir.

Genelde sınıf yönetiminde, öğrencilerin davranışlarından disiplinsizliğinden yakınılır, bunun ders işlenmesinde engel olduğunu söylenir, öğrencilerin bu tutumları bu olumsuz davranışlarına sebep olan nedenlerin incelenmesi ve bu engeller kaldırıldığında ya da azaltıldığında istenilen ortam sağlanabilir.

 

Genelde öğrenciler farklı kültürlerden gelseler de taleplerinde talepleri aynıdır, nedir bunlar? Eğlenme, özgür olma, güçlü olma, sevgi görme bu ortak anlayışın varlığını kabul eden öğretmen, sınıftaki tutum ve davranışını bu gereksinmelere dönük sergilerse daha az sorunla yaşar. Öğretmen sınıf yönetiminde öğrencilerden kabul görmek için gücünden ziyade etkisini kullanmalıdır, bu etkiyi de öğrencilerle kuracağı iletişimle sağlamalıdır. Kuracağı iletişimde donanımlı olmalı, olduğunu karşı tarafa hissettirmelidir. Öğrencilerin beklentilerini ve hazır oluşuk düzeyini iyi ölçmelidir, yoksa havanda su döğer. Sınıfta ilkeli olduğunu öğrencilerine hissettirtmeli,tutarlı bir tavır içinde olmalıdır. Sınıfa ait bir genel işleyiş kurallarını öğrencilerle birlikte koymalı gerekliliği örneklerle anlatmalıdır. Kuralların uygulanması öğrencilerin benlik duyularını koruyarak sağlanmalıdır, ancak o durumda iyi ve kalıcı sonuçlar alınabilir. Sınıfta öğretmen çekim merkezi olmak durumundadır, bu duruş önce saygınlık ve ilham kaynağı olmakla mümkündür, bunun olması için öğretmenin sürekli öğrenen ve gelişen biri olduğu izlenimi öğrenciye verilmelidir. Bu özellik onu etkileyici ve güçlü kılar. Sınıfta öğretilen bilgi ve kazandırılmaya çalışılan davranışların kendisinin yaşam kalitesinin artması için yapıldığı bilinci kazandırılmalı öğrenciye. Öğretmen sınıfta yaşanan sorunların üstesinden tehditte başvurmadan gelmesi gerektiği bilincinde olmalı ve öfkesini yenmeyi bilmelidir. Yaşanan sorunlarla baş etmenin bir başka yolu yaklaşım biçimi ve kullanılan iletişim dilidir, ön yargı yaratmak sorunları işin içinden çıkılmaz hale getirir. Sınıfta tembel ve yaramaz sözcükleri yıkıcıdır iletişimi koparır. Başarısız kişi yoktur, başarı sıralamasına tabi kişiler vardır anlayışı içinde, herkes başarır mesajını vermelidir. sınıfta öğretmen başarılı öğrenci kadar daha az başarılı, yavaş öğrenen öğrencinin de üzerinde hakkı olduğu bilincinde olmalıdır. yoksa o öğrencilerde adalet duygusu zedelenir, bu da öğretmenin saygınlığına gölge düşürür sınıfta otorite kurmasını engeller. Bu yaklaşım sınıfta hâkimiyet hissi öğrenci üzerinde hissettirilmede önemlidir, ancak böyle hayranlık uyandırılabilir.

 

Özetlersek, gülümseyen bir tavırla, sınıfta güvene dayalı bir anlayış, mantıklı iyimser bir yaklaşım, koyulan kuralların mantığının açıklanmasıyla, sürdürülebilir uygulamayla, süreklilik sağlamayla, sınıfa uygun öğretim tekniği konulmalıdır, aksi halde sınıfta öğretmede ve eğitmede sıkıntıların yaşanması kaçınılmazdır.

 

 

 

Ayhan ŞİMŞEK/Eğitim yöneticisi.