Mlliyet Milliyet Blog Milliyet Blog
 
Facebook Connect
Blog Kategorileri
 

17 Eylül '18

 
Kategori
Ekonomi - Finans
 

Teknik Analiz ve Altında Yatan Büyük Varsayım

Teknik Analiz ve Altında Yatan Büyük Varsayım
 

Gerek dolar kuru tahminlerinde gerekse hisse senetleri fiyatlarının gelecekte nasıl seyredeceğine ait tahminlerde en çok kullanılan metod “teknik analiz” tabir edilen metod. Gerek internette gerek TV kanallarında, uzmanların, finans, ekonomi, piyasa uzmanlarının, akademik unvan sahibi kişilerin en çok kullandıkları metodun “teknik analiz” olduğunu görüyoruz.

Neden böyle? Teknik analizde bir grafik görüyorsunuz, işin içine matematik giriyor, dolayısıyla daha bilimsel, daha güvenilir bir görüntü veriyor. Bir de herkesin bilmediği, yani yapamayacağı bir analiz tekniği. Sanırım insanlar kendi bilmediği, pek anlamadığı ama bilimsel görünen şeylerden daha çabuk ve daha kolay etkilenme hatta bu gibi analizlere daha çabuk ve kolayca inanma eğilimindeler.

Bu analizde bir yatay ve bir de dikey ekseni olan bir grafik var. Yatay eksene geçmişteki (ve gelecekteki) günleri, ayları veya yılları koyuyorsunuz. Dikey eksene de isterseniz dolar kurunu, isterseniz Euro kurunu, isterseniz herhangi bir şirketin lot başına hisse senedi fiyatını koyuyorsunuz. Bu koyduğunuz bilgilerin her biri bir nokta. Sonra o noktaları genellikle düz çizgilerle birleştiriyorsunuz. İsterseniz düz değil eğri çizgiyle de birleştirebilirsiniz ama bu biraz daha sofistike istatistik bilgisi gerektirir (en küçük kareler metodu gibi). Böylece geçmişe ait elinizde bir grafik olur. Bu grafiğin geçmişteki hareketlerini ileriye doğru uzatırsınız (extrapolation). Bunu isterseniz hiçbir istatistik metodu kullanmadan göz kararıyla yaparsınız, isterseniz istatistik metodu kullanarak geçmiş grafiği cebirsel bir denkleme çevirirsiniz, yani y=ax+b gibi, sonra x yerine gelecek tarihleri koyunca denklem size gelecekteki kur (veya hisse senedi fiyatı) tahminlerini verir. Buna istatistikte “time series analysis” denir. İstatistikte geleceğe dair tahminlerde kullanabileceğiniz en basit, en iptidai, en kolay tahmin budur. Çünkü veri olarak sadece geçmiş zamandaki değerleri kullanıyorsunuz. Gelecekte dolar kurunun ne olacağına veya bir hisse senedinin fiyatına etki edecek onlarca etken varken siz bu etkenlerden hiçbirine bakmıyorsunuz ve sadece ve sadece fiyatların geçmişte nasıl hareket ettiğine bakıyorsunuz. Bu yaptığınız tahminin kolay yapılmasını sağlıyor ama yaptığınız tahmine aslında etki edebilecek pek çok etken de göz ardı edilmiş oluyor. Mesela dolar kuruna etki edecek faktörler nelerdir, faiz hareketleridir, cari açıktır, politik risklerdir, iç siyasi mülahazalardır, Euro kurudur vesaire, daha onlarca faktör vardır. Teknik analizde siz bu faktörlerin hiçbirini hesaba katmıyor ve sadece geçmişte kurların nasıl hareket ettiğne bakıyorsunuz.

Teknik analizin bu özelliğinin altında yatan varsayım, konuyla ilgili insanların, kurumların, tarafların, geçmişte nasıl hareket ettilerse, nasıl davrandılarsa gelecekte de aynı şekilde davranacakları, kararlar alacakları varsayımıdır. Bu doğru olabilir mi? Olabilir de olmayabilir de. Kısa vadeden, orta vadeye ve uzun vadeye doğru geçiş yaptığınızda ne enteresandır ki çoğu analizde insanların geçmişteki hareketlerini, tercihlerini, zaaflarını, hatta hatalarını tekrar ettiklerini görüyoruz. Yani “time series analysis” veya teknik analizi pek de küçük görmemeliyiz. Çünkü geçmişteki kurlar veya hisse senedi fiyatları oluşurken kendiliğinden oluşmuyor, bu fiyatları da insanlar (ve kurumlar vb) oluşturuyor. Bu fiyatları de insanların kararları, tercihleri, korkuları, zaafları (örneğin kısa zamanda kar etme istekleri) gibi etkenler oluşturuyor. Bu kararlarını verirken insanlar ve kurumlar zaten farkında olarak veya olmayarak, bilinçli veya bilinçsiz, bilerek veya bilmeyerek, bu fiyatlara etki etmiş ve edebilecek pek çok faktörü dikkate alıyorlar.

Netice: teknik analizi hepten dışlamıyorum, küçük de görmüyorum, sadece yeterli bulmuyorum. Kanaatimce uzun vadelerde, vadeler uzadıkça teknik analizle elde edilen tahminlerin doğruluk payı artacaktır. Bir de kurlara veya fiyatlara etki eden diğer değişkenleri de hesaba alan “temel analiz” diye bir analiz tekniği var ki, bu yazıyı fazla uzatmamak için burada o konuya girmeyeceğim.

Sürç-ü lisan ettiysem af ola. Kalın sağlıcakla.

 

 
Toplam blog
: 326
: 941
Kayıt tarihi
: 10.03.11
 
 

Okullar: TED Ankara Koleji, ODTÜ, Bogaziçi Üniversitesi (Master) İş Hayatı: Philips, Anadolu Endü..