Tepkisiz toplum olduk

Toplumu, bir coğrafi bölge de temel ihtiyaçlarını karşılamak için örgütlenmiş, aralarındaki etkileşim ve iletişimi düzenleyen kuralları ve kurumsal ilişkileri olan büyük insan topluluğu olarak tanımlayabiliriz. Toplumsal grup belli ortak değerlere sahip, birbirleri ile sürekli etkileşim ve ilişki içinde bulunan topluluktur. Sosyolojik açıdan nesiller boyu devam eden, kalıcı nitelik kazanan, ortak kabul görmüş uygulama ve davranış bütünlüğünü ifade eder.
Toplumlar bir yandan geçmişten gelen milli ve manevi bilgi ve değerleri kuşaklara aktarırken, bir yandan da çağın getirdiği bilgi ve değerleri öğreterek devamını sağlarlar. Böyle yapanlar güçlü toplum olurlar yapamayanlar geri kalmış toplum olurlar, çağa ayak uyduramazlar. Toplumların bir arada tutan varlık nedenlerini sık sık sorgulamak, yenilemek, çağa uydurmak gibi zorunlulukları vardır. Bunu yapmamaları durumunda, ya geri kalır ya da başka toplumlara maşa, yem olurlar, bir başka deyişle başka kültürlerin etkisinde kalırlar, sürdürülebilir devamlılığı ortadan kalkar.

Toplumların, olaylara bakış açısı ve tepkisi, biçimi, gösterdiği refleks hem toplum olma hem de, kendini koruma, kargaşayı ortadan kaldırma, ortak akıl bilincinin oluşmasında önemli bir rol oynar. Olumlu yöndeki tepki toplumun bir türlü sigortasıdır aynı zamanda. Değerlerimizin korunmasında, ortak duyguların aşınmasında, örselenmemesinde önemli bir unsurdur. Tepkinin biçimi neye ve nasıl verilmesi, zamanı, yeri de bir o kadar önemlidir. Şunun için bu unsurlar önemlidir, haklı iken haksız duruma düşmemek için.

Az okuyan ve gelişmekte olan toplumsanız çağın getirdiği olumsuzluklardan kolayca etkileniyor, iletişim araçları vasıtasıyla kolayca yönlendiriliyorsunuz. Bu yüzdende tepkisiz kalıyor ya da gereksiz, zamansız orantısız, yersiz, anlamsız tepki veriyorsunuz. Birde atalarınızın söylediği sözleri işinize geldiği şekilde bilinçsiz şekilde kullanıyorsanız daha da tepki vermeniz biçimsiz oluyor. Bana dokunmayan yılan bin yıl yaşasın, ne kadar bencillik kokuyor. Her koyun kendi bacağından asılır, ne kadar bana ne sendecilik kokuyor. İşimize geleni kullanmakta üstümüze yok. Mahallede su patlamış kimse ilgilenmiyor, çöpler başka yerlere atılmış umursanmıyor, yanlış park edilmiş bana ne, sokakta cenaze var arabada müzik çalıyor kimin umurunda, gece yarısı gürültü var tepki yok aman bulaşmasın. İlgililer yetkililer olay çözme yerine adınızı soyadınızı soruyor şikâyetçiminsiniz söylemi ile sizi hedef tahtası yapıyor, tepki biçiminizi öldürüyor. Ne haklarımızı biliyor ne görevlerimize sahip çıkıyoruz. Hapisten çıkanaTürkiye seninle guru duyuyor diyoruz, TV evlenme programlarını seviyesiz buluyor rtük'e şikâyet ediyor, kumandayı kullanıp değiştirme yerine programa reyting yaptırıyoruz. Kadın cinayetlerine, kadına şiddete seyirci kalıyoruz, seyirci kaldıkça da artıyor, yeşili seviyor yeşiller tahrip oldukça seyirci kalıyoruz, bedelini toplumca ödüyoruz. Bağlandığımıza kayıtsız şartsız bağlanıyor, sorgulama refleksimizi ve irademizi kullanmıyor, hatalarına göz yumuyoruz.

Tepkiler toplumların oto kontrol sistemleridir, var oluşlarının devamına katkı sunarlar. Hayatı kolaylaştır, topluma dinamizm katarlar. Olumlu tepkiler toplumu kemiren virüslerin yaşamasını engeller. Yönetenlerin daha az hata yapmasını sağlarlar, rehavete kapılmalarını engeller, verimli çalışmalarını sağlar.

Ayhan Şimşek/Eğitim Yöneticisi