Uyku, uykusuzluk, uyku bozuklukları

Uyku, günlük zihinsel ve bedensel yorgunluğumuzun  giderilmesini sağlayan ortalama 8 saatlik  pasif değil tam aksine  aktif bir dönemdir.

Kesintisiz 7-8 saatlik bir uykudan sonra  zihin ve beden kendini yenilemiştir. Kişi kendini gayet dinç hisseder.

Uyku sağlığın ilk göstergesidir.  Bedensel ve ruhsal bir şikayet için doktora gidildiğinde öncelikle "uykularınız nasıl" sorusu ile karşılaşılır.

Uykuya dalamama,  uyku bölünmeleri ve tekrar uyuyamama gibi şikayetleri vardır bazı kişilerin.

Dinlendirici bir uyku için tavsiye edilen uyku saatlerinin 23.00-05.00  arası olduğunu az sayıda insan bilmekte.  Uyku için gerekli olan ve karanlık ortamda beynin ürettiği  melatonin hormonu ışıkta yeterli salgılama yapamaz. Sağlık için önemsemek lazım ki uyku saatleri 23.00-05.00 arası.  

Uyku narindir, nazlıdır, yatak, yorgan ve yastık üçlüsünün tamamlayıcısıdır. Beşinci bir ögeyi kabullenmezler. 

Örneğin;

Gürültü, uykuya dalmayı zorlaştırır hatta imkansızlaştırır.

Işık uykuya dalmada güçlük yapar, yatak odalarının kalın perdeli ve az ışıklı olması gerekir.

Hastalıklar, ağrı ve sancılar uykuyu engeller.

Gün içinde yaşanılan olumsuzluklar...Her dem olumlu yaşamanın imkansızlığı bilinse de sağlıklı bir ruh, günlük sıkıntıları yatak odasına taşımaz. Taşırsa, gözler uykusuz, beden yorgun ruh berbat yeni güne merhaba der ama o günün de verimli olacağı beklenemez.

Ruhsal travmalar insan yaşamını alt üst eden etkenlerdir haliyle uykuyu da nakavt edecektir. Psikolojik desteğe ihtiyaç duyulur veya zamana bırakılır ki zaman her halûkârda  en etkin ilâçtır.

Akşam yemeğinde veya gecenin ilerlemiş saatlerinde mideyi tıka basa doldurmak uykusuzluk sebeplerindendir. Bu yüzden sağlık otoriteleri yatmadan önceki son üç saat katı bir yiyecek yenilmemesini öğütlemektedirler.

Tüm bu sebepler var veya yok, uyumakta zorlanıyorsa kişi, ılık suyla bir duş tavsiye ediliyor. Bilindiği üzere duş vücudun elektiriğini alıyor tıpkı toprak gibi bedeni gerilimden temizliyor. Çok kişinin  bildiği gibi  asabi olunduğunda çıplak ayakla  bir süre toprağa basmak da  kişiyi rahatlatır.

Güzel ve dinlendirici bir uyku uyumak isteyen kişi, yaşantısının en mutlu anlarını tekrar gözünün önüne getirirse tahmin ediyorum ki mütebessim olarak uykuya dalacaktır.  :-)

Uyku bozuklukları:

Uyku apnesi yani  uykuda nefesin durması.

Belli başlı belirtisi horlamadır. Boğazda bademcikler, küçük dil, damak yapısı gibi darlık oluşturan nedenler ile aşırı kiloluluk, alkol alımı, yorgunluk, uykusuzluk gibi durumlar da horlamayı arttırır. Horlayan  kişi horladığını fark etmez ve  bu durum kendisi için sorun oluşturmaz ama eşi ve aile bireyleri için sorundur.

Uykuda nefesin durması basit bir olay değildir ve önemsiz olarak görülmemelidir.  10 saniye ve daha uzun süre nefesin durması sonucu  akciğerler/dolaşım  aracılığı ile beynin oksijen yönünden yeterli beslenememesi uzun vadede  beyinsel rahatsızlıklara sebep olacaktır.

Günümüzde uyku apnesinin tedavisi mümkün, önemli olan konuyu hassasiyetle ele almak gerekir.

Hepinize sağlıklı ve mutlu günler dilerim,

Yurdagül Alkan.