Yüksek Uçan Kartallar, Akbabalar

Yükseklere uçmayanın

Kanadında tüyü eksik.

Yükselmek. Güç ve itibar kazanmak. Daha rahat yaşam koşullarına kavuşmak.

Okul sıralarından ya da çıraklıktan, çobanlıktan, amelelikten geçerek gençlik çağına eren insanların çoğunun önde gelen hedefidir bu.

Büyük kalabalıklar anlamında düşündüğümüzde çoğu kez sisler arkasındaki bir hedef olmasına rağmen, o büyük kalabalıklar içindeki bir şekilde doğru yönü görmüş ya da doğru tarafa yönlendirilmiş belli bir azınlık için ise nispeten daha net ve belirgindir.

Büyük kalabalıklar belli bir yaşa gelinceye kadar sürekli arkalarından ebeveynleri tarafından sörükli yönlendirilir, iteklenirler. Önlerini görme fırsatı bulamazlar. Ne zaman ki, onları itekleyip belli yollara sokan büyüklerinin elleri biraz gevşer; biraz inisiyatif kendilerine geçer; o zaman başlarını kaldırıp önlerine bakabilirler. Yaşamları ile ilgili belli kararlar almaya başlarlar.

Ne var ki, o önlerine bakma fırsatını buldukları yaş döneminin kendine has özel durumları vardır ve bu özel durumlar da onların tam olarak doğru yere, doğru derinlikte bakmalarını; doğru hesaplamalar yapıp doğru planlar yapmalarını engeller.

O gençlik dönemidir ve hangi çağda ve hangi coğrafyada yaşanıyor olursa olsun özellikle okuldan gelmiş ve iyi kötü temel gereksinimleri karşılanmış gençlerin önlerindeki ufku tam olarak görmelerine fırsat vermez. Genç insan, içine girilip pay istenecek ortamın, yani dünya paylar pazarının ayrıntıları görülmeden çoktan kendi dönemsel ve doğal taleplerinin ardına düşmüş, konu ile ilgili uyarıları fark edemez hale gelmiş olur.

Liselerdeki aşk çatışmalarını hepimiz biliriz. Hormonları kaynamaya başlamış olan genç insan öncelikle ve elinde olmadan onlarla ilgilenmek zorunda kalır.

O dönemin kendine has süreçleri ve kuralları vardır. Toplumdan topluma değişse de farklı düzenleri, beklentileri, sonuçları vardır. Genç insan erkekliğini ve dişiliğini cilalamayı, dışa vurmayı sever. Cinsinin özelliklerini abartarak öne fırlayanlar diğerlerinin dikkatini çekip görülür hale geldikçe bu taraflarına daha fazla zaman ayırırlar. Ancak sonuçta her toplumda sosyal çevrenin, geleneklerin, yasaların getirdiği sınırlamalar bu eğilimlere dur der.

Bütün bunlar çoğu kimse için dikkati dağıtır ve tam olarak bakılması gereken kariyer hedefi net seçilemez.

Bu anlamda yokluktan, çalışma yaşamından, çıraklıktan, çobanlıktan gelenler ile eğitim düzeyi yüksek, ufku geniş ailelerin bilinçli yönlendirmesiyle belli şeylerin farkında olanlar, kariyer hedefini biraz daha net ve ayrıntılı görür, doğru planları daha erken yapmaya başlarlar.

Bir kısım insan da kariyer hedefine dikkat ve özen göstermeden başka meraklarının, eğilimlerinin ardına düşer. O dönemde netleştirilip kovalanacak, kazanılacak kariyer yerine kimi başka heveslerin, düşlerin arkasına düşüp gitmemesi gereken yerlere yolcu olur, çıkmaz yollarda kaybolur. Kolaylıkla elde edebileceği pek çok kariyer hedefinin yanından geçip gider. Farklı bir dünya algısına yapışır, farklı rüzgârlarla ömrünü harcar.

Dışarıdan bakanlar çoğu kez onu geri, yoksul, yetersiz kalmış olarak değerlendirirler. Kimisi “bir baltaya sap olamadı” yakıştırmasında bulunur.

Onların kariyer kovalama yerine ardına düştükleri heveslerin, düşlerin sayısı çok, çeşidi boldur. Saymakla bitmez. Çeşitli bağımlılıklar, gerçek olmayan düşler, yanlış inanç ve ideolojiler.

Bu arada hasbel kader birileri önlerini açtıysa, ellerinden tutup bir yerlere getirdiyse oralarda çalışır, önceden planlamadıkları bu işlere bağlanır, geçimlerini de bir şekilde sağlarlar.

Gençlik zor bir dönemeçtir. Bu dönemeç günümüze rastlamışsa gençlerin yaşamları ellerinden düşüremedikleri çeşitli iletişim, etkileşim cihazlarının, çağdaş teknolojinin bu çok fonksiyonlu araçların kullanımına bağlı olarak zenginleşebilir de,  yoksullaşabilir de. Doğru kullananlar yararını görür, yanlış kullananlar sonuçlarına katlanırlar.

Bu teknolojik cihazlar hedeflerini daha net görmelerine de, tamamen kaybetmelerine de neden olabilir.

Sonuçta gençlik çağında ya da orta yaş sürecinde, hedeflerini netleştirenlerin bir kısmı gitmesi gereken yerlere bir şekilde ulaşmış olur.

O ulaşanlar, gerçekten yüksek hedefler koymuş ve elde etmişlerse artık yükseklerde dolaşır, yükseklerin nimetlerinden yararlanırlar.

Hedefine ve gidiş yol ve yöntemine göre, kartal olarak ya da akbaba olarak bulundukları yerin tadını çıkarırlar. Yükselmenin ön ve arka merdivenlerinden hangisinden çıktıklarına bağlı olarak türleri de, yaptıkları işler de değişir.

Sürekli çabaladığı halde bir türlü yükselemeyenlerin ise kanatlarındaki kimi tüyler eksiktir.

Onların bir kısmı o eksikliğin farkına hiç varmamıştır, bir kısmı da, fark etmiş ama o tüyü bulup yerine koyamamıştır.

Tabii hiç yükselmeyen, çok aza razı olup kalan ve geçim savaşını en alt düzeyde yürütürken sıkıntılı yaşamlar süren büyük kalabalıkların durumu daha da zordur.

Onların da ya donanımları, ya vizyonları ya da ikisi birden eksik durumdadır.

12.01.2018

11:32