AB ekonomisi

 AB ekonomisinde  düzelme umudu azalıyor. Dr.Ali Topçubaşı

Dünya ekonomisinin yaklaşık yüzde 30 unu oluşturan Avrupa Birliğinde; süren durgunluk hatta girilen gerileme sürecinden kolay kurtulanamayacağı gün geçtikçe belirginleşmeye başladı.  İlk önce İzlanda da başlayan ekonomik sorunlar, İrlanda, portekiz ve Yunanistan ile tepe noktasına çıktığı sanılırken, bu ülkeleri  hızla yükselen borçlanma maliyetleri nedeni ile İspanya ve İtalya nında takip edeceği korkusuna kapılınmıştır. Son olarak Sloveya Başbakan ında 2 ay yetecek paraları kaldığını belirtmesinin yanısıra, Hollanda Başbakanı Rutte den Yunanistan a daha fazla tolerans gösterilemeyeceğini açıklaması, AB deki ekonomik durumun iyimser olmayı gerektirmeyecek vaziyette olduğunu göstermektedir. 

2009 yılına kadar parmak ısırtacak başarı hikayesi yazılan Slovenya nın rasyoları, son 3 yılda hızla bozulmaya başlamıştır. Maastric kriterlerine göre   2009 yılında kamu borcu nun milli gelire oranı yüzde 35.3 iken, 2012 yılında  yüzde 51.5 e çıkması anlamlıdır. Slovenya  da işsizliğin son 3 yılda yüzde 5.9 dan yüzde 9.2 ye çıkmasıda, bu ülkede işlerin iyi gitmediğinin en önemli göstergesi kabul edilir.

Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody's nin Avrupa birliği nin  uzun vadeli kredi notu nu AAA dan negatife çevirmesi , birlikte işlerin rededildiğinin aksine kötüye gittiğini göstermektedir. AB bütçesine  yüzde 45 ile yaptığı katkı dolayısı ile, Almanya, Fransa, İngiltere ve Hollanda nın artan riskler nedeni  ile performansının zayıflaması, not indiriminin gerekçesi sayıldı. Birlikte zincirleme etki dolayısı ile lokomatif ülkelerin bile zayıflama emareleri göstermesi, krizin 2013 yılında da etkisini göstereceği anlaşılmaktadır.

2012 yılında AB de milli gelirin en az yüzde 0.5 azalacağı tahmin edilmektedir. Ülkeler arası büyük farklar ve ayrışmalar yaşanmaktadır. Avusturya, Almanya ve az da olsa Belçika da  milli gelir artış yönünde olurken, Yunanistan da yüzde 7 nin üzerinde olmak üzere, İtalya da yüzde 2.1 , İspanya da yüzde 2 ye yakın daralma beklenmektedir. Yunanistan ın milli gelirinin son 3 yılda yüzde 20 daralması, İşsizliğin yaklaşık 3 kat artarak yüzde 23.1 e ulaşması ve çalışanların 1/3 oranında gelir kaybına ugraması , bu ülkenin 2.ci dünya savaşından sonraki yaşadığı en büyük ekonomik facia olarak kabul edilmektedir.

Son 30 yıldır Dünya ekonomisinde ortalama yüzde 11 büyüyerek mucize yaratan Çin bile, gelişen ülkelerdeki pazar kayıpları dolayısı ile, milli gelirlerinde azalma kaydedeceği anlaşılmaktadır. Bu ülkedeki güven index inin yıllardır ilk defa azalma eğilimine girmeside bunu göstermektedir. Nitekim, bu yıl Çin ekonomisinin yüzde 8 büyümeye bile tutturamayacağı belirtilmektedir. Pozitif olarak ayrışan  BRIC olarak adlandırılan ülkelerden Hindistan da büyüme nin yüzde 6 ya yaklaşacağı tahmin edilirken, Rusya nın yüzde 3.8, Brezilya nında yüzde 2.0 büyüyeceği tahmin edilmektedir. Uzakdoğu nun parlayan yıldızı kabul edilen Endonezya da büyümenin yüzde 5.9 u, Malezya nında yüzde 4.4 büyümeyi  yakalayacağı tahmin edilmektedir.

Ülkemizin 2010 ve 2011 yılında yakaladığı yüzde 8 leri aşan büyüme nin yarıdan daha aza ineceği , ilk yarı rakkamlarından anlaşılmaktadır. Cari açığın milli gelire oranının yüzde 10 ları bulmasının etkisi ile, Merkez Bankası nın frene basması, büyümeyi hızla aşağıya çekmiştir. Ancak, ülkemizin 2023 yılı için belirlenen hedeflere ulaşması  ve gelişmiş ülkelerle arasındaki farkı azaltması için ortalama yüzde 7 nin üzerinde büyüme tutturması gerekmektedir. Bu büyüme rakkamına ulaşılabilmesi için, daha üst teknolojik ürünler üretmesi, sanayi nin yapını hızla üst segmente göre uyarlaması ve yüzde 12 ye düşen tasarrufların milli gelire oranını, en az yüzde 30 lara yükseltmesi gerekmektedir. Tasarruf açığının, yurtdışı tasarruflar ile doldurmaya çalışmak, gelecekten yedirdiği gibi, duvara toslama ihtimalimizi arttırmaktadır.