Adalet Bakanlığı İsrail'i soruşturma izni verir mi?

İsrail’in 27 Aralık 2008’de başlattığı “Dökme Kurşun Harekâtı” Hamas’ın İsrail’e yönelik roketli saldırıları gerekçe gösterilerek yapılmıştı. İsrail, saldırılar sırasında Gazze’yi “kapalı askeri bölge” ilan edip gazetecilerin girişini yasakladı. 22 gün süren operasyonlar bittiğinde çoğunluğu çocuk, 1500’e yakın sivil öldü, binlercesi de yaralandı. Zaten harap olan Gazze, bombardımanlardan sonra iyice yerle bir oldu ve binlerce insan da evsiz kaldı.

Bu operasyonlara Arap dünyasından sadece Suriye somut bir tepki gösterdi ve İsrail’le yürüttüğü barış görüşmelerinin durdurulacağını duyurdu. BM ve diğer uluslararası kuruluşlardan da İsrail açısından bağlayıcılığı olan ciddi bir tepki ya da müdahale gelmedi. En sert tepki ise hiç beklenmedik bir yerden, Güney Amerika ülkesi Venezuela’dan geldi. Venezuela İsrail büyükelçisini ve diplomatlarını sınırdışı edeceğini açıkladı.

Mavi Marmara gemisine yapılan saldırının arkasındaki en önemli isim olarak gösterilen Dışişleri Bakanı Avigdor Lieberman o dönem milletvekiliydi ve harekâtın en ateşli savunucularındandı. Hatta harekâtı yetersiz buluyor “Hamas’a Amerika'nın 2. Dünya savaşında Japonya’ya yaptığını yapalım” diyerek Gazze'ye atom bombası atılmasını istiyordu.

Harekât, 18 Ocak 2009’da İsrail’in ateşkes ilan etmesiyle son buldu.

Başbakan Tayyip Erdoğan harekâtı barışsa indirilmiş bir darbe olarak eleştirdi ve İsrail’in “insanlık suçu” işlediğini söyledi. MAZLUMDER ise Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına başvurarak İsrail hakkında suç duyurusunda bulundu. Harekâtın sorumlusu olan İsrailli yetkililerin “soykırım” ve “insanlığa karşı işlenen suçlar” kapsamında yargılanmasını talep etti. Dilekçeyi işleme koyan Başsavcılık, TCK’nın 13’üncü maddesi gereğince Adalet Bakanlığı’ndan soruşturma izni istedi fakat Bakanlık soruşturma izni vermedi. Böylece dosya “takipsizlik kararı” verilerek işlemden kaldırıldı.

Hâlbuki Başbakan Erdoğan bile harekâtı “insanlık suçu” olarak değerlendirmiş, İsrail’i çok ağır bir şekilde eleştirmişti. Ancak her nasılsa Erdoğan’ın Adalet Bakanı, yasal dayanağı olan bir soruşturma için izin vermedi, “evrensel yargı yetkisi” kullanılamadı.

MAZLUMDER’in suç duyurusu dilekçesinde İsrail Cumhurbaşkanı Şimon Peres, dönemin Başbakanı Ehud Olmert, dönemin Dışişleri Bakanı Tzipi Livni, Savunma Bakanı Ehud Barak gibi devlet adamları baş sorumlular olarak yer alıyordu. Ayrıca, Genelkurmay Başkanı Gabi Aşkenazi ve birçok ordu mensubu da sorumlular arasında gösteriliyordu.

Şimdi benzer bir suç duyurusu Mavi Marmara gemisinde bulunan 434 kişi tarafından Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığı’na yapıldı. Bu kişiler İsrail’de gözaltında bulundukları süreçte kendilerine ne olduğunu bilmediklerini iddia ediyor. Başsavcılık şikâyeti işleme koydu ve “inceleme” başlattı. Mağdurları Adli Tıp’a sevk etti. Yapılan inceleme ve Adli Tıp’tan gelecek raporlardan sonra “soruşturma” başlatılıp başlatılmayacağına karar verilecek. Eğer soruşturma kararı alınırsa Adalet Bakanlığı’ndan izin istenecek.

Bu bakımdan Adli Tıp’ın şikâyetçiler hakkında vereceği raporlar çok önemli. Çıkacak sonuç Türkiye’nin İsrail’e karşı, en azından kendi içinde atacağı, en önemli hukuki adımın belirleyicisi olacak.