Mlliyet Milliyet Blog Milliyet Blog
 
Facebook Connect
Blog Kategorileri
 

28 Mart '07

 
Kategori
Doğal Hayat / Çevre
 

Ah Kızılırmak! Kızıllığın nerede?

Ah Kızılırmak! Kızıllığın nerede?
 

Yıllar ama yıllar önceydi ilk kez Kızılırmak’ı gördüğüm gün. Bu Kızılırmak nehir olan Kızılırmak. Başka bir yere çekmeyin. Ben gördüğümde, gerçekten de kızıldı. Görmeden önce adının neden Kızılırmak olduğunu merak etmiştim, araştırıp öğrenmiş ama kendisini görünce bir başka heyecanlanmıştım. Zira yalnızca,
coğrafya dersinde gördüğüm ve de tanıdım bu nehrin üzerinden geçiyordum. Gerçekten de kızıldı.

Kızılırmak Nehri Türkiye topraklarından doğarak yine, Türkiye topraklarından denize dökülen en uzun akarsudur. Adını suyunun renginden alan, antikçağda ise tuzlu akarsu anlamına gelen Halys adıyla anılan Kızılırmak, Anadolu'da kurulmuş medeniyetlere hep ev sahipliği yapmıştır. Bugün Kızılırmak Vadisi'nde tarihin her dönemine ait izler bulmak mümkün; kaya mezarları ve yerleşimleri, farklı medeniyetlere ait kaleler, köprüler ve daha pek çok iz bulunmaktadır eski dönemlere ait.

Nehirin uzunluğu 1.150 km’dir. Başlıca kolları Delice Irmağı, Devrez ve Gökırmak’tır. Nehir, İç Anadolu'nun en doğusundaki Sivas ilinde Kızıldağ'ın güney yamaçlarından doğar ve sırasıyla Sivas, Kayseri, Nevşehir, Kırşehir, Kırıkkale, Ankara, Çankırı, Çorum ve Samsun illerinden geçerken çok sayıda dere ve çayın sularını toplayarak Bafra Burnu'ndan Karadeniz'e ulaşır. Yağmur ve kar sularıyla beslenen nehrin düzensiz bir akış rejimi vardır. Temmuz ve Şubat arasında düşük su düzeyinde akan nehir, Mart ayında hızla kabarmaya başlar ve Nisan ayında en yüksek su düzeyine ulaşır. Nehir üzerine 7 baraj yapılmıştır. Bunlar Kayseri ilinde Yamula Barajı, Ankara yakınlarındaki Kesikköprü, Hirfanlı ve Kapulukaya barajları ile nehrin Bafra Ovası’na kurulmuş Altınkaya ve Derbent barajlarıdır. Nehir üzerine son olarak Obruk Barajı yapılarak 2007 yılı içerisinde su tutumuna başlanılmıştır. İrili ufaklı birçok gölün bulunduğu Kızılırmak Deltası, Türkiye'nin en önemli kuş yaşam alanlarından da biridir.

Anadolu için oldukça önemli olan bu nehir, bugünlerde pek efkarlı. Çünkü, Nevşehir'in Avanos ilçesinde Kızılırmak Nehri'nin üzerinde beliren 10 santim kalınlığında köpük tabakası nehiri beyaza boyamış durumda. Muhtemelen, çevredeki fabrikaların atıklarının nehre salınmasından kaynaklandığı fikri uyandı bende. Yoksa
durup dururken neden nehrin görüntüsü değişsin ki.

Bu yazıyı yazmadan önce biraz Kızılırmağı araştırdım. Ne güzel resimler çekilmiş. Gürül gürül akarken, balıkçılar balık avlarken, gün batımı kızıllığının adına yakışır şekilde ırmağın üstüne vurması, vs. Ama bu yukarıdaki resmi özellikle seçtim. Siz de görün ve kahrolun diye. Hani başkaları kahrolmuyor ya, onların yerine kahrolalım diye. Bu nasıl vurdumduymazlıktır ya !. Hadi çevrede yaşayanlara saygınız yok ! Binlerce yıllık geçmişi olan tarihe de saygınız yok ! Doğal hayata da mı saygınız yok. Orada kaç çeşit balık, kaç çeşit kuş ve bitki yaşam sürdürüyor, haberiniz var mı ? Eminim yoktur !. Hoş haberiniz olsa ne olacak ki, siz cukkalarınızı doldurmaya bakıyorsunuz.. Onlar nasıl olsa balık, nasıl olsa kuş, nasıl olsa ot yığını diye düşünüyorsunuzdur umarım. Göreceksiniz, yakında toplu balık ölümleri görülecek nehrin üstünde, hayatta kalan kuşlar terk edecekler oralarını. Bitkiler kuruyacak. Siz orlara fabrikalar dikenler. Belki Türkiye ekonomisine çivi çaktığınızı iddia edeceksiniz ama aslında bu şekilde Türkiye’nin geleceğine değil, tabutuna çivi çakıyorsunuz, haberiniz olsun.

Daha şimdiden nehrin organik hayatı mahvolmuş durumda. Halk tedirgin midir, değil midir bilemem ama beni halkın tedirgin olması ikinci safhada ilgilendiriyor. Önce vurdumduymaz olmayacaklar ve haklarını arayacaklar. Bu nehir ve nehrin verdikleri onlar için bir haktır. Birilerin de bu nehrin içine etmeleri “hak ihlalidir”, haklarını aramalılar. Bu durum çocukların eğlencesi olmuş, deterjan dökülmüş gibi köpüren ırmak koyları çocukların oyun alanı haline dönerken, yetkililer de harekete geçmiş midir acaba ?.. Çevre Bakanlığı, Tarım İl yada ilçe Müdürlüğü, Çevre ve Orman Müdürlüğü, Başbakanlık, Sivil Toplum örgütleri, çevreciler
neredesiniz ? Kızılırmak’ın kızıllığı elden gitmiş.. Göreniniz, duyanınız, bileniniz var mı ? Nehir de elden gidecek.. Yakında ne avlayacak balık olacak, ne yakınlarında yuvalanan kuşlar, ne de üzerinde saldallarla, botla gezebileceğiniz, kıyısında piknik yapabileceğiniz bir nehriniz, ne de tarlanızı, bahçenizi sulayabileceğiniz ve trilyonlarca liraya mal olan santralleri çalıştırmaya yarayan suyunuz..

Az kaldı !..

 
Toplam blog
: 671
: 2572
Kayıt tarihi
: 26.06.06
 
 

Anadan doğma bir İzmirliyim ve bu şehirli olmaktan gurur duyuyorum.. Hem bu şehirde doğmuş, hem b..