Ahmet Telli ile tartışmalı bir söyleşi /şemsettin murat

" Ahmet Arif'in dizelerindeki politik dayanağı çıkarırsanız onun şiiri, şiir olmaktan çıkar. Hasan Hüseyin'ın da öyle. Ama Nazım Hikmet için bunu söylemek mümkün değil. Her şeye rağmen Ahmet Arif ile Nazım Hikmet'in şiirleri
Türk şiirinin yüzakıdır. " diyor Ahmet Telli .

Peki, Ahmet Telli'nin şiiri nasıl bir şiirdir ? Çağdaş Türkiye şiirine damgasını vurmuş bu usta şairin şiirleri 12 Eylül'den hemen sonra sanat edebiyat çevresinde olduğu gibi okur kitlesi arasında da yankı uyandırmıştı.
Ben de herkes gibi onun şiirlerini beğeniyle okumuştum . Ve okumaktayım. Ama son yıllarda yaşanılan toplumsal olayların yansıtılmasında bu şiirler yeterli kalıyor mu, buna bakmak gerek. Bunu onun ağzından dinlemeyi istedim. Onunla yaptığımız sohbetin en hareketli yerinde bu noktaya parmak bastım. Tartışma açıldı. Sohbetimize acıyı da kattık. Böylece hoş bir söyleşi çıktı ortaya. Hemen belirteyim, sohbetine doyum olmuyor Ahmet Telli'nin.
Güldürmesini, düşündürmesini biliyor. Anlattığı şeylerden insanı gülmekten bitkin düşüren bir öykü çıkarabilirsiniz.
Yani, Ahmet Telli hem şiir yeteneğine sahip hem de anlatı ustasıdır. Ve samimi olarak söylüyorum sesi de güzel ;
Türk sanat müziğini iyi okuyor. Gaziantep'te, gecenin geç saatine kadar oturduğumuz masada onunla sanat edebiyat üzerine yaptığım söyleşiyi ( tarih : 12.01.1997 ) aşağıya aktarıyorum :

Sennur Sezer'e göre, " şiir, bir ıslıktır.Kimileri çalınmasını istemez, başlarına şeytanların üşüşmesinden korkarlar. " size göre şiir nedir ?

Sennur sezerin tanımı elbette yerinde, ama bütünü kapsamıyor. Zaten şiiri tanımlamak da gerekmiyor, tıpkı yaşayan bir organizmadır o . Mutlaka bir yaklaşım gerekiyorsa , bana kalırsa, şiir bir sezgi bilgisidir.

Yayınlanan ilk ilk şiirinizi anımsıyor musunuz ? Hangi dergide yayınlandı ?

Yayınlanan ilk şiirim 1961'de "Unutmak Güzel Şey " adıyla yayınlandı. Hiç bir kitabımda yok. Yerel bir gazeteydeydi.

70'li yılların birikimiyle olacak 1981 yılarında, şiir alanında, iyi bir çıkış yaptınız. Yurt içinde ve dışında adınızdan sözedildi. Hatta Pen Clup, 1981 yılında, Danimarka'da yaptığı temsilciler toplantısında sizin şiirinizin " dikkate değer şiir" olduğunu söylediler.. Su Çürüdü ve Saklı Kalan adlı şiir kitaplarınızla geniş okur kitlesine ulaştınız. Çağdaş Türkiye şiirleri denildiği zaman aklımıza gelen biri oldunuz. Şimdi biraz gerilerde kaldınız gibime geliyor. Bunun sebebini sizden
öğrenebilir miyim ?

Modası geçmiş de diyebilirsiniz, ben alınmam . Hatta modası geçmiş bir şairim ben. Şiir piyasasında adım daha az geçiyorsa bundan sevinç duyarım. Ün ve gündemde olmak bana pek uygun gelmiyor.

Bugun karşılaştığımız sorunlar eskiye oranla daha yoğun durumda . Burnumuzun dibinde çatışmalarda binlerce kişi yaşamını titiriyor ; bir o kadar da sakat kalıyor. Cezaevlerinde, sokakta ve cadde ortalarında bazı insanlar katlediliyorlar. Küçük çetelerin ve büyük çetelerin uzantıları nerelere dayandığı malum. Açlık nedeniyle bilincini yitirenler var. Sömürü ve pahalılın dayanılmaz boyutta. Bu anlamda insanlarımızın çığlıklarını yanısıtacak şiirler yazacak mısınız ? Yani, eskiye oranla daha gür daha net şiirler ?

Hayır, daha gür daha erkekçe yazmayacağım. Elimden gelir ve becerebilsem daha gürültüsüz sözcüklerle yazacağım . Küçük harflerle yazmayı yeğliyorum. Daha net olabilmenin yolunu burada görüyorum.

Kireçlenmiş , kokuşmuş, tabu haline gelmiş değerlere karşı çıkan özgürlük ve barış savuncuları cezaevlerine atılıyor, yazar veya şairse kitapları yasaklanıyor. Durum bu olunca yeni yetişen gençlerde korku psikolojisi hakim oluyor ; ülkesine sahip çıkmakta çekimserlik gösteriyor. Bu konuda söylemek istediğiniz bir şey var mı ?

Saplantınız toplumsal bir olgu ve doğru . Ben kendi bulunduğum yerden bir duruş sağlamaya çalışıyorum elbette.
İnsanların korkuları kendi açılarından haklı olabilir , buna karşı çıkmak gerekir.

Roman ve öykü yazmayı düşünüyor musunuz ?

Geçen ay Düşler- Öykü dergisinde bir öyküm yayınlandı. Ömrüm yeterse düz yazılarımı kitaplaştıracağım.
Öykü yazıyorum , belki bir gün yayımlamayı düşünürüm.

Son yıllarda Türkiye şiirinin durumu hakkında neler söyleyebilirsiniz ?

Türkçe yazılan şiirin günümüzde çok gelişkin örneklerine rastlamak mümkün. Değişik kanallardan akan bu şiirin kendine karşı hoşgörülü diğerine karşı hoşgörülü olmayışı bir problem.