Aile hekimliği nedir ve aile hekimimizi nasıl öğrenebiliriz?

Aile hekimliği uygulaması ülkemizde 1 Kasım tarihinde uygulanmaya başlıyor. Artık sağlık ocaklarında veya diğer sağlık kuruluşlarında saatlerce kuyruk beklemek yerine her ailenin kendi doktoru olacak. Bu uygulamanın faydaları neler? Şöyle bir göz gezdirelim.

Önce Aile Hekimi kimdir? Ona bir bakalım.

Aile hekimi; yaş veya cinsiyeti ne olursa olsun, kişiyi bir bütün olarak incelemek için eğitilmiştir. Akut ve kronik hastalıkların tedavi edilmesine ek olarak, hastalıkların gelişmesini önlemek amacıyla düzenli sağlık taramalarını gerçekleştiren ve sağlıkla ilgili konularda danışmanlık hizmeti veren bir doktordur.

Aile hekiminin görevleri nelerdir?

* Kişiye yönelik koruyucu sağlık hizmetleri ile birinci basamak tanı, tedavi, rehabilitasyon ve danışmanlık hizmetlerini vermek,
* Aile hekimi, kendisine kayıtlı kişileri bir bütün olarak ele alıp, kişiye yönelik koruyucu, tedavi ve rehabilite edici sağlık hizmetlerini sunmak,
* Sağlıkla ilgili olarak kayıtlı kişilere rehberlik yapmak, sağlığı geliştirici ve koruyucu hizmetler ile ana çocuk sağlığı ve aile planlaması hizmetlerini vermek,
* Kendisine kayıtlı kişilerin ilk değerlendirmesini yapmak için altı ay içinde ev ziyaretinde bulunup veya kişiler ile iletişime geçmek,
* Kayıtlı kişilerin yaş, cinsiyet ve hastalık gruplarına yönelik izlem ve taramaları (kanser, kronik hastalıklar, gebe, loğusa, yeni doğan bebek, çocuk sağlığı, erişkin, yaşlı sağlığı ve benzeri) yapmak,
* Periyodik sağlık muayenesi yapmak,
* Tetkik hizmetlerinin verilmesini sağlamak ya da bu hizmetleri vermek,
* Kendisine kayıtlı kişileri yılda en az bir defa değerlendirerek sağlık kayıtlarını güncellemek.
* Evde takibi zorunlu olan özürlü, yaşlı, yatalak ve benzeri durumdaki kendisine kayıtlı kişilere evde veya gezici/yerinde sağlık hizmetlerinin yürütülmesi sırasında kişiye yönelik koruyucu sağlık hizmetleri ile birinci basamak tanı, tedavi, rehabilitasyon ve danışmanlık hizmetlerini vermek,
* Aile sağlığı merkezi şartlarında tanı veya tedavisi yapılamayan hastaları sevk etmek, sevk edilen hastaların geri bildirimi yapılan muayene, tetkik, tanı, tedavi ve yatış bilgilerini değerlendirmek, ikinci ve üçüncü basamak tedavi ve rehabilitasyon hizmetleri ile evde bakım hizmetlerinin koordinasyonunu sağlamak,
* Gerektiğinde hastayı gözlem altına alarak tetkik ve tedavisini yapmak,
* Entegre sağlık hizmetinin sunulduğu merkezlerde gerektiğinde hastayı gözlem amaçlı yatırarak tetkik ve tedavisini yapmak,
* Aile sağlığı merkezini yönetmek, birlikte çalıştığı ekibi denetlemek ve hizmet içi eğitimlerini sağlamak
* İlgili mevzuatta birinci basamak sağlık kuruluşları ve resmi tabiplerce kişiye yönelik düzenlenmesi öngörülen her türlü sağlık raporu, sevk evrakı, reçete ve sair belgeleri düzenlemektir.

Neden aile hekimliği?

* Aile hekimi, aile bireylerinin ikametlerine yakın olup hizmet verdiği toplumu her yönüyle tanır; aile, çevre ve iş ilişkilerini değerlendirir. Ailenin bütün bireylerinin sağlık durumlarını, yaşama koşullarını, dolayısıyla koruyucu sağlık uygulamalarının ve sağlık eğitimlerini bireylere nasıl uygulanacağını en iyi bilen kişidir.

* Bu doktorlar kendi sorumluluğu altındaki bireyleri bir hastalık çerçevesinde değil, bütüncül bir yaklaşımla riskler, sağlık koşulları, psikososyal çevre ve mevcut diğer akut veya kronik sağlık sorunları ile birlikte bir bütün olarak değerlendirir. Sağlık hizmeti sunumunda, hizmetten yararlanan bireylerin memnuniyeti önem vermelidir.

* Birinci basamak sağlık hizmetlerinin sürekli eğitimle geliştirilmesi ve güçlendirilmesi, çalışan hekimler ile diğer sağlık elemanlarının özendirilmesi, birey ihtiyaçlarının göz önünde bulundurularak koruyucu sağlık sistemine ağırlık verilmesi ve kabul edilebilir sevk sisteminin uygulanması ana ilkelerdir. Bu ilkelerin hayata geçirilmesi ikinci basamakta yığılmayı engelleyecek ve gerçekten ikinci basamakta tedavi edilmesi gereken hastalara yeterince zaman ayrılmasını sağlayacaktır.

* Birinci basamak hizmetlerinin etkili bir şekilde verilebilmesi, toplumun hastalık yükünün azaltılmasının yanı sıra, ikinci ve üçüncü basamak tedavi kuruluşlarımızın da daha iyi ve kaliteli sağlık hizmeti ve sağlık eğitimi vermelerine fırsat tanıyacaktır.

Aile Hekimliği uygulamasının amacı nedir?

* Erken tanı ve tedaviyi sağlamak,
* Sağlık ile ilgili tüm konularda ilk değerlendirmeyi yapmak,
* Sorumluluğu altındaki kişilerle sürekli ilişki halinde olarak onları izlemek,
* Birinci basamakta verilmesi gereken bireye ve topluma yönelik koruyucu sağlık hizmetlerini sunmak,
* Kronik hastalıklarda sürekli bakım ve tedaviyi sağlamak, bu tür hastalığı olan kişileri izlemek,
* Bireylerin yaşam kalitelerini ve sağlık düzeylerini geliştirmeye çalışarak toplumun gelişmesine katkı sağlamak.

Aile hekimliği hizmetlerinden kimler yararlanabilir?

* Herkes aile hekimliği hizmetlerinden ücretsiz yararlanabilir.

* Aile Hekimliği uygulamasında sağlık güvencesi aranmamaktadır.

Aile hekimliği uygulamasında hasta - hekim ilişkisi:

* Aile hekimi, kişiyi ailesi ve içinde yaşadığı toplum ile birlikte bir bütün olarak ele alarak koruyucu sağlık hizmetleri ile tedavi hizmetlerini bir arada sunan ve kendi sorumluluğu altındaki kişilerin hem biyolojik, hem ruhsal, hem de sosyal yönleriyle ilgili olan, kişilerin kendi seçtikleri hekimidir.

* Hekimler açısından, hastaları anlamanın, onlara uygun tedaviler düzenleyebilmenin, hastaların bu tedaviye uyum sağlayıp, tedaviye bağlı kalmalarının,
* Hastalar açısından ise hekimlere güven duymanın, kendilerine sunulan tedavi imkânlarından yararlanabilmelerinin ve iyileşmelerinin ilk ve en önemli adımı iletişimdir.
* Aile hekimliği uygulamasında hizmetin iki ana unsuru olan hekim ve hasta arasındaki ilişki karşılıklı empati yapabilme, sabır ve anlayış temellerine oturmalıdır.
Sorularla aile hekimliği:

Aile hekimliğinde sağlık hizmetleri ücretli midir?

Aile hekimliği hizmeti ücretsiz olup, sadece kimlik ile muayene olunabilir.

Herkesin aile hekimi olacak peki sağlık güvencesi olmayanlar ne yapacaktır?

Aile hekimliği uygulamaları (muayene, tahlil, film, aşı enjeksiyon pansuman v.s.) tamamıyla ücretsizdir. Sosyal güvence aranmaksızın tüm işlemleriniz aile hekiminiz tarafından gerçekleştirilecektir.

Aile hekimimi nerden öğrenebilirim?

Aile hekimliğine geçmiş merkezlerde T.C. Kimlik numaranızla en yakın aile sağlığı merkezleri, toplum sağlığı merkezleri, il sağlık müdürlüğünden ve Sağlık Bakanlığı’nın internet sitesinden de öğrenilebilir.

Kişi aile hekimini değiştirmek isterse ne yapmalıdır?

Tercih ettiği aile hekimine ya da toplum sağlığı merkezine müracaat etmesi yeterlidir.

Aile içindeki fertler farklı aile hekimlerini seçebilirler mi?

Kişiler hekim seçme özgürlüğü kapsamında istediği aile hekimini seçebilecektir. Çocuklar ebeveynlerinin uygun gördüğü aile hekimine kaydolacaktır.

Evde sağlık hizmeti nedir?

Aile hekimi evde takibi zorunlu olan özürlü, yaşlı, yatalak ve benzeri durumdaki kendisine kayıtlı kişilere koruyucu sağlık hizmetleri ile birinci basamak tanı, tedavi, rehabilitasyon ve danışmanlık hizmetlerini verir. Evde bakım hizmetleri Aile hekimliği Uygulamasından ayrı bir hizmet birimi olmakla beraber aile hekimleri evde bakım hizmetlerinin koordinasyonunu sağlamakla yükümlüdür.

İl Sağlık Müdürlükleri’ne ulaşmak için

Aile hekimliğinin resmi web sitesi http://www.pudra.com/ kullanılabilir.