Akılcı Antibiotik Kullanımı

Boğaz enfeksiyonu polikliniklerde en sık konan teşhistir, gerçekte %70-80'ine antibiyotik gerekmez, ama hastaların %80'ine antibiyotik yazılır. Evet  gereksiz  antibiotik  kullanımında önde giden ülkelerden biriyiz. Bazen  emin  olamadığımız için, riske  girmemek  adına  biz  doktorlar,  bazen  ebeveynlerin  baskısıyla  çok  yoğun  antibiotik  kullanıyoruz. Bu durum  hem  vücudumuzdaki  doğal  florayı  ve  birçok  dengeyi  bozuyor,  hem  de bakterilerin  bu  antibiotiklere  direnç  kazanmalarına ve  daha  sonra  işe  yaramamalarına  neden  oluyor.  Bu  yüzden  akılcı  antibiotik  kullanımı  nedir,  nelere  dikkat  etmek  gerekir  konunun  uzmanı Pediatrist  Doktor Erdem Uzunoğlu’na  sorduk   

Ne tür enfeksiyonlar virüsler tarafından oluşturulur ve antibiyotikle tedavi edilmemeleri gerekir?

•Aksırık burun akıntısı göz yaşarması ve hafif ateşle seyreden basit gribal enfeksiyonlar,

•Beta bakterisinin neden oldukları dışında boğaz ağrıları

•Kuru öksürükler,

•Kabakulak, kızamık suçiçeği gibi çocuk hastalıkları (komplikasyona neden olmadıysa).

 Virüs enfeksiyonu ile bakteri enfeksiyonunu nasıl ayırt ederim?

Çoğu kez ayırımını yapmak güçtür. Bazen doktorlar bile bunda zorlanır, bazı kan testleri ve boğaz kültürü yapmak gerekir. Antibiyotik kullanmanız gerektiğini düşünüyorsanız doktora mutlaka muayene olmalısınız…

Burundan gelen akıntının yeşil veya sarı olması her zaman bakteriyel enfeksiyonu gösteren bir bulgu değildir. Hastalık seyri sırasında burun salgıları giderek koyulaşarak zaten sarı – yeşil renk alacaktır. Bu sırada antibiyotik kullanımının kendine ve çevresine yararı yoktur. Antibiyotik kullanımı gerekliliğini düşünüyorsanız mutlaka doktorunuza danışınız.

 Bakterilerde antibiyotik direnci nedir?

Gereksiz ve yanlış antibiyotik kullanımları sonucu dünyada giderek daha güçlü, antibiyotiklere daha dirençli bakteriler gelişmektedir. Peki bu nasıl oluyor? İlginç bir şekilde bakteriler ya antibiyotikleri parçalayan enzimler oluşturuyor, ya kendi hücre duvarı yapılarını değiştirerek antibiyotiğin içlerine nüfuz etmesini engelliyor ya da içeri giren antibiyotiğin bakteriyi öldüren mekanizmasını bozuyorlar… Antibiyotiklere direnç kazanan bakterilerin yaptığı enfeksiyonlar ölümcül olabilmektedir.

Ne yazık ki toplumumuzda çok sık ve yanlış antibiyotik kullanımının önüne geçilememektedir. “Burun akıntım nedeni ile antibiyotik aldım, bebeği emzirebilir miyim?” sorusu her gün cevaplamak zorunda kaldığımız bir soru haline geldi maalesef.

Bu arada şu korkunç gerçeği de bilmeniz gerekiyor: İlaç firmaları artık antibiyotik keşfi için daha fazla uğraşmak istemiyorlar. Çünkü keşfedilip üretilen her yeni antibiyotiğe hemen bakteriyel direnç gelişiyor. O zaman firmalar tansiyon veya depresyon ilacı keşfine zaman ve para ayırmayı –haklı olarak – daha uygun buluyorlar.

Uzm.Dr.Anıl Yeşildal