Alışveriş merkezinde yangın alarmı çalarken insan davranışları

Bugün Ankara’nın büyük bir alışveriş merkezinde dolaşırken aniden alarmlar çalmaya başladı. Ne alarmı olduğunu anlayamadım ancak her tarafta yanıp sönen ışıklardan yangın alarmı olduğunu tahmin ettim.

Alarm başladığında saat 16:55’ti ve birkaç dakika çaldı. Ses düzeyi herkesi rahatsız edecek kadar yüksekti ve hem ses hem de her tarafta yanıp sönen uyarıcı ışıklar alışveriş merkezinin bu işi ciddiye aldığı gösteriyordu. Birkaç dakikalık süre içinde çıkış kapısına doğru yürürken bir yandan da çarşıda dolaşanların davranışlarını izledim.

Hafta içi ve erken saat olduğu için alışveriş merkezi kalabalık değildi. O kadar yüksek sesle çalan ve kulakları tırmalayan alarma kimse aldırmıyordu. Dükkanlardan birinin önünde duran bir çalışana ne alarmı olduğunu sordum: “Yangın alarmıdır, yanlışlıkla çalmıştır” dedi.

Alarm çalmaya başladığında çıkış kapılarından biri yakınımdaydı. Alarmla birlikte herkesin benim yaptığım gibi kapıya doğru yürüyeceklerini düşündüm ancak görünen hiç düşündüğüm gibi değildi. Herkes ileri geri yürüyordu, dışarıya çıkma niyetinde olan benden başka kimse yoktu. Ortadaki büyük boşluktan alt katta bir kafede oturan bir genç kız gözüme takıldı. Sesten rahatsız olduğu için kulaklarını elleriyle kapatmış ancak nedense koltuğundan kalkmak aklına gelmemişti.

Kapıya doğru gitmek yerine o taraftan gelenlerden biri “bomba alarmı mı acaba?” diye soruyordu yanındakine ancak içeriye doğru yürümeyi sürdürüyordu.

Kapıya yaklaştığımda hala içeriye gelenler olduğunu görünce çok şaşırdım. Kapıya ulaşmıştım ve güvenlik görevlilerine tam soracakken iki kadın geldiler ve onlar benim soracağımı sordular. Güvenlik görevlisinin yanıtı çok netti: “Teknik arıza nedeniyle çaldı”.Artık güvende olduğumu düşünüp geri döndüm.

Sonuç olarak, bugünkü alışveriş merkezinde veya başka bir alışveriş merkezinde gerçekten yangın olsa, oradakiler, çalan alarma ancak gerçekten alevleri ve dumanı gördüklerinde inanacaklar.

Bugün izlediğim insan davranışlarında bir olumlu yan vardı, panik yoktu.

Ankara, 29 Nisan 2008