Mlliyet Milliyet Blog Milliyet Blog
 
Facebook Connect
Blog Kategorileri
 

14 Temmuz '09

 
Kategori
Dünya
 

Aliyev ve Sarkisyan`a Karabağ baskısı

Aliyev ve Sarkisyan`a Karabağ baskısı
 

Üçlük


G8 zirvesi Karabağ damğasıyla da yadda kaldı. ABD, Rusya ve Fransa Cumhurbaşkanlarının (Yukarı Karabağ sorununun çözümüne üstlenen AGİT Minsk Grupu Eş Başkanları) ortak yayınladıkları bildiride Azerbaycan ve Ermenistan Devlet Başkanlarına Yukarı Karabağ sorununun çözümüyle ilgili temel prensiplerin sunulduğu ve bunun 2007 yılı 29 Kasımında Madridde açıklanmış teklfilere dayandığı ifade edildi. Bildiride Azerbaycan ve Ermenistan Cumhurbaşkanlarına aralarındaki son fikir ayrılıklarını ortadan kaldırmak ve temel prensipler üzere ortak mulakata varmak çağrısı yapıldı. ABD, Fransa ve Rusya Cumhurbaşkanları temel prensiplerin razılaştırılmasında Azerbaycan ve Ermenistan Cumhurbaşkanlarına destek vereceklerini de beyan ediyorlar.

Böylece, ABD, Fransa ve Rusya Yukarı Karabağ sorununun çözümüne adres olarak Madrid prensiplerini gösteriyorlar. Halbuki, resmi Bakü sorunun çözümünde Prag tekliflerine (aşamalı adlanan bu tekfilere göre, önce işkal altındaki topraklar boşaltılmalı, bundan sonra bölgenin statüsü ile ilgili görüşmeler başlanmalıdır) dayanmağa çalışıyordu.

Olmadı.

Azerbaycan için uygunsuz görünen Madrid teklifleri ise “aşamalı çözüm” ile “paket çözüm”ün (toprakların boşaltılmasıyla statü ayni ayna belirleniyor) karışığı.

ABD, Fransa ve Rusya Cumhurbaşkanlarının ortak bildirisiyle ayni anda bu 3 ülkeni temsil eden diplomatlar, AGİT Minsk Grupu Eş Başkanları Bakü`de basın toplantısında gazeteçilerin sorularını yanıtlıyordular. Fransalı Eş Başkanı Berbar Fasye Azerbaycan ve Ermenistan Cumhurbaşkanlarının gelecek Moskova görüşünden iki önemli hususla bağlı ilerleme beklediklerini kaydetti. Fransalı diplomat barış anlaşmasının imzalanmasının bu iki husun yoluna koyulmasından birbaşa bağlı olduğunu sözlerine ekledi.

Cumhurbaşkanları ile Eş Başkanlarının açıklamalarından bu kanaete gelmek olur ki, sanki Yukarı Karabağ sorununun çözümüne yaklaşıyoruz. Halbuki, taraflar arasında razılaştırılmayan birkaç madde razılaştırılan tüm maddelerin tamamından ağır geliyor. Ermeniler Yukarı Karabağ etrafındaki 5 Azeri bölgeyi 10 yıl bundan önce de boşaltmağa hazır idiler, şimdi de bundan çekinmiyorlar. Ancak bunun karşılığında istedikleri kabuledilmez.

Bernar Fasyenin atıfta bulunduğu iki husus Yukarı Karabağ`la Ermenistan`ı birleştirecek koridor ve bölgenin statüsünü belirleyecek halk oylamasıdır.

Koridor konusunu nerdese çözmek mümkün. Azerbaycan Cumhurbaşkanı geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada, Laçın ve Kelbecer`in (Yukarı Karabağa bitişik kent) barış anlaşması imzalandıktan 5 yıl sonra boşaltılabileceğini dedi. Yani bu süre dolana kadar Laçından yan geçen bir yol inşaatı da yapılar ki, ermeniler de Laçın koridorundan vazgeçeler.

Yukarı Karabağ`ın statüsünü belirleyecek tarihle ilgili ortak mutabakata varmak ise zor. Böyle bir maddeyi kapsayan anlaşmaya imza atmak Yukarı Karabağ`ın bağımsızlığına imza atmak gibi şeydir. Çünkü ne kadar göçmen Azeri Yukarı Karabağ`a geri dönse de, bölgede nüfus nispeti ermeilerine hayrına olacak, bu da istenilen oylamanın ermenilerin hayrına olmasına anlamına geliyor. İlham Aliyev anlaşma planının en önemli bu maddesine direniyor. Azerbaycan Cumhurbaşkanının “Yukarı Karabağ`da oylama 10 veya 100 yıl sonra, hiç yapılmaya da bilir” sözleri de buna işarettir. Aliyev taviz vermiyor.

Ancak Erivan da direniyor, plandaki “halk oylaması” maddesinden geri adım atmıyor.

Bu durumda yakın görüken barış anlaşmasının imzalanması kuşku oyatıyor. Anlaşmanın imzalanması için “halk oylaması” maddesine bir çözüm bulunulmalı, bunun içinse iki tarafdan biri geri adım atmalıdır.

Geri adımı kim atacak?

 
Toplam blog
: 41
: 966
Kayıt tarihi
: 21.04.09
 
 

Elhan Şahinoğlu - 1971 Bakü doğumluyum. Azeri gazeteçi, köşe yazarıyım. Ayrıca, "Atlas" Stratejik Ar..