Amerika'nın hedefindeki Avrasya Köprüsü: İran

Eski takvimlere göre baharın ve yeni günün habercisi olan Nevruz, Amerika Birleşik Devletleri ve İran arasında var olan Sibirya’dan soğuk ve sert münasebetlerin mutedilleşme ve yumuşamasına imkân verecek mi?

Obama’nın İran’a yaklaşan Nevruz Bayramı vesilesiyle gönderdiği son mesaj bu sualimize yanıt niteliğinde olabilir.

Mesajında özetle yeni günün her şey de olduğu gibi Amerika Birleşik Devletleri ve İran münasebetlerinde de yeni bir sayfa açabileceğini ima ediyor, Obama.

Bush döneminde İran ve Nükleer Programı mevzuunda sert bir tavır takınan Amerika Birleşik Devletleri anlaşılan Obama ile birlikte İran’ın özellikle Irak Savaşı sonrası artan değerinin fakına vardı.

Obama, bu mesajla aynı zamanda İran ile bir siyasi münasebete girilebilmesi hususunda kapıları araladığının da işaretini veriyor.

Bir süreden ama özellikle Obama’dan beri İran’a yönelik tavırlarında yumuşama gösteren Amerika Birleşik Devletleri anlaşılan Ortadoğu’da taktiksel bir değişikliğe gitmiş durumda.

Acaba bu değişikliğe gitmesinin arkasında Obama Yönetimi’nde ki Amerika Birleşik Devletleri’nin ne beklentileri var?

Bu sual ciddi bir şekilde ortada dururken akla gelen ilk neden İsrail’in bölgede sürekli kâbus olarak gördüğü İran’ın rahat bir düzeyde seyreden uykusunu kaçırmaması.

Söz konusu açıdan bakıldığında sadık müttefikinin rahatını düşünen Amerika Birleşik Devletleri’nin böyle bir teşebbüs de bulunması doğaldır.

Bir başka açıdan düşünüldüğünde Obama’nın İran’a var olan davetkâr tavrı aynı zamanda Irak Savaşı ve Saddam’ın devrilmesiyle bölgede yükselmeye başlayan ve etkin olan İran’ın bu pozisyonu paralelinde Amerika Birleşik Devletleri’nin Ortadoğu’da ki Al-i Menfaatleri icabı etkin bir İran yoluyla bölgesel gücünü pekiştirmek.

Söz konusu mesaj aynı zamanda İran’ın denetiminde olup İsrail’i bir hayli uğraştıran Hamas ve Hizbullah’ın İran ile kurulacak iyi münasebetler yoluyla bu iki örgütü İsrail için tehlike olmaktan çıkarmayı hedeflemek için de verilmiş olabilir.

Orta Asya ve Kafkaslarda etkin olmak isteyen Amerika Birleşik Devletleri’nin özellikle Gürcistan Savaşı’ndan sonra bu yola kendisiyle barışık bir İran’dan bölgeye kuracağı bir köprü ile ulaşmak isteği de olasılıklar arasında.

Nihayetinde Obama’nın Nevruz Mesajı’nın altında İran’la kurulacak barış köprüsünden çok İran’ın Amerika Birleşik Devletleri tarafından Kafkaslar ve Orta Asya’ya ulaşma da bir köprü olarak kullanılması yatıyor, aslında.