- Kategori
- İftar Sofraları
Anadolu’nun Ramazan Lezzetleri -2
Anadolu’daki Ramazan Sofralarına yaptığımız lezzet turumuza devam ediyoruz. Bugünkü “Yöresel Ramazan Yemekleri” duraklarımızda bir hayli zengin mutfağı olan illerimiz var.
Çok zengin bir mutfak kültürü olan GAZİANTEP’teyiz.. Gaziantep’te özellikle evlerde “beyran çorbası” yapılıyor. Çok bilinen ve sevilen bir çorba olduğu için de şehirdeki birçok lokantalarda deneyimli aşçılar tarafından hazırlanıyor. Beyran Çorbası, bakır sahanlara konulan pirincin üzerine et ilave edilmesi, yüksek ateşe konulan sahana sıcak et suyunun dökülmesiyle hazırlanan acılı ve hoş kokulu, güzel lezzetli bir çorba olup, artık şehirdeki bazı lokantalarda bile bulunabiliyormuş. Kebaplar Antep sofrasının vazgeçilmezlerinden. Özellikle, Gaziantep ve yöresine ait olan kuzu ciğeriyle yapılan “cartlak kebabı” sahurda yenen bir yemek.
Antep sofrasından farklı olmayan, ama kendine has lezzetleri olan bir yöremiz olan KİLİS’te de Ramazan büyük bir keyifle geçirilebilir. Zira, burada keşkek, kölük aşı, iç katması, teşrübe, ekşili yahni, yoğurtlu köfte, kumbülmüşviye, sucuk hamra, elanazik, öcce, çürütme, oruk, Kilis tava, içli köfte, lebeniye ve yaprak sarması en önemli ramazan yemekleri arasında sayılabilir. Bir diğer yazıda bahsettiğim “içli köfteyi” bir de burada denemenizi öneririm. Ayrıca burada, Ramazan gerebici, Ramazan kahkesi, katmer ve hiçbir yerde lezzetini bulmadığım terayağlı peynirli künefe de ise kentin önemli tatlıları arasında yer alır. Yalnız, Kilis tava, içli köfte ve künefe yemek için bile Kilis’e gidilebilir.
Sonraki durak ADIYAMAN.. Adıyaman’da içli köfte, patlıcanlı köfte, kaburga (bu kaburga yemeği müthiş bir lezzet. Bizzat denemelisiniz.) Etler kendi yağı ile piştiği için çok hafif), kızartmalar ve yahni, ramazan sofralarının önemli yemekleri arasında yer alıyor. Adıyamanlılar, tatlı olarak, kadayıf, helva, tane helvası, peksimeti tercih ediyor. Özellikle kadayıf dolması çok tercih edilen bir tatlı çeşididir.
KAHRAMANMARAŞ sofralarındaki lezzetlere gelince; Kahramanmaraş’ta yöresel tarhana çorbası, Ramazan sofrasının en önemli yemeği olarak nitelendiriliyor. Ayrıca, yoğurtlu çorbalar ve şehriye çorbasından sonra tas pilavı, acem pilavı, etli veya tavuklu pilav, dövme pilavı, içli köfte, cevizli ve fıstıklı içli köfte, suda haşlanmış içli köfte, yağda kızartılmış içli köfte, sömelek köfte, bezdirme, yoğurtlu köfte ve sulu yağlı köfte de önemli yemekler arasında yer alıyor. Ramazan ayında pide fırınları, susamlı, yumurtalı pideler ve susamlı somun ekmeği, geleneksel Maraş çöreği hazırlanıyor. Bu yumurtalı Ramazan pidesi şimdilerde büyük şehirlerde de yapılıyor ama yolunuz oraya düşerse bu yumurtalı pideyi denemenizi öneririm. Bunların haricinde, bölgede sıcak yemeklerden mantı, dolma çeşitleri, sarma, mimbar dolması, tatlı olarak ev kıvrımı, kadayıf çeşitleri, harmanda baklavası, tulumba tartılı, lokma tatlısı, el böreği, çullama, irmik tatlısı, peynir tatlısı, revani ve bal, tercih edilen keyif tatlıları arasında yer almaktadır.
Gelelim DİYARBAKIR ilimizin lezzet güzelliklerine.. Diyarbakır’da hiçbir zaman vazgeçilmeyen diğer zamanlarda olduğu gibi Ramazan ayında da sofraların vazgeçilmez yemeği olan kaburga dolması yukarıda da bahsettiğim gibi denenmeli.. Ben özellikle bu yemeği Diyarbakır’da yedim ve çok beğendim. Ayrıca, yanında siz istemeden getirilen yayık ayranla beraber yediğiniz kaburgadan müthiş bir keyif alıyorsunuz ve kesinlikle doyduğunuzu anlamıyorsunuz. Kaburga’yı yedikten sonra kadayıf burması tatlısını öneririm. Çok hafif, çıtır çıtır ve mis gibi halis tereyağı kokuyor.
Aynı bölgenin bir başka şehri olan SİİRT’te ise bakın nasıl lezzetler var.. Siirt’in ünlü yemekleri arasında, yaklaşık 1 metre çapında ve 3 metre derinliğindeki çukurlarda, yaylalarda beslenen oğlak eti havada çengellere asılarak kuyunun dibine konulmuş ateşin etkisiyle doğal ortamda pişirilerek yapılan “büryan” geliyor. Siirt’e has olan ve kendi adlarına tescillenmiş olan büryan, batı yörelerimizde de çok rastlanan ve bilinen kuyu tandır, kuyu kebabı türleri ile neredeyse aynı. Eskiden evlerde de yapılırmış ama bu aralar şehrin bazı lokantalarında bulmak mümkün.
Büryan kebabı şöyle yapılıyor: Büryan kebabın yapımı için bir kuzu ikiye bölünüyor, but ve kemikleri ayrılan etler çengeller ile 2.5 metre derinliğinde bir kuyuya asılarak pişiriliyor. Bu kebap tarzı etin odun ateşi buharında tütsülenmesi esasına dayanıyor. Etler kuyuya odun ateşinin köz haline gelmesinden sonra asılıyor. Askıda pişen etlerin altına bakır bir kazan konuluyor, kemikli etlerde bu kazan içerisinde yukarıda asılı olan etlerin suyu ile pişiriliyor. Pişirme işlemi sırasında kuyunun kapağı kapatılıyor ve etrafı çamurla kaplanıyor. Pişirme sonunda etin üçte birlik kısmı geriye kalıyor. Büryan kebabınızı tercihinize göre yağsız-yağlı ya da kemikli - kemiksiz şeklinde farklı sipariş edebiliyorsunuz. Yanında perde pilavı ve bakır kapta gelen yayık ayranınızı keyifle yudumlarken, bir başka lezzet olan kitel’i de (bir tür içli köfte) ve Siirt’e has yoğurt ve gavurdağ salatasını da denemelisiniz. Tatlıların başında ise yöreye has olan bir tür cevizli baklava olan “sarı burma “ ve “varak taze” (bir tür pekmez tatlısı) tatlıları afiyetle yeniyor.
(anadolunun ramazan lezzetleri devam edecek)