Mlliyet Milliyet Blog Milliyet Blog
 
Facebook Connect
Blog Kategorileri
 

21 Eylül '12

 
Kategori
Hukuk
 

Analık (Doğum) İzni ve Kadın Memur

Analık (Doğum) İzni ve Kadın Memur
 

ANALIK (DOĞUM) İZNİ VE KADIN MEMUR


Benzer konudaki (4857 s. İş Kanunu’na tabi çalışan kadınlar ile ilgili) yazımın ardından şimdi de kadın memurların doğum, hamilelik dönemi ve doğum sonrasına ilişkin bir yazıyı kalem almaya karar verdim.

Memurların mazeret izni (analık izni) 657 s. Devlet Memurları Kanunu'nda ele alınmıştır. Kadın memura; doğumdan önce sekiz, doğumdan sonra sekiz hafta olmak üzere toplam onaltı hafta süreyle analık izni verilir. Çoğul gebelik durumunda, doğum öncesi sekiz haftalık analık izni süresine iki hafta eklenir.

Yine doğumdan önce ve sonraki sekiz haftalık sürede çalışmasına devam etmek isteyen kadınlar da olmaktadır. 657 s. Kanun bu durum için de bir çözüm getirmiştir. Beklenen doğum tarihinden sekiz hafta öncesine kadar sağlık durumunun çalışmaya uygun olduğunu tabip raporuyla belgeleyen kadın memur, isteği hâlinde doğumdan önceki üç haftaya kadar kurumunda çalışabilir. Bu durumda, doğum öncesinde bu rapora dayanarak fiilen çalıştığı süreler doğum sonrası analık izni süresine eklenir. Mesela kadın memur az önce belirttiğim üzere doğumdan önceki 3 haftaya kadar çalıştı. Başka bir anlatımla; doğumdan önceki 8 haftalık izin döneminin 5 haftasını çalışarak geçirdi. Bu durumda doğumdan sonraki 8 haftalık süreye çalıştığı 5 haftalık sürede eklenecek ve doğumdan sonra toplam 13 haftalık izni olacaktır.

Doğumun erken gerçekleşmesi sebebiyle, doğum öncesi analık izninin kullanılamayan bölümü de doğum sonrası analık izni süresine ilave edilir.

Buraya kadar 657 s. Kanun 4857 s. İş Kanunu ile aynı hükümleri taşımaktadır. Farklı olarak 657 sayılı Kanun’da doğumla ilgili olarak babaya da bir kısım haklar tanınmıştır. Bu haklar:

-Doğumda veya doğum sonrasında analık izni kullanılırken annenin ölümü hâlinde, isteği üzerine memur olan babaya anne için öngörülen süre kadar izin verilir.

-Memura, eşinin doğum yapması hâlinde, yine isteği üzerine on gün babalık izni verilir.

-Eşi doğum yapan memura ise, doğum tarihinden itibaren istekleri üzerine yirmidört aya kadar aylıksız izin verilir.

Bir diğer önemli husus ise doğan çocukla ilgili emzirme saatleri konusundadır. Kadın memura, çocuğunu emzirmesi için doğum sonrası analık izni süresinin bitim tarihinden itibaren ilk altı ayda günde üç saat, ikinci altı ayda günde bir buçuk saat süt izni verilir. Süt izninin hangi saatler arasında ve günde kaç kez kullanılacağı hususunda, kadın memurun tercihi esastır. Oysaki 4857 s. İş Kanunu’nda doğumdan sonra kadın çalışanlara bir yaşından küçük çocuklarını emzirmeleri için günde toplam bir buçuk saat süt izni verilmektedir. Görüldüğü üzere emzirme hususunda da memuriyet kadınlara daha geniş haklar tanımaktadır.

İzinler konusunda doğum yapan memura, 6111 s. Kanun’un 105. maddesi ile getirilen bir diğer yenilik ise, verilen doğum sonrası analık izni süresinin bitiminden itibaren memura isteği üzerine yirmidört aya kadar aylıksız izin verilebileceği hususudur (analık izinleri sırasında fiili çalışmaya bağlı her türlü ödemeler hariç malî haklar ile sosyal yardımlara dokunulmaz). Bununla beraber kadın memur doğumdan önce ve sonra 8 hafta, analık izni sonrası 24 ay olmak üzere doğumla ilgili olarak 26 ay izin kullanabilmektedir.

Bir diğer konu ise doğum yardımı ödeneğidir. Devlet memurlarından çocuğu dünyaya gelenlere 2500 gösterge rakamının aylık katsayısı ile çarpılması sonucu elde edilecek miktarda doğum yardımı ödeneği verilir. Ana ve babanın her ikisi de Devlet memuru iseler ödenek yalnız babaya verilir. Eşlerden birine iş akdi veya toplu sözleşme gereği yapılan doğum yardımı ödeneği daha yüksek ise, memur olan eşe ayrıca doğum yardımı ödeneği ödenmez, daha düşük ise yalnız aradaki fark ödenir. Bu konularda genelde merak edilen ilk husus ayrılık davaları sırasında doğan çocuklarla ilgili doğum yardımı ödeneğinin kime verileceği hususudur. Bu durumda, mahkemelerce verilen ayrılık süresi içinde doğan çocuklar için bu yardım anaya verilir. Ayrıca bu yardımın da herhangi bir borç için haczedilemeyeceğini de unutmamak gerekir. Yine doğum yardımı ödeneği hiç bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaksızın ve ödeme emri aranmaksızın saymanlarca derhal ödenir.

Günün yirmidört saatinde devamlılık gösteren hizmetlerde çalışan kadın memurlara; tabip raporunda belirtilmesi hâlinde hamileliğin yirmidördüncü haftasından önce ve her hâlde hamileliğin yirmidördüncü haftasından itibaren ve doğumdan sonraki bir yıl süreyle gece nöbeti ve gece vardiyası görevi verilemez.

Doğum konusunda, 657 s. Kanun’da yer alan düzenlemelerin 4857 s. İş Kanunu’na tabi olarak çalışan kadınlara da getirilmesi dileğiyle.

Not: Memur olmayan çalışan kadınlara ilişkin doğum izni hususundaki yazım http://blog.milliyet.com.tr/dogum-izni-ve-calisan-kadin/Blog/?BlogNo=370821 linkindedir.

 

Av. Gökhan ARICAN
Barbaros Mh. Tunalı Hilmi Caddesi Kuğulu İş Hanı
A Blok No:123/56, Kavaklıdere/Çankaya/ANKARA,
Tel: 0 312 466 56 34 – Faks: 0 312 466 56 40 – Gsm: 0 533 372 36 89
www.gokhanarican.av.tr – e-mail: info@gokhanarican.av.tr

 
Toplam blog
: 34
: 5252
Kayıt tarihi
: 29.05.12
 
 

Av. Gökhan ARICAN, 1977 yılında Mersin'de doğdu. Polis Koleji'ndeki eğitiminin ardından 1998 yılı..