- Kategori
- Ruh Sağlığı
Anoreksiya Nervoza Yeme Bozukluğu
Anoreksiya Nervoza Yeme Bozukluğu Nedir?
Anoreksiya nervoza büyük oranda psikolojik kökenli bir bozukluktur. Anoreksiya nervoza’nın özünde zayıflık için aşırı çaba harcama yer alır ve olumsuz beden algısı önemli rol oynar. Nitekim halk arasında “sıfır beden manken hastalığı”olarak bilinir.
Genellikle 12-18 yaş arasında başlar ve çoğunlukla (%95) kızlarda görülür.
DSM V-TR Anoreksiya Nervoza Tanı Ölçütleri
Kilo almaktan ya da şişmanlamaktan çok korkma ya da belirgin bir biçimde düşük vücut ağırlığında olmasına karşın kilo almayı güçleştiren sürekli davranışlarda bulunma vardır.
Kişinin vücut ağırlığını ya da biçimini nasıl algıladığıyla ilgili bir bozukluk vardır. Kişi, kendini değerlendirirken vücut ağırlığı ve biçimine yersiz bir önem yükler ya da o sıradaki düşük vücut ağırlığının önemini hiçbir zaman kavrayamaz.
Kişinin yaşı, cinsiyeti, gelişimsel olarak izlediği yol ve beden sağlığı bağlamında belirgin bir biçimde düşük bir vücut ağırlığının olmasına yol açar. Belirgin bir biçimde düşük vücut ağırlığı, olağan en düşüğün altında ya da çocuklar ve gençler için beklenen en düşüğün altında olarak tanımlanır.
Anoreksiya nervoza’nın iki alt türü vardır:
a) Kısıtlayıcı tür: Kişinin, son 3 ay içinde, yineleyen tıkınırcasına yeme ya da çıkarma (Örneğin; kendi kendini kusturma ya da laksatif ilaçlar, idrar söktürücü [diüretik] ilaçlar) dönemleri yoktur. Daha çok diyet yaparak, neredeyse hiç yemeyerek veya aşırı spor yaparak kilo kaybedildiği görülür.
b) Tıkınırcasına yeme/çıkarma türü: Kişinin, son 3 ay içinde, yineleyen tıkınırcasına yeme ya da çıkarma (Örneğin; kendi kendini kusturma ya laksatif ilaçlar (müshil, ishal ilaçları), idrar söktürücü (diüretik) ilaçların kullanımı vardır) dönemleri olmuştur.
Anoreksiya Nervoza'da Beden Kitle İndeksi (BKİ) kullanılmaktadır. Beden kitle indeksi cinsiyetlere göre ayrı ayrı hesaplanmaktaıdr. Fakat hem kadında hem erkekte 18.5 ve altında ise anoreksiya nervoza düzeyinde aşırı zayıfsınızdır.
Beden kitle indeksi hesaplama linki: https://vucut-kitle-endeksi.hesaplama.net/
Anoreksiya nervozanın nedenleri?
Tedavisi
Erken teşhis ve tedavi çok daha etkili olur. Fakat başında tedavi edilmezse, yaşam boyu sürecek bir problem haline gelir. Tedavi edilmemiş anoreksi ölüm derecesinde açlığa ve osteoporoz (kemik erimesi), böbrek hasarı ve kalp rahatsızlıkları gibi hastalıklara yol açabilir. Bazı insanlar bu problemlerden ölür.
Anoreksiya hem fiziksel hem de duygusal bir problem olduğu için; doktor, diyetisyen ve bir ruhsal sağlık danışmanıyla yapılan tedavi daha olumlu cevap verir. Eğer kilonuz aşırı düşükse, bir hastanede tedavi görmeniz gerekir. Anoreksiyayla başa çıkmak uzun bir zaman alabilir, eski kötü alışkanlıklara dönmek ve gerilemeler yaşamak olasıdır. Probleminizi kendi başınıza çözmeye çalışmayın, muhakkak yardım alın.
Eğer fiziksel olarak yaşamınızı tehdit eden bir durumda değilseniz, tedaviniz muhtemelen şöyle olacaktır:
- Tıbbi tedavi: Eğer kötü beslenme ve aşırı açlık bedeninizi yıpratmaya başlamışsa, tıbbi tedavi öncelikli olmalıdır. Doktorunuz osteoporoz, kalp rahatsızlıkları veya depresyon gibi anoreksiyanın sebep olduğu tıbbi durumları tedavi edecektir.
Ayrıca aşırı derecede zayıf olmak, aşırı su kaybı (dehidrasyon), ölüm derecesinde açlık (starvasyon) ve elektrolit dengesizliğine sebep olur ve bunların hepsi yaşamsal tehdit oluşturur. Bu durumda acil tıbbi tedaviye ihtiyacınız var demektir. Bir hastanede ya da yeme bozuklukları merkezinde yapılan tedavi şunlardan oluşur:
Anoreksiya nervoza tanıtım videosu: https://www.youtube.com/watch?v=nmH-ouJg0rk
Bir Anoreksiya nervoza hikayesi videosu: https://www.youtube.com/watch?v=JCCVw8iIkNk