Antioksidan nedir? Antioksidan deposu Hünnap...

Bir gün tarımla ilgili kanallardan birisini izlerken, benim de bahçeme diktiğim ve yeni yeni meyve almaya başladığım Hünnap meyvesinin faydaları anlatılırken, adeta Antioksidan deposu olduğu işin uzmanı tarafından anlatıldı.

Bende Antioksidanın ne anlama geldiğini, faydalarının ne olduğunu şöyle bir araştırdım.

Son zamanlarda özellikle sağlıklı beslenme ile ilgili neredeyse tüm makale, diyet ve beslenme önerileri, televizyon programları ve gazete haberlerinde antioksidan kelimesi çok sık kullanılıyor.

Peki, antioksidan nedir? Faydaları nelerdir? Hangi gıdalarda bulunur?

Antioksidan Nedir?

Kimyasal bir maddedir. Vücudumuz tarafından üretildiği gibi dışarıdan gıda yoluyla da alınır.

Dışarıdan gıda yoluyla alınan en önemli antioksidanlar A, C, E vitaminleri ve Selenyum’dur. Bu kimyasallar vücuda alındıklarında metabolik faaliyetler sonucu oluşan serbest radikallerin oluşumunu önler. Serbest radikallerin hücreye zarar vermesini engelleyen antioksidanlar böylece yaşlanmanın olumsuz etkilerini de geciktirici özelliğe sahiptir.

Antioksidan Nasıl Çalışır?

Ciğerlerimize çektiğimiz hava vücudumuzun içinde serbest radikaller denilen zararlı maddelerin oluşmasına neden olurlar. Antioksidanlar bu serbest radikaller ile savaşarak vücudumuza zarar vermelerini engeller.

Antioksidan’ın Faydaları Nelerdir?

Antioksidanlar serbest radikallerin sebep olabileceği tüm rahatsızlıklara karşı vücudu korur. Özellikle kalp rahatsızlıkları, diyabet, makula dejenerasyonu ve kanser gibi hastalıklar başta olmak üzere bulaşıcı özellik gösteren hastalıklara karşı da koruyucu önlem teşkil eder.

Antioksidan bu rahatsızlıkların tedavisinde değil, bu rahatsızlıklara yakalanmamak için koruyucu önlem olarak kullanılmalıdır. Serbest radikaller hastalıklara yol açtığı gibi ileri yaşlarda ortaya çıkması beklenen bazı hastalıkların da daha erken yaşlarda ortaya çıkmasına sebep olur. Bu bağlamda, antioksidanların yaşlanma belirtilerini de geciktirdiği çok rahatça gözlemlenebilir.

Antioksidan Hangi Gıdalarda Daha Çok Bulunur?

Genel olarak sıralamak gerekirse birçok sebze, meyve, çeviz, fındık, bitkisel yağlar, kırmızı ve beyaz et, balık tahıl gibi gıdalar antioksidan açısından oldukça zengindir. Antioksidan türlerine göre genel anlamda gıdaları sıralamak gerekirse;

* A Vitamini ve Karotenoid: Havuç, kabak, brokoli, tatlı patates, domates, karalahana, kavun, şeftali, kayısı (açık renkli meyveler)

* C Vitamini: Turunçgiller ve narenciyeler, brokoli, yeşilbiber, yeşil yapraklı sebzeler, çilek, domates

* E Vitamini: Fındıkve ceviz gibi sert kabuklu yemişler, yeşil yapraklı sebzeler, bitkisel yağlar

* Selenyum: Balık ve deniz kabukluları, kırmızı et, tahıl, yumurta, tavuk, sarımsak

Bunlar çok bilinen antioksidan depoları. Bilinmeyen ise Hünnap! Hünnap birçok bölgede bilinmez. Bizim buralarda yeni yeni ismi duyulmaya ve tüketilmeye başladı.

Hünnap: Nisan-mayıs ayları arasında, sarı renkli çiçekler açan, hoş kokulu, 4-5 metre yüksekliğinde dikenli bir ağacın, kırmızı kabuklu, sert çekirdekli, iri zeytin biçiminde ve büyüklüğünde bir yemişidir.

En dış çeperi derimsi ve ince, pulpasi (yumuşak kısım) sari renkli ve tatlı, lezzetlidir.

Ünnap da denilir. Bahçelerde yetiştirildiği gibi yabani olarak da bulunur. Asıl vatanı Suriye’dir. Ağacının gövdeleri silindir biçiminde, esmer kabuklu, çok dallıdır.

Yerli değildir. Marmara, Bati ve Güney Anadolu’da yetişir.   

Kullanıldığı Yerler: Güneşte kurutulan olgun meyveler çerez olarak çay ile tüketilebilir. Ayrıca kaynatılıp içilmekte ve reçeli yapılmaktadır. Bitkisel ilaç olarak da kullanılmaktadır.

Hünnap Yaprağı: Çay olarak bronşit, astım, mide ve bağırsak rahatsızlıklarında kullanılır.

Faydaları: Çok eskiden beri yumuşatıcı, balgam ve idrar söktürücü ve kabız edici olarak kullanılmaktadır.

Hünnap meyvesi: Eczacılık da 21 günlük kürler halinde (sabah aç 2 tane meyve) tüketilir. Kolestrol ve lipid düşürücü olarak da kullanılır.