Aptalı affedin ama aptallığı affetmeyin

Bizim tespitimiz değil, bazı insanlara aptal demişler, yaptıklarına da aptallık. Etrafımızda saçma sapan davranan insanlar için kullanılır. Fakat kişi davranışları geniş bir perspektiften incelendiğinde bazı kimselerin aptallık sandığımız davranışlarının kendilerine göre haklı gerekçeleri olduğunu görürüz.

Ayakkabım eskimesin diye ayakkabıları elinde yalınayak yürüyen biri size göre aptalca davranıyor olabilir mi? Bu kişinin savunması ne olursa olsun kabul etmeliyiz. Ta ki yalınayak yürümek zarar vermeye başladığı anda yaptığı aptallık olur. Yani yapılan şeyde bir zarar söz konusuysa aptallıktan söz edebiliriz. Değilse kişinin kendine göre davranışı deriz.

Böyle yaptığımız zaman -önümüze geleni aptal ilan ediyoruz ya- aptal sayısında da azalma olur; aptallık yapanlar gerçek aptal olur. Su iyi kaynamış mı diye elini sokmak mesela. Ateş iyi yanıyor mu diye ateşi tut bak o zaman.

Ama yani araba varken şehre yürüyerek gitmiş. Bu aptallık değil ki. Sonra insanların tutarsız konuşmalarını da aptallık olarak değerlendirirler. Bu o kişinin tarzı olabilir. Ortada bir zarar söz konusu değilse üzerinde durulmaz.

Kişiler bazı konularda eksik olabilirler. Bu durum davranışlarına yansır. Ve biz onlara aptal deriz. İnsanlar, hepimiz aptallık yapabiliriz. Aptallık yapmamıza değil de yaptığımız aptallığa bakılmalı.  Çünkü bazı davranışlar telafisi imkânsız sonuçlar doğurabilir.

Abisi aptalca bir şekilde düşünmeden kız kardeşini bir erkekle gördüğünü söylüyor. Namus konusunda hassas baba kızını oracıkta öldürüyor. Aslında olay doğru. Oğlan böyle bir şeyi söylerse sonucun ne olacağını bilmiyor mu? Bilmiyorsa bilecek. İşte ölümcül aptallık! Bu aptallık kabul edilemez!

Sizler, bizler elbette bazen aptalca davranacağız. Ama işte yukarıdaki gibi ölümcül sonuç doğuran aptallık yapmayacağız. Çocukken sütligen dediğimiz bir bitkinin sütünü yüzümüze sürdük. Yüzümüzün her yanı balon gibi şişti. Allah göstermesin bilmediğimiz bu bitki zehirli olur ölebilirdik.

Burada sorun insanların aptalca davranması değil yaptıkları aptallıktır. Sonucunu kestiremediğimiz söz ve davranışlar konusunda dikkatli olmalıyız. Ve daha önemlisi aptallık konusunda aptallık yapanların üzerine gidiliyor. Herkes aptallık yapar. Siz yapılan aptallığa baksanıza. Bazı şeyleri geri zekâlı bile olsa yapamayacaklarını insanlara anlatacaksınız. Siz her şeye aptallık diyorsunuz. Aptallığın ne olduğunu bilmiyorsunuz. Kişi de ölümcül aptallıkla basit sıradan saçma davranışı birbirine karıştırıyor. Hangi aptallıkların hangi sonucu doğuracağını insanlara anlatacaksınız. İnsanlar aptallık yaptıkları için cezalandırıldıklarını sanıyorlar. Adam kendi kendine konuşuyormuş “aptal mısın sen”  Bunlarla uğraşmayın ya! Aptalı affedecek, aptallığı affetmeyeceksiniz.