Aşılama Tedavisi ve başarısı

Aşılama tedavisi Sperm (erkek üreme hücresi) hücrelerinin kadının yumurtlama zamanında uterus içerisine verilmesidir.

Aşılama (IUI) Uygulanan Kişiler

1- Erkek hastalarda spermlerin hem sayı hem de hareketliliğinin yetersiz olduğu kişiler

2- Penisin sertleşmesinde bozuklular

3- Boşalma işleminin penise değil idrar kesesi içerisine olması

4- Kadın hastalarda sperm hücrelerini yıkan antikorların varlığı

Endometriosiz

Kısırlık

Aşılama işleminin uygulanabilmesi için, tüplerden birinin açık olması gerekir. Sperm hücrelerinin sayısı, hareketliliği, normal görünümlü sperm hücresi yüzdesi aşılamanın olabilmesi için belirli sınırlarda olmalıdır.

Aşılama işleminin hazırlık döneminde overlerin (yumurtalar) uyarılması için ilaç verilir. Hedef ilaçlar ile overde sağlıklı follikül gelişimini sağlamaktır.

Over (yumurta) gelişiminin takibi USG (ultrasonografi) ve hormon analizleri ile yapılır. USG over hücresini boyutları yönünden takip eder ve önemlidir.
Adet zamanının 3 ila 5. Günü ilaçlar kullanılmaya başlanır.8 ila 9. Günlerde USG ve hormonlara bakılır ve doz ayarlamasına geçilir. Gün aşırı takip bundan sonra yapılmaya başlanır.
USG ile bakın folikül büyüklüğü 18 ila 20 mm ulaştığı zaman dışarıdan ilaç ile follikül çatlatılır. Bu sebeple HCG hormonu uygulanır. HCG hormonu folikülün çatlamasını ve over hücresini sertleştirme görevini yapar.

Birden fazla ağrı kesiciler yumurtlama dönemini olumsuz etkiler bu sebeple yumurtlamaya yakın zamanda gerekmedikçe kullanımı olmamalıdır.
Aşılama tedavi işlemi süresince cinsel ilişkiye devam edilebilir.
Kullanımı sürekli olan ilaçlar kesinlikle hekime bildirilmelidir.
Hekimin haberi olmadan ilaç kullanılmamalıdır.
Radyasyondan olabildiğince uzak durulmalıdır.

Aşılamanın yapılacağı gün erkekten sperm örneği alınır. Bu örnek belirli işlemlerden geçirilerek, hareketli ve yumurta hücresini dölleme oranı yüksek sperm hücreleri farklı ortamda ayrılır. Kat eter ile uterus içerisine girilerek şırınga yardımı ile ayrılmış olan sperm hücreleri rahim içerisine verilir.
Aşılama işlemi anestezi gerektirmeyen ve ağrı hissi olmayan bir işlemdir. Aşılama süresi 10 ila 15 dakika kadar sürer. Aşılama işlemi sonrası hasta hastaneden ayrılabilir. Aşılamaişlemi sonrası kısıtlama olmadan cinsel ilişkiye girilebilir. İstenmeyen vajinal kanama durumunda hasta hekimine bildirmelidir.

Aşılamada Riskler

Çoğul gebelikler

Hiperstimülasyon Sendromu (Yumurtalıkların ilaçlara vermiş olduğu aşırı cevap)

Overlerin (yumurta) dışarıdan kullanılan ilaçlara cevap vermeyişi; Beraberinde kullanılan ilaçlara overler cevap vermeyebilir ya da verilen cevap yetersiz denilecek kadar azdır. Ay içerisinde aşılama olmaz.

Follikülün erken zamanda çatlaması; LH hormonunun istenmeyen yükselişi follikülün çatlamasına sebep olur. Aşılama bu durumda yapılamayabilir.

Aşılamada Başarı Şansı

Aşılama işleminin başarı yüzdesi her tedavi başına %15 ila 20 arasındadır. Bayanın tubaları sağlıklı olması ve erkeğin sperm hücrelerinin sağlıklı olması durumunda, yıl içerisinde denemelerle oran %50 civarına ulaşabilir.3 ila 4 aşılama siklusu uygulanabilir. Başarı olmaz ise klasik tüp bebek işlemi tavsiye edilebilir.

Prof. Dr. Bület Tıraş

www.bulenttiras.com