Aşk Doğu'dan doğar

İklimler, insanın ruhsal ve bedensel yapısını değiştiren önemli oluşumlardır. Akdeniz boyunca yerleşmiş insanların sıcak kanlı oldukları, kuzeye doğru çıkıldıkca, iklimlerle birlikte insan ilişkilerinin de soğumaya başladığı bilinen bir gerçektir.

İklimlerin bir başka özelliği de insanın kanını kaynatmasıdır. Aşkların baharda tırmanmaya başlaması, yazda ise zirveye çıkması Eros'un oklarının olmasa bile, güneşin oklarının işi olduğunu biliyoruz.

İşte doğu insanı bu nedenle aşk öykülerinin yaratıcısı olmuştur. Şu âna kadar bilinen en eski aşk şiiri, İstanbul Arkeoloji Müzeleri'ndedir. Çünkü yazanlar Sümerlilerdir ve yurtları Mezopotamya'dır. Kil tablet üzerine yazılmış, tarihteki bu ilk aşk şiirinden bir kaç dize okuyalım:

Sen seviyorsun beni: Yalvarırım,
Sarıl bana, okşa beni, öp beni.
Benim efendim, koruyucu tanrım:
Enlil'in yüreğini şenlendiren
Şu-sin'im, sarıl bana, okşa beni.

Yerin baldan tatlı: Okşa elinle,
Güzelim giysileri okşar gibi,
Elini doldursun cânım dokusu.

İÖ 2800 yılında kil tablete yazılmış olan bu şiirin çevirisi Talât S. Halman'a aittir.

İlk aşk şiirinin doğuda çıkması bir rastlantı değildir. Biz rubailerinde hep şarabını öne çıkardığımız büyük bilgin Ömer Hayyam, aslında matematikçidir. Bir başka yönü de, rubailerinde çok güzel aşk dizelerine yer verdiğidir.

Ömer Hayyam'dan da çok bilinen bir rubaiyi buraya alalım:

Sevgili, seninle pergel gibiyiz:
İki başımız var, bir tek bedenimiz.
Ne kadar dönersek döneyim çevrende:
Er geç başbaşa verecek değil miyiz?

Doğudaki aşk şiirlerine örnekler daha çok buluruz. Ama, bir de halk öyküleri var. İyi yazarların kaleminden kağıda dökülmüş halk öyküleri. Adem ile Havva bildiğimiz ilk aşk öyküsü. Varka ile Gülşah, Leylâ ile Mecnun, Hüsrev ile Şirin, Kerem ile Aslı, Tahir ile Zühre, Yusuf ile Züleyha. Hepimizin adını duyduğu sonları mutlu gelmeyen aşk öyküleri.

Özellikle Yusuf ile Züleyha'ya dikkatinizi çekmek isterim. Bu aşk öyküsü, kutsal kitabımız Kuran-ı Kerim'in XII. Suresinde de anlatılmaktadır.

Kuran diliyle söyleyeyim "Anlayanlar için ibret vardır"

İşin, aslı budur. Aşk Doğu'da başlamıştır. Adem ile Havva'nın da doğu topraklarında dünyaya indirildiğini bildiğimize göre, başka söze gerek var mı?