Aşk ve Mitoloji ile Aramızdaki ilişki-7-

Şimdi hikayemizi biraz daha başa dönerek derinleştirelim.

M.Ö.2000'lerde önce Sümer'lerin kil tabletlerinde, daha sonra da tek tanrılı dinler dahil bir çok din ve inanışın temelinde yer alan  "Yaradılış Mitosu",  bir taraftan insanın kültür hayatına geçişine dair bir çok olguyu yansıtırken diger taraftan da toplumsal hayatın temellerini, çerçevesini ve ahlaki referanslarını meydana getirecek şekilde kadın-erkek ilişkisini işlemiştir.

Dört kutsal kitapta ilk insanlar olarak tanımlanan Adem ile Havva'nın, Sümer destanlarındaki anlatılarla da örtüşen Yaradılış Mitleri, aynı zamanda 4 bin yıllık bir döneme damgasını vuran ahlaki kural, gelenek ve önermelerin kaynağını oluşturması, aşkla diyalektik bağlarını açık etmesi bakımından da çok önemlidir.

Bir Yahudi atasözü olan  "tanrı sizi kötü kadınlardan korusun, iyi kadınlardan da siz kendinizi koruyun" ifadesinde, Lilith kötü kadını, Havva ise iyi kadını temsil etmekte ve öz itibariyle kadının her halükarda kaçınılması gereken tehlikeli bir varlık olduğu savlanmaktadır.

Tevrat'ın 1.Bap'ında tüm canlıların iki cins olarak yaratıldığı anlatıldıktan sonra, tanrının kendi suretinde erkek ve dişiyi aynı anda yaratıp  "... çoğalın, yeryüzünü doldurun ve onu tabi kılın"  diye seslendiği dile getirilir.

Ancak gel gör ki aynı kutsal kitabın 2. Bap'ında ise bu söylem unutulmuş ve buradaki söylemde ise; önce erkek yaratılmış ona yardımcı olması için diğer canlılar arasından araştırmalar yapılmış, ancak uygun yardımcı bulunamadığı için kadın adeta mecburen erkeğin kaburga kemiğinden yaratılmıştır.

Bu tutarsızlık, kutsal kitaplar öncesi yaradılış mitleri incelendiğinde daha anlaşılır bir hal almaktadır.

İşte Lilith etimolojisi de bu noktada devreye girmekte ve bu çelişkili anlatımın kaynağı hakkında ipuçları vermektedir.

M.Ö. 8.-11. Yüzyıl sürecinde oluştuğu bilinen "Ben Sira Alfabesi" incelendiğinde durum daha bir anlaşılır hal almaktadır:

"...Tanrı ilk insanı yarattığında şöyle konuştu: İnsanın yalnız olması iyi bir şey değil. Ve ona topraktan bir eş yarattı, ona benzeyen ve adı Lilith olan. Ancak kısa bir süre sonra birbirleri ile kavga etmeye başladılar. Kadın erkeğe; "Ben senin altında yatmak istemiyorum" ve erkek ise "Ben senin altında değil üstünde yatmak istiyorum, çünkü sen altta kalan olmayı hakkediyorsun ve ben üstün olmayı hakkediyorum" dedi. Kadın "eşitiz, çünkü ikimizde topraktan yaratıldık." Birbirlerini anlamayı red ettiler. Lilith tanrının o özel ismini telaffuz etti ve dünyanın göğüne yükseldi.. Adem yaratıcısına seslendi: "bana verdiğin kadın benden kaçtı!"  Tanrı Lilith'in peşinden 3 melek gönderdi ve şöyle konuştu: "Geri dönmek istediği taktirde tamam, ama istemezse her gün yüz oğlunun ölümüne şahit olmayı göze almalıdır. Melekler kadını bulup tanrının sözünü ilettiler, ama o geri dönmek istemedi. (İbranicede kaybedilen değerlere geri dönmeme anlamında bir red ediş vardır) Melekler "Seni denizde boğacağız" dediler, kadın; "beni yalnız bırakın, çünkü ben çocukları zayıf düşürmekten başka bir işe yaramam. Erkek çocukları doğumlarından sekizinci günlerine, kız çocuklarını ise doğumlarından yirminci günlerine kadar gözetmem emredildi" dedi. Böylece kadın-yani Lilith-günbegün şeytanlarından yüz tanesinin ölümünü göze aldı."

Bu öykünün Kabala Ögretisi versiyonlarında da benzer bir anlatı yapılmış,burada da;

"...Melekler Liltih'i Kızldeniz yakınlarında almaya gittiklerinde etrafta şehvetli şeytancıkların dolaştığı ve onun onlardan olma hergün yüz şeytan dogurdugunu görürler. Gelmesini söylediklerinde ise Lilith kendilerine  "... bu süreden sonra artık nasıl Adem'e dönüp saygın bir ev kadını olarak yaşayailirim ki?"  diye sorar. Tanrı Adem'e uygun eş yaratmak için yeni bir denemede bulunur. Ve adem seyrederken bir kadının anatomisini şekillendirdi: Kemik, kan, bag dokusu, kas ve bağırsaklar kullandı. Bütün bunları deriyle kaplayarak çeşitli yerlerine kıl ve saçlar ekledi. Bu görüntü Adem'i öyle tiksindirdi ki kadını(Chawwah) bütün güzelliğiyle karşısında bulduğunda dahi onu çok itici buldu. Tanrı üçüncü kez denedi ve Adem uyurken onun kaburga kemiğinden  bir kadın yarattı. Adem ona hayran olmuştu..."  denmiştir.

Daha çeşitli varyasyonları da görülebilecek bu anlatıların ortak noktası; Lilith'in Adem'e verilen ölümlülük cezasından azad olduğu ve aynı zamanda da dünyanın bir "felaketi" olduğudur. Etraftaki varlığına işaret olarak ta yılan ve baykuşlardan söz edilir.

"Başkaldıran" uğursuz kadınların kökeni de belirginleşmiştir artık!

Şamael'le yani şeytanla ilişkiye giren uğursuz, söz dinlemez kadınların gizli tarihinin başlangıcı da  burada yatmaktadır:)

Hikayemize devam edeceğim, ama biraz nefes almam gerekiyor...

Devam edecek.