Atamanoğlu Fatih

“Geçtim putların ormanından

Baltalayarak

Ne de kolay yıkılıyorlardı”

Tarih söz konusu olduğunda putlar ormanıdır Türkiye. “En çok putu Doğan Avcıoğlu ile biz kırdık” diyor ve Nâzım’ın yukarıdaki satırları ile kitabına başlıyor Yalçın Küçük.

Merakta Balzac ve Leonardo Vinci’yi, yetişmeye çalışmak ve kapı açmakta Namık Kemal’i, hayal kurmakta ise Enver’i kendi önünde gördüğünü vurgulayan yazar, bu eseriyle karanlığa diyalektik bir darbe vurduğunu, tarihi dinden ayrıştırarak araştırdığını, Silivri’de bir koğuşta “İkinci Bayezidler’den”  intikam almanın kendisine sevinç verdiğini belirtiyor.

Atamanoğlu/Osmanoğlu Devleti’ni başarılı kılan gelişmeler;

Veba;

Dünyada iki önemli veba salgını yaşandı. İlki 542 yılında Etiyopya’dan geldi Anadolu ve İstanbul üzerinden Balkanları kırdı. Bu dönemde İslam’ın ilerlediğini görülür. İkincisi; 1348 yılında Kırım üzerinden geldi ve bu dönemde Atamanlıların ilerlemesi görülür.

Moğol İstilası;

Atamanlıların tükenmekte olan Bizans Devleti karşısında ciddi tehdit oluşturmaları Moğolların istilası dönemine denk gelir. Yalçın Küçük, bu tespitini iktisadın “push-pull” ikilemi ile destekler. Moğol hücumu iterken, çökmekte olan Bizans ise çekiyordu.

Yüzyıl Savaşları;

Avrupa’nın en güçlü devletlerinden ikisi olan İngiltere ile Fransa arasında 1337 yılında başlayıp 1453 yılında sona eren savaş, Atamanoğlu tehdidi altındaki Bizans’a askeri yardımı engelledi. 1453 yılına gelindiğinde Yüzyıl Savaşları sona eriyor, Bizans ise düşüyordu. Atamanoğlu Beyliği imparatorluğa dönüşüyor, bölgesindeki otorite boşluğunu doğru değerlendiriyordu. Yazar bu gelişmeleri “Boşluğa Doğuş” olarak isimlendiriyor.

Latin Yıkımı;

1204 yılında Haçlı Ordusu adı altında Latinler İstanbul’u işgal ederek kenti yerle bir ettiler. Büyük eziyet ve kıyım yaptılar. Daha da ileri giderek kentin en değerli hazinesi sayılan Kutsal Emanetleri talan ettiler. Bu gelişmeler Greklerin, Latinlerden nefret etmesine yol açtı. İstanbul’un fethinde, Bizans halkının geçmişte yaşananları göz önünde tutarak “Kardinal külahı görmektense Osmanlı sarığı görmeyi tercih ederim” anlayışında oldukları bilinmektedir.

Neden Atman/Atamanoğlu?

Emir Atman/Otman/Osmangazi, Şeyh Ede Balı’nın çadırına pagan anlayışına yakınlık duyan bir ümmi olarak girer. Beyliğinin büyümesi adına gerekli Türkmen desteğini alarak Şeyh Ede Balı’nın damadı olarak çıkar. Beylik, bu tarihten II. Bayezid dönemine kadar dini özellik taşımaz. Yazar bu görüşünü hükümdar isimlerine gönderme yaparak destekler. Atman, Orhan, Murad, Bayezid gibi. Dikkatle incelenecek olursa bu isimlerin Türkmen kültürüne yakın olduğu görülür. Yazar, beyliğin kuruluşundan Fatih Sultan Mehmet’in ölümüne kadar olan dönemi Atamanoğlu olarak adlandırır. Osmanlı deyimi ve Osmanlı anlayışının ise; II.Bayezid’in yapmış olduğu İslamist darbe ile başladığını ileri sürerken Bayezid isminin doğrusunun  Abayezid (yezidin babası) olduğunu vurgulamaktadır.

Atamanlılar, II. Bayezid dönemi ile birlikte Sünni-İslam kimliğine bürünür ve Osmanlı dönemi bu şekilde başlar

İmparatorluk halkından Millet yaratmak isteyen Osmanlılar;

Osmanoğlu sülalesinden iki kişi, özellikle Rumeli’deki insan yığınlarından değil bir halk, bugün Kuzey Amerika’da adına “Kanadalı” veya “Amerikalı ”denilene benzer türden “millet” yapmaya çalıştılar. Musa, hızla ve bir saldırı biçemiyle ve Mehmet, daha sabırla ve çevresini hazırlayarak, Grek, Sırp, Bulgar ve Türk insan yığınlarından yeni bir “millet” yapmayı denediler.

Birincisi, Birinci Mehmet’in uzattığı keman kirişi ile boğuldu.

İkinci Mehmet, İkinci Bayezid’in zehri ile öldürüldü.

***

Atamanoğlu Fattih

Yalçın Küçük

Mızrak Yayınları

1.Baskı İstanbul / 2012

Büyük boy 469 sayfa

***

Dipnot:

Kitabın büyük bir bölümü yabancı sözcük ve çevirisi yapılmamış metin içermektedir. Bu nedenle eserin anlaşlması adına daha önce paylaşmış olduğum yazıdan;

http://blog.milliyet.com.tr/atamanoglu-fatih--okuma-ve-anlama-sozlugu/Blog/?BlogNo=388276

faydalanmanızı öneriyorum.