Mlliyet Milliyet Blog Milliyet Blog
 
Facebook Connect
Blog Kategorileri
 

26 Aralık '08

 
Kategori
Tarih
 

Atatürk ırkçı mıydı?

Atatürk ırkçı mıydı?
 

ULUSAL KİMLİĞİMİZİN TANIMINDA FARKLILAŞMALAR:

Bir önceki bloğumda, zaman ve zemin koşullarına göre, Atatürk'ün farklı ulus tanımları yapmış olduğuna değinmiş ve şöyle sıralamıştım:

Osmanlı Meclisi tarafından kabul edilen Misak-ı Milli'de(Ulusal Ant), "ulus" kavramı; "Osmanlı-İslam" birlikteliğini ifade ediyordu.

Atatürk'ün "ulus" tanımı ise, zaman ve zemin koşullarına göre farklılıklar gösteriyordu;

* 1 Mart 1922'de, Türk ulusunu "ırk, din ve kültür birliği",

* 1 Kasım 1922'de, "Türk-İslam" birlikteliği,

* 1924 Anayasası'nda "Din ve ırk farkı olmaksızın Türk vatandaşlığı" tanımlıyordu.

Görüldüğü gibi, ulusal kimliğimiz, laik ve demokratik öğeleri de bünyesine alarak adım adım öze yaklaşıyor.

1930'LU YILLARA GELİNDİĞİNDE NE OLDU DA ULUSAL KİMLİĞİMİZİN İÇERİĞİ VE SINIRLARI DEĞİŞTİ?

1930'lu yıllara gelindiğinde, laik devlet yönetimi yerine oturmuş, Batı tarzı sosyokültürel reformlar değişen ölçülerde gerçekleştirilmiştir.

Bu sıralarda Avrupalıların, insanımızı, toplumumuzu, tarihimizi ve uygarlığımızı aşağılayan görüşleri ve bunun yanında, topraklarımız üzerindeki gerçek dışı iddiaları "ulusallık" anlayışının sınırlarını tekrar değiştirmiştir.

Özellikle "dil" ve "tarih" alanında yapılan çalışmalar ile hem yanlış bilgilenmiş Avrupa kamuoyunun aydınlatılması düşünülmüş, hem de ulusumuzun, tarihteki güçlü yeri ve köklü kültürü ile övünmesi amaçlanmıştır.

Atatürk, "Büyük devletler kuran atalarımız, büyük ve kapsamlı uygarlıklara da sahip olmuştur. Bunu aramak, incelemek, Türkiye'ye ve dünyaya bildirmek bizler için bir görevdir"(1) diyerek, bu konuda yapılacak çalışmalara yön vermiştir.

Atatürk'ün başlatığı bu yeni süreç, kimi kişiler tarafından -zaman zaman da Atatürk'ün hoşgörüsü ile- "türdeş" bir toplum oluşturma ve Batı'ya karşı "üstün bir kimlik" anlayışına yönelik "ırkçı" bir görünüme de sokulmuştur.

Ara Not-1 : Baskın Oran, türdeş toplum oluşturulmasının Atatürk milliyetçiliğinin ideolojisi olduğunu, bu ideoloji ile hem sınıfsal ve hem de "etnik" açıdan "bölünmez" bir blok oluşturulmak istendiğini söylemektedir.(2)

ETNİK KÖKENİMİZ ETİLERE Mİ DAYANIYOR?

Bakın şimdi, Atatürk bu konuda ne diyor?

1-1-1933 yılında, Ankara Palas'ta kutlanan Yılbaşı gecesinde, Atatürk, kendisine armağan edilen tarih ve dil konusunda yazılmış kitapları aldıktan sonra, gece yarısı, yaptığı konuşmanın bir yerinde şu sözleri söylemiştir:

"...Bir de şunu iyi bilmek lazımdır ki, kadim(ezeli) Etilerimiz, atalarımız, bugünkü yurdumuzun ilk ve otokton(yerli) sakini ve sahibi olmuşlardır. Burasını binlerce yıl önce, anayurdun yerine öz yurt yapmışlardır. Türklüğün merkezini Altaylardan Anadolu-Trakya'ya getirmişlerdir. Türk Cumhuriyeti'nin sarsılmaz temelleri bu öz yurdun çökmez kayalarındadır"(3)

Atatürk'ün bu etnik köken yaklaşımı, inasanımıza ve toplumumuza uygun "ulusal bir kültür modeli" arayışı içinde bulunanlara "Anodolucu Kültür Modeli"nin işaretini vermiştir. Bu çalışmalarda şu saptamalar yapılmıştır:

* Girit-Ege ve Grek uygarlıklarının müşterek bir Türk uygarlığı olduğu(4)

* Avrupa uygarlığının esaslarını İsa'dan binlerce yıl önce Türklerin kurmuş olduğu(5)

* Eti ve Grek Tanrılarının bir olduğu için Greklerin de Türk olduğu(6)

* Dünyadaki bütün dillerin Türkçe'den çıktığı(7)

Bu aktarmaları yaparken aklıma, 2004 yılının Kasım ayında Fransız Cumhurbaşkanı Chirac'ın , Türkiye'nin AB üyeliğine destek verirken söylediği şu sözler geldi: "Türkiye'nin Avrupalı olmadığını söylemenin anlamı yok; hepimiz Bizans'ın torunlarıyız".

Bu sözler, o zamanlar tarihçiler arasında tartışmalara yol açmıştı. Yukarıdaki alıntılara baktığımızda-eğer bunlar gerçekse- bırakın Bizanslıların torunu olmayı, Bizanslılar dahil tüm Avrupa'nın, aslında bizim torunlarımız olduğu anlaşılıyor.

Ara Not-2 : Lord Kinross, Atatürk'ün bir İngiliz diplomatına, "kent" sözcüğünün Türkçede olduğunu ve bunun, Türklerin bir zamanlar İngiltere'yi fethetmiş olduğunun bir kanıtı olduğunu söylediğini belirtir.(8)

NEDİR BUNLAR... ATATÜRK IRKÇILIK MI YAPIYOR?

Ne münasebet... Ne alaka?

Bütün bu girişimler ve yaratılmak istenen hava, her ne kadar "ırkçı" bir nitelik almış gibi görünse de, "ırkçılığa" yaslandırmak mümkün değildir.

Yapılamak istenen yalnızca, son bir veya iki yüzyıl boyunca fena halde tahrip edilmiş bulunan ulusumuzun öz yazgısına kuvvet vermekti.

Atatürk, ulusal benliğini bilmeyen toplumların, öteki ulusların avı olacağı görüşündeydi.(9) Amaç, toplumumuzun, Batı toplumları içinde "kendine özgü ulusal bir kimlikle" yer almasıydı.

ULUSAL KİMLİĞİMİZ YALNIZCA "TÜRK" UNSURUNA MI DAYANDIRILMIŞTIR?

Atatürk döneminde oluşturulmak istenen "ulusal kimlik", etnik köken olarak yalnızca "Türk unsuru"na dayandırılmamıştır. Çünkü kurulan yeni Türk Devleti'nin ulusalcılık anlayışı, belli bir coğrafi bölge içinde yaşayan Türkleri ve onların yanı sıra, aynı bölgede(ulusal sınırlar içinde) Türk Devleti'ne sadakat gösteren Türk olmayan diğer etnik unsurları da Türk vatandaşı saymaktaydı.

Atatürk milliyetçiliğinde ulusun tanımı da, Türk ırkından gelme ölçütüne değil, "kendini Türk sayma" ölçütüne bağlı olmuştur.

Atatürk'ün, bazıları tarafından ırkçı bir yaklaşımla söylediği öne sürülen "Ne Mutlu Türküm Diyene" özdeyişi de, "din, dil ve soy farkı gözetilmeden" tüm ülke halkını ulusal birlik ve beraberliğe davet eden bir çağrıdır. Bu özdeyişte, kullanılan "Türk" sözcüğünü , "Türk unsuru"nu öne çıkaran bir ifade olarak değil, tüm ülke halkının ayrım gözetmeden Türkiye Cumhuriyeti'ne bağlılığın bir simgesi olarak görmek gerekir.

Bu, tüm ülke halkının içtenlikle, "Türküm" diyebilmesinin ve bundan gurur ve mutluluk duymasının bir özlemidir.

cdenizkent

(1) Afet İnan, Atatürk Hakkında Hatıralar ve Belgeler, 4.b., 1984, s.311
(2) Baskın Oran, Atatürk Milliyetçiliği, 1988, s.161
(3) Mustafa Kemal Atatürk, Söylev ve Demeçler, Cilt II, 308
(4-5-6-7) Saffet Engin, Kemalizm İnkılabının Prensipleri, Cilt I, 1939, ss.(43-44), (54-55), Cilt II (184-185), Cilt I, s.151
(8) Lord Kinross, Atatürk The Rebirth of a Nation, İngiltere, 1964, s.469
(9) Mustafa Kemal Atatürk, A.g.y., s.147

 
Toplam blog
: 979
: 1425
Kayıt tarihi
: 11.12.07
 
 

İstanbul doğumluyum. İlk, orta ve lise öğrenimi İstanbul'da tamamladım. İstanbul Üniversitesi'nde..