Mlliyet Milliyet Blog Milliyet Blog
 
Facebook Connect
Blog Kategorileri
 
 

Sonsuzluk (Osman Özeker)

http://blog.milliyet.com.tr/yasev

17 Kasım '17

 
Kategori
Güncel
 

Atatürk'ün Beyaz Treni

Atatürk'ün Beyaz Treni
 

 
 
           Atatürk Kurtuluş Mücadelesine başladığı o ilk yıllardan itibaren seyahatlerini genelde trenle yapar, deniz yoluyla gidileek yollara ise gemilerle giderdi.
           Demir yollarıyla yaptığı uzun yurt gezilerinde 1935 yılına kadar  2. nolu servis vagonunu kullanmış,bu vagon zaman içerisinde yetersiz kalınca 1935 yılında Almanya'ya sipariş verilen, sonraları adı "Beyaz Tren" olarak  anılan trenle yolculuk yapmaya başlamıştır.
         Almanya'ya ısmarlanan tren pencerelerinin altına kadar lacivert, üst kısmı beyaza boyandığı için adına halk arasında "Atatürk'ün Beyaz Treni" denmiştir.
        Cumhurbaşkanı ve maiyeti için Almanya’da yaptırılan tren dokuz vagondan oluşmakta, Atatürk’ün memleketimizde yapacakları gezilerde uzun müddet trende kalmaları ihtimali  göz önünde tutulduğundan ihtiyacı karşılayacak her türlü tertibat mevcut bulunmaktadır.
       Atatürk'ün "Beyaz Treninde" Atatürk için yapılmış biri yemekli öteki yataklı iki vagon, Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği ile Başyaverlik için bir salon vagon, yolculuğa katılmak üzere davet edilen hükümet ileri gelenleri için iki yataklı vagon, bir yemekli vagon, personel için iki adet ikinci mevki vagon ve bir furgondan oluşuyordu. İlk beş vagon 21 m, diğerleri 19 m uzunluğunda dört dingilli vagonlardı. Vagonlarının havalandırma tertibatı, sıcak su ile ısıtma sistemi bulunuyordu.
           Beyaz Trende görev alan personel, teçrübeli liyakatli ve güvenilir kişilerden oluşurdu.Çalışan personel mutlaka temiz, bakımlı ve intizamlı olurdu.
           Beyaz Tren’e bölgelerinde Yol Kısım ve Şube Şefleriyle Tren Muayene Memurları, Kısım Hekimleri faal servislerin Baş Müfettişleri refakat ederler, furgonlarında seyyar telefon ve telgraf sandıkları emre hazır bulundurulurdu.
       Mustafa Kemal Atatürk Beyaz Trenle son yolculuğunu 12 kasım 1937 tarihinde Ankara'dan başlamıştır. Saat 17.50 de Ankara Garı’ndan hareket eden tren Kayseri-Sivas-Diyarbakır-Elazığ-Malatya-Adana-Mersin’e gitti. Afyon ve Eskişehir üzerinden dönen tren 21 Kasım günü saat 23.30 da Ankara Garı’na girdi. Dokuz gün süren bu yolculukta Atatürk’ün hastalığı iyice artmıştı, çok sıkıntı çekmesine rağmen dokuz günlük bu yolculuğu tamamlamayı başarmıştır.
      Ulu Önder Atamızın Yadigarı "Atatürkün Beyaz Treni" 19 Kasım 1938 günü yine Atatürk'ü son yolculuğuna taşımış,İzmit'den Atamızın naaşı bu trene son kez alınmış ve Ankara'ya Türk milletinin asil evladını taşımak yine Beyaz trene nasip olmuştur.
           Atatürk'ün Beyaz Treni Atamızın ölümünden sonra İsmet İnönü tarafından  kullanılmaya devam etmiş, Demokrat parti iktidarıyla birlikte bu tren bir kenara atılarak adeta kaderine terk edilmiştir.
        1950’li yıllar… Devletin zirvesinin trenden inip otomobile bindiği, Atatürk’ün demiryolu politikasından da yolundan da uzaklaşılmaya başlanan yıllardı, Beyaz Tren önce yeşile boyatıldı. Gerekçe "korumak" tı! Sonra her vagon bir tarafa atıldı.  Bazıları çeşitli yerlerde servis vagonu gibi işlerde kullanıldı. İçindeki eşyalar korunamadı.Korunabilen özgün tek vagon 1964 yılında Ankara Atatürk Konutu müzesine verildi. Bugün Ankara Gar’da Kurtuluş Savaşını idare ettiği Direksiyon Binasının yanında müze-vagon olarak sergilenmektedir.
        Beyaz Trenin bir vagonu  yıllar sonra Konya'da pislik içinde ve " harabeya dönmüş "bir halde bulunur.DDY bu vagonu restore ederek 1991 yılından bu tarafa Yenice istasyonunda sergilenmeye başlamıştır.
            Atatürk'ün 1927 den 1935 yılına kadar kullandığı 2. nolu vagon ise "Beyaz Trenin" renklerine boyanarak  restore edilmiş bir vaziyette bugün İzmirimizin Alsancak garında muhafaza edilmektedir.
            Cumhuriyetin ilk yıllarından, Atamızın Vefatına kadar gecen zaman diliminde tren ulaşımı önemli bir yer işgal etmekte, demiryolu yapımı önemle ele alınmaktaydı."demir ağlarla ördük yurdu dört baştan" cümlesi işte bu cumhuriyetin ilk yıllarının en önemli icraatlarından biriydi.
           1950 li yıllarda ise Demokrat parti iktidarıyla birlikte kara yolları taşımacılığına geçilmiş,"Küçük Amerika" olma hayalleri demir yolu taşımacılığını sekteye uğratmıştır.
            Atatürkün Beyaz Treni Cumhuriyet tarihimizde önemli görevler yapmış, Mustafa Kemal ve bürokratlarını günlerce yurt içi gezilerine taşımış, uzun yolculuklar esnasında ise bir çok kararlar alınmasına vesile olmuştur.
             Beyaz Trenin hala nerede ve ne halde olduğu bilinmeyen  vagonlarının "akibeti" hakkında ise net bir bilgi ve bulgu bulunmamaktadır.
             Dip notum: Tarihine sahip çıkmayan bir millet yok olmaya mahkumdur.
 
Osman Özeker 17.11. 2017 
 
Toplam blog
: 287
: 3107
Kayıt tarihi
: 11.07.08
 
 

1949 Konya Ereğli doğumlu olup, halen İzmir'de oturmaktayım. A.Ü. Eğitim Fakûltesi mezunuyum  Ata..