Atık Büfeleri ile istihdam yaratmak

Geçen hafta 3 yıldır devam eden "Mavi Kapak Kampanyası"nın sona erdiğine dair haberler yapıldı. Sosyal Sorumluluk kampnayası olarak başlayan proje pek çok tekerlekli sandlayaye ihtiyacı olan insana umut oldu. Türkiye'nin dört bir yanından insanlar kapak biriktirip ihtiyaç sahiplerine tekerlekli sandalyelerini aldılar. Böylece hem atıl kaynaklar heba olmamış hem de topluma karşı bireyler olumlu bir davranışta bulunarak vicdanen huzurlu olmuş oldular.

Mavi kapaklar geri dönüşüm firmalarına satılıyor ve elde edilen gelirle ihtiyaç sahiplerine tekerlekli sandlaye alınıyordu.

Bu kampanya topluma çok güzel örnek oldu. Toplum bir kez daha plastiğin çöp değil önemli bir hammadde olduğunu öğrenmiş oldu. Çöplerin cam, alüminyum,  metal, plastik, kağıt şeklinde ayrıştırılması ve ekonomik yönden yeniden  değerlendirilmesi konusuna dikkatler çekilmiş oldu.

Aslında Türkiye'deki Belediyelerin bu konuda daha aktif olması gerekir. Ancak sokak toplayıcıları atık toplama konusunda daha etkinler. Oysa ki topluma bu konuda olumlu bir yönlendirme yapılsa herkes daha fazla kendi atığına sahip çıkar. Örneğin Belediyeler her sempte atık büfeleri oluştursa ve buralarda atıklar günlük toplatılsa ve atıkların karşılığı hemen anında vatandaşa ödense, vatandaş hiç bir atığı çöpe atmaz ve bu sayede atıklar kaynağında ayrıştırılmış olur. Bunu dünya yapıyor, ABD'de bu sistem uygulanıyor. İnsanlar atıklarını biriktirip, arabalarına koyarak atık büfelerinde paraya çeviriyorlar. Böylece hem ekonomiye önemli bir girdi kazandırılıyor hem atık sahipleri atıklarından para kazanıyor hem çevre kirliliği azalıyor hem de hammaddeleri doğadan çıkarmak için ekstra enerji harcanmamış oluyor. Her koşulda herkes kazanıyor. Kazan-kazan yaklaşımına en iyi örnek.

Bence bu sistem Türkiye'de tutar. Özellikle Büyükşehirlerde ev hanımları, çocuklar buna büyük önem verirler. Sadece pet şiler için bu iş yapılsa, kilosu 1,5 TL'den alım olsa insanlar koşa koşa atık büfelerine gelirler ve anında paralarını alırlar.

Bu işden büyük bir ekonomi de yaratılmış olur. Örneğin Türkiye'de kaç okul (67 bin), kaç sağlık ocağı (6300), kaç hastane (1220), kaç üniversite (154), kaç kütüphane (1435)  kaç mahalle (17.000), kaç köy (36.000) varsa o kadar büfeyi hesap ettiğinizde ve her büfede bir kişi çalıştığında belki yüzbinlerce kişiye de istihdam olanağı verilmiş olacak. Tabii ekonomik çöpler de yerinde değerleneceği için ekonomik kalkınma yerelde fayda sağlayacak.

İnanıyorum, bir gün bunların hepsi ülkemizde olacak. Yavaş yavaş halkımız ekonomik düşünmeye, tasarruflu olmaya, çevre korumaya, değer üretmeye başladı. Bunun arkası çorap söküğü gibi gelecektir.