Atletli Fotoğraf

Ben Anadolu’luyum, İç Anadolu. Övünmek gibi olmasın Angara’lıyım. Annem Karamanlı. Her ne kadar babam Selanikli olsa da çocuklar genellikle anne kültürüyle yetişiyorlar. Ben de Anadolu kültürüyle yetiştim. Tevellüt, ayıptır söylemesi MS 1946. Ben çocukken, orta direk ailelerde, (ki bunlara her ne kadar orta direk desek de aslında kimseye muhtaç olmayan ama az gelirli demek daha doğru olur) evde giyilen spor kıyafete pek rastlanmazdı. Ailelerin çoğunda erkekler işten eve gelince pijamayı çekerlerdi. Pijama bir nevi evde giyilen spor kıyafetti. Pijama desenleri de hemen hepsi birbirine benzerdi, Sümerbank’ın yukarıdan aşağıya uzun mavi beyaz çizgili tipik pijama kumaşında ki desen. Pijamalar uzun kolluydu, kışın kalın pazen benzeri bir kumaştan, yazın ise herhalde patiska gibi, basma gibi ince bir kumaştan. Pijamalar hazır alınmazdı evde evin annesi tarafından biçilir ve evdeki dikiş makinasında dikilirdi. Kilotlar da öyle.

Atlete gelince. Bir defa kışın fanila, yazın atlet giyilirdi. Yazın öyle çıplak tenin üzerine gömlek giymek ayıptı. Yani yazın her ne kadar sıcak olsa da yine atlet giyilirdi. Üstüne de pijamanın üstü. Erkelerden bazıları yazın pijamanın üstünü giymez atletle dolaşırlardı. Evin içinde ve hatta balkonda. Bu hem sıcağa karşı daha bir ferah hem de daha bir havalı olurdu. Nasıl söylesem, daha bir spor, daha bir modern, daha bir havalı mı desem.

Ben eşofmanla orta mektepte tanıştım. Evde eşofman giymek ise pijamaya kıyasla daha modern, daha ileri, daha havalı idi. Yazın tişört giymek, şort giymek falan daha sonra çıktı.

Yazın evde atletle gezmenin ne demek olduğunu çok iyi bilirim. Dedim ya üstte atlet, altta pijama o zamanın spor ev kıyafetiydi. Tabii bu kıyafet orta Anadolu ve Doğu Anadolu’daki orta veya az gelirlilerin spor ev kıyafetiydi, İzmir’de de olabilir ama İstanbul’u bilmiyorum.

Daha da gerilere gidersek, annemin söylediğine göre, yeni evlendiklerinde yani gençliğinde (yani 1925’lerde) babam akşamları veya yatarken evde gecelik giyermiş yani entari gibi bir şey. Tabii bu babama mahsus değil, o zamanlar ekseri erkekler gece evde entari gibi gecelik giyerlermiş.

Size biraz nostalji yaptım. Daha fazla uzatmayım. Kalın sağlıcakla.