Atmaca sevdası

Ağustos sonu gelmiş, atmaca göçü başlamıştı. Rize'de herkes son hazırlıklarını yapıyordu. Atmacılık bölgemizde o kadar gelişmiş ki insanlar bunu hobi olarak yapıyor ve atmacasına evinin bir ferdiymiş gibi özen gösteriyor. Hazırlıklara ilk önce atmacayı yakalamaya yardımcı olan ğaço kuşu yakalanır. Ğaçoyu yakalamak içinse hayvan gübresinde yaşayan bizim söylemimizle homohotori böceğiyle başlanır. Homohotori kafesin içine iple sarkıtılır, böceği yemek iin gelen kuş kafese girer ve yakalanır. Kuşa bir kaç günde 1 metre uzunluğundaki bir sopanın üstünde durması öğretilir. Bu eğitim başarıyla 3 günde tamamlanır. Eğitimi esnasında gözlerinin üst kısmı yukarıyı görmeyecek şekilde kapatılır, kuşa zarar vermeden, sebebi ise atmacayı görüp korkmasın diye. Aslında atmacıcılığın temelinde bıldırcın avı yatıyor. Doğu karadeniz bu mevsimde yoğun kuş göçüne şahit olur. Güneye doğru inmekte olan sayısız bıldırcın Karadeniz'i uçarak geçer, yorgun bir şekilde sahil boyunca düzlüklere iner ve bir müddet konaklar. Bıldırcınlar ışık gözlerine vurduğu anda uçamazlar çünkü göremezler. Aynı zamanda avı bıldırcın ve küçük kuşlar olan yırtıcı kuş atmacada göç yollarındadır. Atmacalar orman içerisinde ani dönüşlere imkan sağlayan kanatlara, kuyruğa, güçlü pençelere ve gagaya sahiptirler.

Atmacacılar tepede bir yerde kayve kurarlar yani ağaç dallarıyla kendilerini saklayabilecekleri bir yer, kayvenin sağ tarafına atmacanın düşeceği beyazdan örülmüş bir ağ gerilir. Atmacalar dönerek yükselirken hemen farkedilirler. Bir kaç kez kanat çırparlar, sonra süzülerek ilerlemeye tekrar devam ederler. Kayvedeki sopanın ucundaki eğitimli kuş hemen devreye girer, bir iki hareket ettirdin mi keskin bakışlı, kaç km uzaklıkta ki atmaca kuşu hemen farkedip süzülerek kayveye doğru iner ve tam ağa yaklaştığında kuşu ani bir hareketle atmacacı geri çeker ve atmaca artık ağdadır. Sonra mahallenin bütün erkekleri toplanır atmacayı yakalayan kişinin evinin avlusuna gelsin çaylar başlasın atmaca muhabbetleri saatlerce sohbet devam eder. Artık yırtıcı kuş evcilleştirilmeye başlanır hemen alışır çünkü insanların ona sevgiyle yaklaştığını farkeder ve halinden memnundur. Sevginin evcilleştiremeyeceği hiç bir şey yok sanırım.....

Ekim ayı bittiğinde bıldırcın geçişi biter ve atmacacıyla, atmaca arasındaki beraberlik sona erer. Havanın kötü olmadığı bir gün yakalanan atmaca ve eğitimli kuş doğaya tekrar salınır. Tekrardan göçlerine devam ederler. İyi huylu güzel görünüşlü bir atmacaya sahip olmak Karadeniz'li için çok önemlidir. Dostça tavırlar sergileyen, ciddi duruşlu, gururlu, yakışıklı, alımlı desenli tüylere sahip bir atmacayı kolunda taşımak atmacacılar için farklı bir duygudur. Atmacalar bölgede çok sevilir, çok özenle eğitilir, ailenin bir ferdiymiş gibi bakılır. Atmacacılık Karadenizliler için böyle bir tutku işte.

İnsanlık tarihi boyunca sayısız devletin ve kurumun simgesi olan yırtıcı kuşlar her zaman gücün, asaletin ve hakimiyetin sembolü olmuşlardır. Kökleri çok eskilere giden yırtıcı kuşlarla avcılık bölgemizde değişen yaşam koşulları ve yasal düzenlemelere rağmen tutkulu bir gelenek olmayı sürdürebilmiş bir sonbahar sporudur ve bu spor okadar eğlenceli ve keyiflidir ki anlatmayla olmaz, bunu yaşamak gerekli.

Alıntıdır.