Azospermi ve türleri

Azospermi Nedir?

Erkeklerde sperm sayısının  20 milyon/ml olduğu durumlar tıp dünyasında normal olarak kabul edilir. Bu sayıların altındaki değerlere oligospermi yani sperm sayısının normal sayıdan az olması adı verilir. Azospermi ise, menide sperm hücresinin yokluğudur.  Bu durum spermiogram testinde canlı veya cansız sperm hücresi görülemez.

Erkeklerde spermlerde üreme hücresi bulunmayan durumların yanı sıra kimilerinde de sayı, şekil, hız ve kalite yönünden yeterli olmayan, üremeye elverişsiz spermlerin olduğu durumlar da mevcuttur. Azospermi durumları görülen hastalarda döllenmenin gerçekleşmesi mümkün olmaması sebebiyle  çiftler doğal yollardan bebek sahibi olamayacaklardır. Bu sebeple azospermi görülen hastalar, tüp bebek merkezlerine yönlendirilmektedirler.

 Azospermi Türleri

Genel olarak bu hastalık iki şekilde görülmektedir. Birincisi menide hiç sperm bulunmamasıdır. Hastalığın bu çeşidinde menide yapılan testlerde hiç  üreme hücresi bulunamaz.  Bu duruma sebep olan en önemli neden hormon bozukluklarıdır. Azospermihastalarında menide hiç sperm bulunmayanların sayısı ortalama %70 civarındadır.

Hastalığın diğer bir çeşidi de obstrüktif adı verilen testislerde yapılan testlerded sperm hücresinin bulunduğu fakat meni yoluyla spermlerin dışarı çıkamadığı çeşittir. Hastalığın bu türünde kanallarda ve testislerdeki tıkanıklıklardan dolayı testislerde üretilen meni kesinlikle dışarı atılmaz. Bundan dolayı cinsel birleşme sırasında kendiliğinden gebelikoluşturulamaz.

Testislerde üretimi olan spermlerin tıkanıklık yoluyla dışarı atılmadığı durumlar azospermihastalığı görülen erkeklerin yaklaşık olarak %30u civarındadır.

Azospermi Belirtileri Nedir?

Hastalık fiziksel olarak gözlemlenmesi zor olan hastalıklardan birisidir. İnfertilite görülen erkek hastalarda yapılan sperm analizleri sayesinde hastalık tanısı konulabilir.

Azospermiye Sebep Olan Durumlar

Hastalık doğuştan kaynaklanan sorunlardan dolayı oluşabileceği gibi sağlıklı bireylerde sonradan da görülebilmektedir.  Öncelikle sizlere sperm üretimi için gerekli olan koşullardan bahsedelim. Sperm üretiminin testislerde gerçekleşmesi için  testislerde üretime uygun dokuların var olması ve sonraki safhada bu dokuların yıpranmamış olması gerekmektedir.  Ayrıca sperm üretimi gerçekleşmesi için vücudun gerekli hormonları gerektiği miktarda salgılaması gerekmektedir.  Hastalığa  genel olarak;

    Kemoterapi ve ışın tedavileri,
    Uyuşturucu maddeler ve alkol,
    Kromozom hastalıkları,
    Hormon seviyelerinde düzensizlikler, az veya çok hormon salgılanması, gereken durularda istenilen hormonun üretilip salgılanamaması,
    Vasküler sarsıntı adı verilen testislerde meydana gelen hasarlar. Bu hasralar genel olarak dışarıdan testislere uygulanan baskılar sonucunda oluşmaktadır. Bundan dolayı azospermi hastalığına yakalanmamak için ergen ve ergenlik çağına yeni giren erkek bireylerin testislerine zarar vermeyecek çamaşırları tercih etmeleri ve dışarıdan gelen darbelerden korunmaları gerekmektedir.
    Azospermi hastalığı, yukarıda da belirttiğimiz gibi tıkanıklık vb. sebeplerden de oluşabilir. Bunların sebepleri de; doğuştan spermlerin meniye karışıp birleşme esnasında yumurtaya ulaşmasını sağlayacak kanalların bulunmaması, cinsel birlikteliklerde dikkat edilmemesi sonucu karşı cinsten bulaşan enfeksiyonlar ve vazektomi adı verilen spermlerin taşınacağı kanalların ağızlarının kapalı ve bağlı olmasıdır. Bu durumda yapılan testlerle gerekli tedavi şekilleri uygulanabilmektedir.

Azospermi ve Mikroenjeksiyon

Tüp bebek tedavisi, son yıllarda aktif ve yaygın olarak kullanılan bir tedavi şeklidir. Yukarıda bahsettiğimiz azospermi gibi bir çok hastalığın tedavisi tüp bebek uzmanları tarafından sağlanabilmektedir. Tedavi şeklinin yaygınlaşması ile birlikte mikroenjeksiyon tekniğinin de kullanımı artmakta ve bebek sahibi olmak isteyen çiftlerin umutlarını daha da artırmaktadır.  Normal sperm analiz testlerinde erkekte hiç sperm bulunamamasına rağmen mikroenjeksiyon yöntemleri ile sperm hücreleri görülüp tüp bebek tedavisine katkı sağlamaktadır.

Op. Dr. Serdar Koc

http://www.serdarkoc.net