Azraili beklerken geçmişle hesaplaşma

Devrim sonrası İran gerçeğini anlatan çizgi film “Persepolis”in yaratıcıları Marjane Strapi ve Vincent Paronnaud, bu kez farklı bir yöne dümen kırıp, büyükler için masal anlatıyorlar. Gerçek oyuncular ile çektikleri bu ilk filmlerinde İranlı kemancı Ali Nessar’ın artık yaşamdan bıkıp ölüme yattığı sekiz gününü, masalsı bir üslup içinde görselleştirmişler. İlk filmlerinin animasyon etkisinin hala hissedildiği filmde görsellik çoğunlukla çizgi romanların gölgeli ve dışa vurumcu estetiğini taşıyor. Fransızların ağır bastığı oyuncu kadrosunun İran’da geçen epik öyküye katkılarının sırıtmadığını da belirtmek gerekiyor. Yine de İranlı oyuncular böyle bir öyküye şüphesiz daha çok yakışırdı.

Sevdiği kızla evlenememiş keman sanatçısı Ali Nessar (Mathieu Malric) içindeki acıyı yıllar boyu çalgısının tellerinden dünyaya aktarır. Kırklı yıllarda İran’a geri dönen Nessar annesinin zorlamasıyla sevmediği Faranguisse (Maria de Medeiros) ile evlenir. Bu olay onu mutluluktan daha bir uzaklaştırır. İki çocuğunun sorunları, evlilik yaşantısının tek düzeliği onun yaşamayı arzu etmediği şeylerdir. Bir de aklından, yüreğinden sökemediği aşkı İrane (Golshifteh Farahani)vardır.  Karısı ile yaşadığı bir tartışma sırasında kemanı kırılır, aldığı hiçbir kemanda duymak istediği tınıyı yakalayamaz. Artık yaşamak istemediğine karar verir ve odasına kapanır.

Strapi ve Paronnaud ikilisi Marc Carrot-Jean Pierre Jeunet’den Fellini’ye hatta Tim Burton’a kadar bir çok yönetmenin esintilerini taşıyan anlatımlarında yer yer etkileyici bir üslup yakalamayı başarıyor. Araya sıkıştırdıkları animasyon, ileriye ve geriye saran düşler filmin anlatımını zenginleştiriyor. Azrail ile Nessar’în yaptığı konuşma Bergman’ın unutulmaz filmi “Yedinci Mühür” ile sıkı akrabalık bağları içinde. Nessar’ı canlandıran Mathieu Amalric mimikleri ve vücut diliyle seyirciyle sempatik bir ilişki yakalıyor. Dramatik bir öyküyü tebessümle seyredilir hale getiriyor. Öykünün tek sorunu bolca yapılan geçmişe dönüşler ve gelecek düşlerinin konuyu dağıtması. Yoksa yola çıkılan fikir son derece parlak. 

İran’ın geçmişini nostaljik dönüşler ve oldukça apolitik yansıtıyor bu kez Strapi ve Paronnaud. Tek sıkıntı yaratılan İran’ın bir İtalyan veya Fransız kasabasını andırması. Oryantal atmosferi solutmayan bir Avrupa filmi olmuş “Azraili Beklerken”. Tebessümle seyredilen, ilgisiz kalınmayacak bir film.

AZRAİLİ BEKLERKEN- POULET AUX PRUNE
YÖNETMEN VE SENARYO: MARJANE STRAPİ VE VİNCENT PARONNAUD
OYUNCULAR: MATHİEU AMALRİC, GOLSHİFTEH FARAHANİ, MARİA DE MADEİROS